Voedingsmiddelen ruim 11 procent in prijs gestegen

Groente in een winkel
© Nikki van Toorn
Consumenten betaalden in juni 2022 gemiddeld ruim 11 procent meer voor voedingsmiddelen dan een jaar eerder. De prijsstijging van voedingsmiddelen was daarmee hoger dan de algemene prijsstijging van goederen en diensten van 8,6 procent. Dit meldt het CBS op basis van een nadere analyse van de consumentenprijsindex.

Inflatie en prijsverandering voedingsmiddelen
   Voeding (% verandering t.o.v. een jaar eerder)Consumentenprijsindex (% verandering t.o.v. een jaar eerder)
1997januari2,12,3
1997februari0,42,2
1997maart-2,22,0
1997april-2,31,8
1997mei0,42,2
1997juni0,92,2
1997juli1,02,3
1997augustus2,72,6
1997september2,62,6
1997oktober2,22,3
1997november3,32,5
1997december1,82,3
1998januari-0,21,8
1998februari1,22,2
1998maart2,72,3
1998april3,72,4
1998mei2,72,0
1998juni2,42,2
1998juli2,92,0
1998augustus2,41,7
1998september2,51,7
1998oktober2,31,9
1998november2,41,7
1998december3,81,7
1999januari4,02,2
1999februari4,12,1
1999maart4,02,2
1999april2,72,2
1999mei2,62,3
1999juni2,42,3
1999juli0,42,1
1999augustus1,22,6
1999september0,62,2
1999oktober0,72,1
1999november0,12,2
1999december-0,72,2
2000januari-1,12,0
2000februari-1,92,0
2000maart-2,31,9
2000april-1,72,1
2000mei-1,62,4
2000juni-0,62,7
2000juli0,52,8
2000augustus0,82,5
2000september1,42,9
2000oktober1,93,1
2000november2,23,0
2000december2,62,9
2001januari3,74,2
2001februari5,14,5
2001maart7,04,6
2001april8,54,9
2001mei8,84,9
2001juni8,44,5
2001juli9,04,6
2001augustus8,64,7
2001september8,94,7
2001oktober8,14,3
2001november6,84,2
2001december7,14,4
2002januari8,24,0
2002februari7,53,8
2002maart5,63,6
2002april3,83,6
2002mei3,33,3
2002juni2,93,4
2002juli3,03,4
2002augustus2,43,3
2002september2,73,3
2002oktober1,63,2
2002november1,43,1
2002december1,03,1
2003januari-0,72,4
2003februari-0,32,4
2003maart0,52,4
2003april1,52,1
2003mei1,32,0
2003juni2,22,0
2003juli1,62,1
2003augustus2,62,1
2003september2,52,0
2003oktober2,42,0
2003november1,92,0
2003december0,41,7
2004januari0,21,3
2004februari-0,61,2
2004maart-2,01,1
2004april-2,81,4
2004mei-2,61,5
2004juni-3,21,4
2004juli-3,31,1
2004augustus-4,71,1
2004september-5,31,0
2004oktober-4,61,4
2004november-4,31,3
2004december-2,81,2
2005januari-3,11,5
2005februari-2,01,6
2005maart-1,11,8
2005april-2,01,5
2005mei-1,51,3
2005juni-1,51,6
2005juli-1,71,6
2005augustus-0,31,8
2005september-1,71,8
2005oktober-0,61,6
2005november0,61,8
2005december0,32,0
2006januari1,21,3
2006februari0,41,1
2006maart0,21,0
2006april1,61,2
2006mei0,91,2
2006juni1,51,3
2006juli1,61,3
2006augustus2,01,4
2006september3,31,1
2006oktober1,90,9
2006november1,61,0
2006december1,51,1
2007januari0,91,4
2007februari1,01,5
2007maart0,51,8
2007april0,61,8
2007mei0,41,8
2007juni0,11,7
2007juli0,41,5
2007augustus-0,51,1
2007september-0,11,3
2007oktober1,51,6
2007november2,81,9
2007december3,41,9
2008januari4,02,0
2008februari4,22,2
2008maart5,42,2
2008april5,42,0
2008mei6,32,3
2008juni6,72,6
2008juli7,13,2
2008augustus7,03,2
2008september6,83,1
2008oktober6,32,8
2008november5,02,3
2008december4,71,9
2009januari4,21,9
2009februari4,42,0
