Hernieuwbare energie; eindverbr. en vermeden verbr. foss. energie,1990-2019

Hernieuwbare energie; eindverbr. en vermeden verbr. foss. energie,1990-2019

Bron/Techniek Energietoepassingen Perioden Bruto eindverbruik hernieuwbare energie Bruto eindverbruik (TJ) Bruto eindverbruik hernieuwbare energie Bruto eindverbruik relatief (% van totaal eindverbruik energie) Vermeden verbruik van fossiele energie Vermeden verbruik (TJ) Vermeden verbruik van fossiele energie Vermeden verbruik relatief (% van totaal energieverbruik) Vermeden emissie van kooldioxide (CO2) Vermeden emissie (kton) Vermeden emissie van kooldioxide (CO2) Vermeden emissie relatief (% van totale CO2 emissie)
Totaal energiebronnen Totaal energietoepassingen 2015 117.192 5,66 166.920 5,36 11.802 7,07
Totaal energiebronnen Totaal energietoepassingen 2016 122.177 5,83 180.367 5,72 12.513 7,49
Totaal energiebronnen Totaal energietoepassingen 2017 136.815 6,46 197.281 6,22 13.534 8,21
Totaal energiebronnen Elektriciteit 2015 47.347 2,29 108.126 3,47 8.501 5,09
Totaal energiebronnen Elektriciteit 2016 54.263 2,59 123.788 3,92 9.315 5,58
Totaal energiebronnen Elektriciteit 2017 60.011 2,83 133.164 4,20 9.829 5,96
Totaal energiebronnen Warmte 2015 57.274 2,77 46.218 1,48 2.508 1,50
Totaal energiebronnen Warmte 2016 58.012 2,77 46.672 1,48 2.545 1,52
Totaal energiebronnen Warmte 2017 64.113 3,03 51.414 1,62 2.832 1,72
Totaal energiebronnen Vervoer 2015 12.571 0,61 12.576 0,40 793 0,48
Totaal energiebronnen Vervoer 2016 9.902 0,47 9.907 0,31 652 0,39
Totaal energiebronnen Vervoer 2017 12.691 0,60 12.703 0,40 874 0,53
Waterkracht Totaal energietoepassingen 2015 355 0,02 858 0,03 67 0,04
Waterkracht Totaal energietoepassingen 2016 351 0,02 821 0,03 61 0,04
Waterkracht Totaal energietoepassingen 2017 339 0,02 761 0,02 56 0,03
Waterkracht Elektriciteit 2015 355 0,02 858 0,03 67 0,04
Waterkracht Elektriciteit 2016 351 0,02 821 0,03 61 0,04
Waterkracht Elektriciteit 2017 339 0,02 761 0,02 56 0,03
Waterkracht Warmte 2015
Waterkracht Warmte 2016
Waterkracht Warmte 2017
Waterkracht Vervoer 2015
Waterkracht Vervoer 2016
Waterkracht Vervoer 2017
Totaal windenergie Totaal energietoepassingen 2015 24.900 1,20 60.218 1,93 4.691 2,81
Totaal windenergie Totaal energietoepassingen 2016 30.110 1,44 73.216 2,32 5.462 3,27
Totaal windenergie Totaal energietoepassingen 2017 34.710 1,64 82.374 2,60 6.022 3,65
Totaal windenergie Elektriciteit 2015 24.900 1,20 60.218 1,93 4.691 2,81
Totaal windenergie Elektriciteit 2016 30.110 1,44 73.216 2,32 5.462 3,27
Totaal windenergie Elektriciteit 2017 34.710 1,64 82.374 2,60 6.022 3,65
Totaal windenergie Warmte 2015
