Niet-financiële bedrijven boeken meer winst

© Hollandse Hoogte / Flip Franssen
De brutowinst voor belasting van niet-financiële bedrijven kwam in het eerste kwartaal van 2021 uit op 72,7 miljard euro. Dat is 6,7 miljard euro meer dan in het eerste kwartaal van 2020. In de voorgaande vijf kwartalen was de brutowinst voor belasting steeds lager dan een jaar eerder. In het eerste kwartaal van 2021 was zowel de operationele winst als de winst van buitenlandse dochters hoger dan in het eerste kwartaal van 2020. De toename van de operationele winst komt geheel door coronagerelateerde subsidies. De verschillen tussen bedrijfstakken zijn wel groot. Dat meldt het CBS op basis van nieuwe (voorlopige) cijfers.

De brutowinst voor belasting kan worden gesplitst in de operationele winst, de winsten van buitenlandse dochters en de overige winst. De operationele winst kwam in het eerste kwartaal van 2021 uit op 51,2 miljard euro, tegen 46,6 miljard euro in het eerste kwartaal van 2020. De toename hangt samen met de coronagerelateerde subsidies die de overheid aan bedrijven heeft verstrekt. Hierdoor waren de ontvangen niet-productgebonden subsidies 4,8 miljard euro hoger. Het is overigens mogelijk dat te veel subsidie is uitgekeerd en dat deze in een later stadium moet worden terugbetaald. Deze terugbetalingen worden toegerekend aan de periode waarvoor de subsidie is aangevraagd. De huidige cijfers zijn inclusief een voorlopig beeld van de terugbetalingen op basis van de nu bekende informatie. Dat beeld kan worden bijgesteld zodra meer informatie beschikbaar is.

De operationele winst exclusief niet-productgebonden subsidies was 0,2 miljard euro lager dan in het eerste kwartaal van 2020. Er zijn overigens grote verschillen tussen bedrijfstakken. Zo nam de winst van de horeca, de luchtvaart en de reisbemiddeling exclusief subsidies fors af, terwijl de machine-industrie en de energiebedrijven ook zonder subsidies een hogere winst boekten dan een jaar eerder.

De winsten van buitenlandse dochters namen met 1,8 miljard euro toe. Vooral de winsten van buitenlandse dochters van bedrijven in de petrochemie stegen. De overige winst was 0,3 miljard euro hoger dan een jaar eerder. Dat komt doordat de binnenlandse dividendopbrengsten hoger waren dan in het eerste kwartaal van 2020.

Brutowinst niet-financiële vennootschappen voor belasting, 1e kwartaal
 Operationele winst exclusief niet-productgebonden subsidies (mld euro)Niet-productgebonden subsidies (mld euro)Winsten van buitenlandse dochters (mld euro)Overige winst (mld euro)
201741,8231,56516,0140,579
201843,6171,62218,6331,096
201944,9311,81719,3731,801
202043,8862,71716,4642,888
202143,7037,52118,2693,167

Minder belasting betaald, minder dividend uitgekeerd en minder geïnvesteerd

Over de winst betalen bedrijven belasting, zoals de vennootschapsbelasting. In het eerste kwartaal van 2021 betaalden de niet-financiële bedrijven 0,6 miljard euro minder belasting over hun winst dan in het eerste kwartaal van 2020.
De winst na betaling van de belastingen kunnen bedrijven aanwenden voor investeringen en besparingen, of voor dividenduitkeringen aan aandeelhouders. De niet-financiële bedrijven hebben 4,7 miljard euro minder dividend uitgekeerd dan in het eerste kwartaal van 2020. De investeringen in vaste activa waren 0,5 miljard euro lager dan een jaar eerder.

Bedrijven lossen af in coronatijd

Eind maart 2021 bedroegen de schulden van de niet-financiële bedrijven in de vorm van leningen bijna 1 083 miljard euro. Dit is bijna 39 miljard euro minder dan een jaar eerder. De niet-financiële bedrijven hebben gedurende de coronapandemie vooral veel langlopende leningen afgelost.

Leningen (passiva) niet-financiële bedrijven, eindbalans 1e kwartaal
 Langlopende leningen (mld euro)Kortlopende leningen (mld euro)
2019746,707381,701
2020757,933363,701
2021716,58366,19

De cijfers over de jaren voor het eerste kwartaal van 2021 zijn bijgesteld. Voorlopige gegevens over terugbetalingen van coronagerelateerde subsidies zijn verwerkt in de cijfers. Doordat subsidies worden toegerekend aan de periode waarop ze betrekking hebben kunnen de cijfers over subsidies nog worden bijgesteld op basis van definitieve afrekeningen.