2009maart3,72,0
2009april3,01,8
2009mei2,01,6
2009juni1,41,4
2009juli0,10,2
2009augustus-0,30,3
2009september-1,20,4
2009oktober-1,10,7
2009november-1,31,0
2009december-1,11,1
2010januari-2,00,8
2010februari-1,40,8
2010maart-1,41,0
2010april-0,91,1
2010mei-0,91,0
2010juni-0,60,8
2010juli0,81,6
2010augustus1,41,5
2010september1,51,6
2010oktober1,21,6
2010november1,31,6
2010december1,01,9
2011januari0,82,0
2011februari1,21,9
2011maart1,52,0
2011april1,82,1
2011mei2,22,3
2011juni2,32,3
2011juli1,72,6
2011augustus1,42,6
2011september1,62,7
2011oktober1,92,6
2011november1,92,6
2011december2,02,4
2012januari1,72,5
2012februari2,42,5
2012maart1,82,5
2012april1,22,4
2012mei1,22,1
2012juni1,52,1
2012juli1,32,3
2012augustus1,32,3
2012september1,72,3
2012oktober2,52,9
2012november2,62,8
2012december3,72,9
2013januari3,83,0
2013februari2,73,0
2013maart3,42,9
2013april2,92,6
2013mei3,52,8
2013juni3,02,9
2013juli3,33,1
2013augustus3,12,8
2013september2,32,4
2013oktober1,11,6
2013november0,61,5
2013december0,31,7
2014januari0,81,4
2014februari0,11,1
2014maart-0,20,8
2014april0,31,2
2014mei-0,70,8
2014juni-0,90,9
2014juli-0,60,9
2014augustus-0,61,0
2014september-0,10,9
2014oktober0,21,1
2014november0,71,0
2014december-0,30,7
2015januari-0,90,0
2015februari-0,40,2
2015maart-0,70,4
2015april-0,20,6
2015mei0,31,1
2015juni0,41,0
2015juli0,71,0
2015augustus1,60,8
2015september1,60,6
2015oktober1,40,6
2015november1,10,7
2015december1,10,7
2016januari1,20,6
2016februari1,10,6
2016maart1,50,6
2016april1,20,0
2016mei1,10,0
2016juni1,40,0
2016juli0,5-0,2
2016augustus0,00,2
2016september-0,20,1
2016oktober0,10,4
2016november0,60,6
2016december1,11,0
2017januari1,51,7
2017februari2,21,8
2017maart2,01,1
2017april1,81,6
2017mei2,51,1
2017juni2,81,1
2017juli3,31,3
2017augustus3,71,4
2017september3,81,5
2017oktober3,61,3
2017november3,21,5
2017december2,61,3
2018januari2,21,5
2018februari1,81,2
2018maart0,71,0
2018april1,01,1
2018mei0,61,7
2018juni0,01,7
2018juli0,22,1
2018augustus0,52,1
2018september0,61,9
2018oktober0,52,1
2018november1,12,0
2018december1,22,0
2019januari3,32,2
2019februari3,22,6
2019maart3,82,8
2019april3,92,9
2019mei3,82,4
2019juni4,82,7
2019juli5,12,5
2019augustus5,02,8
2019september4,92,6
2019oktober5,12,7
2019november4,42,6
2019december3,82,7
2020januari1,91,8
2020februari2,11,6
2020maart3,21,4
2020april3,61,2
2020mei3,31,2
2020juni2,71,6
2020juli2,01,7
2020augustus1,00,7
2020september1,31,1
2020oktober1,21,2
2020november0,80,8
2020december0,71,0
2021januari0,61,6
2021februari0,41,8
2021maart-1,31,9
2021april-2,21,9
2021mei-1,52,1
2021juni-1,62,0
2021juli-0,91,4
2021augustus0,22,4
2021september0,02,7
2021oktober0,23,4
2021november1,15,2
2021december2,65,7
2022januari4,36,4
2022februari4,96,2
2022maart6,29,7
2022april8,59,6
2022mei9,18,8
2022juni11,28,6

Het komt niet vaak voor dat de prijzen van voedingsmiddelen zo sterk stijgen. De laatste keer dat de prijzen over een heel jaar gemiddeld met meer dan 10 procent stegen was in 1976. In 2001 was de prijsstijging eveneens hoog, maar wel iets lager dan in juni 2022. Geen enkele categorie voedingsmiddelen daalde in juni 2022 in prijs.