Totaal windenergie Warmte 2016
Totaal windenergie Warmte 2017
Totaal windenergie Vervoer 2015
Totaal windenergie Vervoer 2016
Totaal windenergie Vervoer 2017
Windenergie op land Totaal energietoepassingen 2015 21.174 1,02 51.264 1,65 3.993 2,39
Windenergie op land Totaal energietoepassingen 2016 21.748 1,04 53.907 1,71 4.021 2,41
Windenergie op land Totaal energietoepassingen 2017 22.560 1,07 54.196 1,71 3.962 2,40
Windenergie op land Elektriciteit 2015 21.174 1,02 51.264 1,65 3.993 2,39
Windenergie op land Elektriciteit 2016 21.748 1,04 53.907 1,71 4.021 2,41
Windenergie op land Elektriciteit 2017 22.560 1,07 54.196 1,71 3.962 2,40
Windenergie op land Warmte 2015
Windenergie op land Warmte 2016
Windenergie op land Warmte 2017
Windenergie op land Vervoer 2015
Windenergie op land Vervoer 2016
Windenergie op land Vervoer 2017
Windenergie op zee Totaal energietoepassingen 2015 3.727 0,18 8.954 0,29 698 0,42
Windenergie op zee Totaal energietoepassingen 2016 8.362 0,40 19.309 0,61 1.440 0,86
Windenergie op zee Totaal energietoepassingen 2017 12.150 0,57 28.178 0,89 2.060 1,25
Windenergie op zee Elektriciteit 2015 3.727 0,18 8.954 0,29 698 0,42
Windenergie op zee Elektriciteit 2016 8.362 0,40 19.309 0,61 1.440 0,86
Windenergie op zee Elektriciteit 2017 12.150 0,57 28.178 0,89 2.060 1,25
Windenergie op zee Warmte 2015
Windenergie op zee Warmte 2016
Windenergie op zee Warmte 2017
Windenergie op zee Vervoer 2015
Windenergie op zee Vervoer 2016
Windenergie op zee Vervoer 2017
Totaal zonne-energie Totaal energietoepassingen 2015 5.127 0,25 10.819 0,35 818 0,49
Totaal zonne-energie Totaal energietoepassingen 2016 6.913 0,33 14.665 0,46 1.072 0,64
Totaal zonne-energie Totaal energietoepassingen 2017 9.080 0,43 18.984 0,60 1.368 0,83
Totaal zonne-energie Elektriciteit 2015 3.991 0,19 9.639 0,31 751 0,45
Totaal zonne-energie Elektriciteit 2016 5.767 0,28 13.473 0,43 1.005 0,60
Totaal zonne-energie Elektriciteit 2017 7.936 0,37 17.793 0,56 1.301 0,79
Totaal zonne-energie Warmte 2015 1.137 0,05 1.179 0,04 67 0,04
Totaal zonne-energie Warmte 2016 1.147 0,05 1.192 0,04 67 0,04
Totaal zonne-energie Warmte 2017 1.144 0,05 1.191 0,04 67 0,04
Totaal zonne-energie Vervoer 2015
Totaal zonne-energie Vervoer 2016
Totaal zonne-energie Vervoer 2017
Zonnestroom Totaal energietoepassingen 2015 3.991 0,19 9.639 0,31 751 0,45
Zonnestroom Totaal energietoepassingen 2016 5.767 0,28 13.473 0,43 1.005 0,60
Zonnestroom Totaal energietoepassingen 2017 7.936 0,37 17.793 0,56 1.301 0,79
Zonnestroom Elektriciteit 2015 3.991 0,19 9.639 0,31 751 0,45
Zonnestroom Elektriciteit 2016 5.767 0,28 13.473 0,43 1.005 0,60
Zonnestroom Elektriciteit 2017 7.936 0,37 17.793 0,56 1.301 0,79
