EU-maatregelen treffen vooral import van hightechproducten uit VS

© ANP / Lex van Lieshout
Als de Europese Commissie zijn aangekondigde importheffingen op Amerikaanse goederen doorzet, kan dat zo’n 30 procent van de Nederlandse goederenimportwaarde uit de VS raken. Het betreft vooral hightechproducten zoals medische apparatuur, meetinstrumenten en datatechnologie maar ook chemische halffabricaten. Dit meldt het CBS op basis van de laatste berichtgevingen en cijfers over de internationale handel met de VS.
De Verenigde Staten overwegen op dit moment om alle import vanuit de Europese Unie vanaf 1 augustus te belasten met een extra importheffing van 30 procent. Als reactie overweegt de Europese Commissie invoerheffingen op Amerikaanse goederen ter waarde van 93 miljard euro te gaan heffen. Ruim 19 miljard euro daarvan komt aan in Nederland, ongeveer 30 procent van de Nederlandse goederenimportwaarde uit de VS in 2024.

De EU heeft twee pakketten aangekondigd. Het eerste betreft voor het grootste deel een importheffing van 25 procent op 21 miljard euro aan importwaarde. Deze is al vastgelegd in een verordening en gaat op 6 augustus in. Voor het tweede pakket van 72 miljard euro zijn de lidstaten nog in overleg over de precieze invulling. De omvang is daarmee veel groter dan bij eerdere vergeldingsmaatregelen. In 2018 stelde de EU al eens vergeldingsheffingen in op Amerikaanse goederen, maar die gingen toen om een importwaarde van 267 miljoen euro voor Nederland.

Nederland tweede bestemming van goederen onder mogelijke heffingen

Zo’n 21 procent van de 93 miljard euro aan Amerikaanse goederen waarvoor de EU mogelijk invoerheffingen instelt, komt via Nederland Europa binnen. Daarmee draagt Nederland op Duitsland na het grootste deel van de maatregelen. Ruim de helft van het Nederlandse aandeel wordt echter direct door- of wederuitgevoerd, waardoor de economische last voor Nederland beperkt blijft.

Verdeling van importmaatregelen per EU-land, 2024
 Duitsland (mld euro)Nederland (mld euro)Ierland (mld euro)België (mld euro)Frankrijk (mld euro)Overige EU-27 landen (mld euro)
Pakket 14,843,681,051,982,386,86
Pakket 215,0615,728,977,526,3318,39
Bron: CBS, Comext (2025)

Hoewel zulke importheffingen extra kosten kunnen betekenen voor Europese importeurs en consumenten, leveren ze ook inkomsten op. Lidstaten staan 75 procent van de geïnde rechten af aan de EU, maar mogen 25 procent zelf houden. Als het volledige pakket wordt doorgevoerd met een gemiddelde heffing van 25 procent, kan dat de Nederlandse schatkist naar schatting zo’n 1,5 miljard euro opleveren.

Medische en technische apparatuur grootste posten

De belangrijkste goederengroepen die mogelijk getroffen worden zijn onder meer medische apparatuur (Nederlandse importwaarde van 2,5 miljard euro in 2024), data- en meetinstrumenten, gefabriceerde artikelen en chemische producten. Voor de gehele EU is vliegtuigonderdelen de belangrijkste goederengroep die mogelijk geraakt wordt. Deze groepen komen allemaal uit pakket 2, dat dus vooral bestaat uit hightechproducten. Pakket 1 bevat vooral gewone producten voor consumenten, zoals parfums, cosmetica, en ook oliehoudende zaden en vruchten.

Top 10 productgroepen onder importmaatregelen, 2024
ProductgroepPakket 1 (mld euro)Pakket 2 (mld euro)
Medische
instrumenten en
apparaten
2,47
Automatische
gegevens
verwerkende
machines
2,28
Gefabriceerde
artikelen
1,15
Meet-, controle-
en analyse-
instrumenten
1,14
Overige
chemische
producten
0,83
Parfums en
cosmetica
(m.u.v. zeep)
0,58
Lucht- en
ruimtevaartuigen
en onderdelen
0,57
Oliehoudende
zaden voor fijne
oliën
0,53
Steenkool (niet
samengeperst)
0,37
Machines en
toestellen
0,36
Bron: CBS, Comext (2025)

De EU heeft de eerder gepubliceerde consultatielijst van 4 900 productcodes ter waarde van 95 miljard op 14 juli teruggebracht naar een pakket ter waarde van 72 miljard euro. Op het moment van schrijven is nog niet bekend welke producten definitief binnen dit pakket worden getroffen. Bovenstaande analyses zijn daarom op basis van de oude productenlijst ter waarde van 95 miljard, waarbij de (totalen en aandelen) importstromen vervolgens zijn omgerekend naar de waarde van 72 miljard.

Mogelijk is rond het moment van publicatie van dit bericht de realiteit anders: er kan een deal zijn gesloten tussen de VS en de EU, of een andere samenstelling van het pakket worden aangewezen. Vanwege de actualiteit en vragen van media en beleidsmakers hierover heeft het CBS besloten dit bericht desondanks te publiceren.