Vlees 16 procent duurder

Vlees en vis spanden de kroon met een prijsstijging van ruim 15 procent. Een stukje vlees op het bord kostte in juni 2022 ruim 16 procent meer dan een jaar eerder. Vis steeg 10 procent in prijs. Een gemiddelde consument geeft ruim 5 keer zoveel uit aan vlees als aan vis.

Prijsverandering voedingsmiddelen in juni 2022
CategoriePrijsverandering (% verandering t.o.v. een jaar eerder)
Voeding11,2
Vlees en vis15,2
Zuivel14,5
Overige voeding9,9
Groente en fruit9
Brood en granen7,6

Zuivelproducten werden eveneens duurder. Met ruim 14 procent was de prijsstijging de hoogste na augustus 2008. Van de zuivel steeg boter het sterkst in prijs. Die prijsstijging is in lijn met die van andere oliën en vetten, zoals margarine en olijfolie.

Meeste uitgaven aan voedingsmiddelen gaan naar vlees en vis

Een gemiddelde consument besteedt gemiddeld circa 11 procent van zijn uitgaven aan voeding, in totaal bijna 45 miljard euro in 2021. Hiervan gaat een kwart naar vlees en vis. Van alle voedingsmiddelen werd gemiddeld 23 procent aan groente en fruit uitgegeven. Een gemiddelde consument besteedt 21 procent aan brood en graanproducten. De uitgaven aan zuivel zijn goed voor 14 procent van de totale uitgaven aan voedingsmiddelen.

Uitgaven aan voedingsmiddelen per categorie
CategorieColumn1
Vlees en vis25,3
Groente en fruit22,8
Brood en granen20,7
Overige voeding17,4
Zuivel13,7

Consumentenprijzen voor voeding volgen producentenprijzen

Een stijging van de consumentenprijzen voor voedingsmiddelen volgt vaak op een prijsstijging bij producenten. De prijzen bij de producenten van voedingsmiddelen lopen al een tijdje op en stegen in mei 2022 met bijna 23 procent ten opzichte van een jaar eerder. Producentenprijzen hangen sterk samen met die van voedsel op de wereldmarkt.

De ontwikkelingen van de producentenprijzen werken door in de prijzen die de consument betaalt. De lange productie- en distributieketen heeft echter een vertragend effect op deze doorwerking. Handels- en vervoersmarges zorgen er bovendien voor dat consumentenprijzen een minder extreem verloop hebben.