Zonnestroom Warmte 2015
Zonnestroom Warmte 2016
Zonnestroom Warmte 2017
Zonnestroom Vervoer 2015
Zonnestroom Vervoer 2016
Zonnestroom Vervoer 2017
Totaal zonnewarmte Totaal energietoepassingen 2015 1.137 0,05 1.179 0,04 67 0,04
Totaal zonnewarmte Totaal energietoepassingen 2016 1.147 0,05 1.192 0,04 67 0,04
Totaal zonnewarmte Totaal energietoepassingen 2017 1.144 0,05 1.191 0,04 67 0,04
Totaal zonnewarmte Elektriciteit 2015
Totaal zonnewarmte Elektriciteit 2016
Totaal zonnewarmte Elektriciteit 2017
Totaal zonnewarmte Warmte 2015 1.137 0,05 1.179 0,04 67 0,04
Totaal zonnewarmte Warmte 2016 1.147 0,05 1.192 0,04 67 0,04
Totaal zonnewarmte Warmte 2017 1.144 0,05 1.191 0,04 67 0,04
Totaal zonnewarmte Vervoer 2015
Totaal zonnewarmte Vervoer 2016
Totaal zonnewarmte Vervoer 2017
Zonnewarmte, afgedekte systemen <= 6m2 Totaal energietoepassingen 2015 818 0,04 881 0,03 50 0,03
Zonnewarmte, afgedekte systemen <= 6m2 Totaal energietoepassingen 2016 826 0,04 890 0,03 50 0,03
Zonnewarmte, afgedekte systemen <= 6m2 Totaal energietoepassingen 2017 820 0,04 883 0,03 50 0,03
Zonnewarmte, afgedekte systemen <= 6m2 Elektriciteit 2015
Zonnewarmte, afgedekte systemen <= 6m2 Elektriciteit 2016
Zonnewarmte, afgedekte systemen <= 6m2 Elektriciteit 2017
Zonnewarmte, afgedekte systemen <= 6m2 Warmte 2015 818 0,04 881 0,03 50 0,03
Zonnewarmte, afgedekte systemen <= 6m2 Warmte 2016 826 0,04 890 0,03 50 0,03
Zonnewarmte, afgedekte systemen <= 6m2 Warmte 2017 820 0,04 883 0,03 50 0,03
Zonnewarmte, afgedekte systemen <= 6m2 Vervoer 2015
Zonnewarmte, afgedekte systemen <= 6m2 Vervoer 2016
Zonnewarmte, afgedekte systemen <= 6m2 Vervoer 2017
Zonnewarmte, afgedekte systemen > 6m2 Totaal energietoepassingen 2015 187 0,01 201 0,01 11 0,01
Zonnewarmte, afgedekte systemen > 6m2 Totaal energietoepassingen 2016 194 0,01 209 0,01 12 0,01
Zonnewarmte, afgedekte systemen > 6m2 Totaal energietoepassingen 2017 204 0,01 220 0,01 12 0,01
Zonnewarmte, afgedekte systemen > 6m2 Elektriciteit 2015
Zonnewarmte, afgedekte systemen > 6m2 Elektriciteit 2016
Zonnewarmte, afgedekte systemen > 6m2 Elektriciteit 2017
Zonnewarmte, afgedekte systemen > 6m2 Warmte 2015 187 0,01 201 0,01 11 0,01
Zonnewarmte, afgedekte systemen > 6m2 Warmte 2016 194 0,01 209 0,01 12 0,01
Zonnewarmte, afgedekte systemen > 6m2 Warmte 2017 204 0,01 220 0,01 12 0,01
Zonnewarmte, afgedekte systemen > 6m2 Vervoer 2015
Zonnewarmte, afgedekte systemen > 6m2 Vervoer 2016
Zonnewarmte, afgedekte systemen > 6m2 Vervoer 2017
Zonnewarmte, onafgedekte systemen Totaal energietoepassingen 2015 132 0,01 97 0,00 5 0,00
Zonnewarmte, onafgedekte systemen Totaal energietoepassingen 2016 127 0,01 93 0,00 5 0,00
Zonnewarmte, onafgedekte systemen Totaal energietoepassingen 2017 120 0,01 88 0,00 5 0,00
Zonnewarmte, onafgedekte systemen Elektriciteit 2015
Zonnewarmte, onafgedekte systemen Elektriciteit 2016
Zonnewarmte, onafgedekte systemen Elektriciteit 2017
Zonnewarmte, onafgedekte systemen Warmte 2015 132 0,01 97 0,00 5 0,00
Zonnewarmte, onafgedekte systemen Warmte 2016 127 0,01 93 0,00 5 0,00
Zonnewarmte, onafgedekte systemen Warmte 2017 120 0,01 88 0,00 5 0,00
Zonnewarmte, onafgedekte systemen Vervoer 2015
Zonnewarmte, onafgedekte systemen Vervoer 2016
Zonnewarmte, onafgedekte systemen Vervoer 2017
Totaal aardwarmte en bodemenergie Totaal energietoepassingen 2015 6.082 0,29 5.667 0,18 266 0,16
Totaal aardwarmte en bodemenergie Totaal energietoepassingen 2016 6.699 0,32 6.429 0,20 324 0,19
Totaal aardwarmte en bodemenergie Totaal energietoepassingen 2017 7.127 0,34 6.986 0,22 358 0,22
Totaal aardwarmte en bodemenergie Elektriciteit 2015
Totaal aardwarmte en bodemenergie Elektriciteit 2016
Totaal aardwarmte en bodemenergie Elektriciteit 2017
Totaal aardwarmte en bodemenergie Warmte 2015 6.082 0,29 5.667 0,18 266 0,16
Totaal aardwarmte en bodemenergie Warmte 2016 6.699 0,32 6.429 0,20 324 0,19
Totaal aardwarmte en bodemenergie Warmte 2017 7.127 0,34 6.986 0,22 358 0,22
Totaal aardwarmte en bodemenergie Vervoer 2015
Totaal aardwarmte en bodemenergie Vervoer 2016
Totaal aardwarmte en bodemenergie Vervoer 2017
Aardwarmte Totaal energietoepassingen 2015 2.448 0,12 2.425 0,08 131 0,08
Aardwarmte Totaal energietoepassingen 2016 2.844 0,14 2.827 0,09 154 0,09
Aardwarmte Totaal energietoepassingen 2017 3.047 0,14 3.029 0,10 165 0,10
Aardwarmte Elektriciteit 2015
Aardwarmte Elektriciteit 2016
Aardwarmte Elektriciteit 2017
Aardwarmte Warmte 2015 2.448 0,12 2.425 0,08 131 0,08
Aardwarmte Warmte 2016 2.844 0,14 2.827 0,09 154 0,09
Aardwarmte Warmte 2017 3.047 0,14 3.029 0,10 165 0,10
Aardwarmte Vervoer 2015
Aardwarmte Vervoer 2016
Aardwarmte Vervoer 2017
Totaal bodemenergie Totaal energietoepassingen 2015 3.634 0,18 3.243 0,10 135 0,08
Totaal bodemenergie Totaal energietoepassingen 2016 3.855 0,18 3.601 0,11 170 0,10
Totaal bodemenergie Totaal energietoepassingen 2017 4.081 0,19 3.956 0,12 193 0,12
Totaal bodemenergie Elektriciteit 2015
Totaal bodemenergie Elektriciteit 2016
Totaal bodemenergie Elektriciteit 2017
Totaal bodemenergie Warmte 2015 3.634 0,18 3.243 0,10 135 0,08
Totaal bodemenergie Warmte 2016 3.855 0,18 3.601 0,11 170 0,10
Totaal bodemenergie Warmte 2017 4.081 0,19 3.956 0,12 193 0,12
Totaal bodemenergie Vervoer 2015
Totaal bodemenergie Vervoer 2016