Consumentenprijzen en producentenprijzen voor voedingsmiddelen
JaarMaandProductenprijzen (% verandering t.o.v. een jaar eerder)Consumentenprijzen (% verandering t.o.v. een jaar eerder)
2013januari5,73,8
2013februari4,82,7
2013maart3,53,4
2013april2,32,9
2013mei1,83,5
2013juni1,33,0
2013juli0,03,3
2013augustus-1,13,1
2013september-2,32,3
2013oktober-3,71,1
2013november-2,90,6
2013december-2,60,3
2014januari-2,10,8
2014februari-1,90,1
2014maart-1,6-0,2
2014april-0,70,3
2014mei-1,0-0,7
2014juni-1,3-0,9
2014juli-1,2-0,6
2014augustus-2,2-0,6
2014september-2,1-0,1
2014oktober-1,90,2
2014november-3,30,7
2014december-4,0-0,3
2015januari-4,2-0,9
2015februari-4,0-0,4
2015maart-3,3-0,7
2015april-3,7-0,2
2015mei-3,30,3
2015juni-3,10,4
2015juli-4,10,7
2015augustus-4,31,6
2015september-4,01,6
2015oktober-3,51,4
2015november-2,21,1
2015december-1,81,1
2016januari-2,51,2
2016februari-3,31,1
2016maart-3,41,5
2016april-3,81,2
2016mei-2,31,1
2016juni-1,01,4
2016juli0,00,5
2016augustus1,90,0
2016september3,1-0,2
2016oktober5,00,1
2016november4,60,6
2016december5,41,1
2017januari6,51,5
2017februari7,22,2
2017maart6,42,0
2017april7,11,8
2017mei5,82,5
2017juni4,42,8
2017juli4,43,3
2017augustus3,43,7
2017september2,13,8
2017oktober0,13,6
2017november-0,83,2
2017december-1,62,6
2018januari-2,32,2
2018februari-2,11,8
2018maart-0,40,7
2018april-0,51,0
2018mei-0,70,6
2018juni-0,40,0
2018juli-0,50,2
2018augustus0,20,5
2018september0,90,6
2018oktober2,10,5
2018november2,11,1
2018december2,61,2
2019januari3,53,3
2019februari3,23,2
2019maart1,83,8
2019april3,73,9
2019mei3,93,8
2019juni3,84,8
2019juli3,65,1
2019augustus3,75,0
2019september4,04,9
2019oktober4,45,1
2019november5,84,4
2019december7,93,8
2020januari7,21,9
2020februari7,12,1
2020maart7,03,2
2020april4,53,6
2020mei3,73,3
2020juni3,22,7
2020juli2,82,0
2020augustus2,51,0
2020september2,11,3
2020oktober1,91,2
2020november2,00,8
2020december0,50,7
2021januari1,60,6
2021februari3,10,4
2021maart4,9-1,3
2021april7,3-2,2
2021mei8,2-1,5
2021juni8,2-1,6
2021juli9,5-0,9
2021augustus9,90,2
2021september9,70,0
2021oktober10,40,2
2021november10,41,1
2021december10,92,6
2022januari14,14,3
2022februari15,34,9
2022maart17,46,2
2022april22,08,5
2022mei22,89,1

Prijsstijging in Nederland tegen gemiddelde EU

De prijsstijging van voedingsmiddelen in de Europese Unie in juni 2022 is nog niet bekend. In mei 2022 lag de prijsstijging in Nederland rond het gemiddelde van de Europese Unie. In België lag de prijsstijging iets lager dan in Nederland en in Duitsland stegen de prijzen wat sterker. Met name in de Oost-Europese landen was de stijging van de voedselprijzen hoger dan in Nederland.

Prijsverandering voedingsmiddelen in mei 2022
LandenPrijsverandering in mei 2022 (% verandering t.o.v. een jaar eerder)
Litouwen25
Bulgarije23,1
Hongarije20,7
Letland18,8
Estland17,4
Slowakije16,6
Kroatië15,8
Tsjechië15,7
Roemenië15,4
Polen12,9
Portugal12,8
Griekenland12,7
Malta11,4
Spanje11,2
Slovenië11
Duitsland10,9
Cyprus10,7
Denemarken10,5
Europese Unie10,3
Nederland9,1
Eurozone8,9
Zweden8,9
Oostenrijk8,8
Finland8,4
Italië7,7
België7,1
Luxemburg5,8
Frankrijk4,6
Ierland4,5
Bron: CBS, Eurostat

Prijsniveau voedselprijzen in Nederland lager dan in de EU

Het niveau van de voedselprijzen lag in Nederland in 2021 iets lager dan in de Europese Unie. In zowel België als Duitsland lag het gemiddelde prijsniveau van voedsel hoger dan in Nederland. In veel Oost-Europese landen is voeding goedkoper dan in Nederland. Het algemene prijsniveau van alle consumptieve goederen en diensten in Nederland is wel hoger dan gemiddeld in de Europese Unie.

Prijsniveau voedingsmiddelen in 2021 in de Europese Unie
LandenPrijsniveau voedingsmiddelen in 2021 (Prijsniveau, Europese Unie = 100)
Luxemburg126,4
Denemarken118,3
Ierland117,4
Zweden116,1
Malta114,7
Finland111,7
Frankrijk111,2
Cyprus109
Italië108,3
Oostenrijk107,8
Duitsland105,4
België104,9
Griekenland104,8
Europese Unie100
Slovenië100
Portugal99,2
Spanje97,1
Estland96,6
Nederland95,7
Letland94,5
Kroatië94,1
Slowakije93,6
Tsjechië88,5
Litouwen85,9
Hongarije84,6
Bulgarije77,4
Polen70,7
Roemenië68,2
Bron: CBS, Eurostat