Totaal bodemenergie Vervoer 2017
Bodemwarmte, totaal Totaal energietoepassingen 2015 3.634 0,18 2.293 0,07 66 0,04
Bodemwarmte, totaal Totaal energietoepassingen 2016 3.855 0,18 2.547 0,08 88 0,05
Bodemwarmte, totaal Totaal energietoepassingen 2017 4.081 0,19 2.814 0,09 108 0,07
Bodemwarmte, totaal Elektriciteit 2015
Bodemwarmte, totaal Elektriciteit 2016
Bodemwarmte, totaal Elektriciteit 2017
Bodemwarmte, totaal Warmte 2015 3.634 0,18 2.293 0,07 66 0,04
Bodemwarmte, totaal Warmte 2016 3.855 0,18 2.547 0,08 88 0,05
Bodemwarmte, totaal Warmte 2017 4.081 0,19 2.814 0,09 108 0,07
Bodemwarmte, totaal Vervoer 2015
Bodemwarmte, totaal Vervoer 2016
Bodemwarmte, totaal Vervoer 2017
Bodemwarmte, warmtepompen Totaal energietoepassingen 2015 3.634 0,18 2.138 0,07 57 0,03
Bodemwarmte, warmtepompen Totaal energietoepassingen 2016 3.855 0,18 2.374 0,08 78 0,05
Bodemwarmte, warmtepompen Totaal energietoepassingen 2017 4.081 0,19 2.645 0,08 98 0,06
Bodemwarmte, warmtepompen Elektriciteit 2015
Bodemwarmte, warmtepompen Elektriciteit 2016
Bodemwarmte, warmtepompen Elektriciteit 2017
Bodemwarmte, warmtepompen Warmte 2015 3.634 0,18 2.138 0,07 57 0,03
Bodemwarmte, warmtepompen Warmte 2016 3.855 0,18 2.374 0,08 78 0,05
Bodemwarmte, warmtepompen Warmte 2017 4.081 0,19 2.645 0,08 98 0,06
Bodemwarmte, warmtepompen Vervoer 2015
Bodemwarmte, warmtepompen Vervoer 2016
Bodemwarmte, warmtepompen Vervoer 2017
Bodemwarmte, zonder warmtepompen Totaal energietoepassingen 2015 155 0,00 9 0,01
Bodemwarmte, zonder warmtepompen Totaal energietoepassingen 2016 173 0,01 10 0,01
Bodemwarmte, zonder warmtepompen Totaal energietoepassingen 2017 169 0,01 10 0,01
Bodemwarmte, zonder warmtepompen Elektriciteit 2015
Bodemwarmte, zonder warmtepompen Elektriciteit 2016
Bodemwarmte, zonder warmtepompen Elektriciteit 2017
Bodemwarmte, zonder warmtepompen Warmte 2015 155 0,00 9 0,01
Bodemwarmte, zonder warmtepompen Warmte 2016 173 0,01 10 0,01
Bodemwarmte, zonder warmtepompen Warmte 2017 169 0,01 10 0,01
Bodemwarmte, zonder warmtepompen Vervoer 2015
Bodemwarmte, zonder warmtepompen Vervoer 2016
Bodemwarmte, zonder warmtepompen Vervoer 2017
Bodemkoude Totaal energietoepassingen 2015 949 0,03 70 0,04
Bodemkoude Totaal energietoepassingen 2016 1.054 0,03 82 0,05
Bodemkoude Totaal energietoepassingen 2017 1.142 0,04 85 0,05
Bodemkoude Elektriciteit 2015
Bodemkoude Elektriciteit 2016
Bodemkoude Elektriciteit 2017
Bodemkoude Warmte 2015 949 0,03 70 0,04
Bodemkoude Warmte 2016 1.054 0,03 82 0,05
Bodemkoude Warmte 2017 1.142 0,04 85 0,05
Bodemkoude Vervoer 2015
Bodemkoude Vervoer 2016
Bodemkoude Vervoer 2017
Buitenluchtwarmte Totaal energietoepassingen 2015 2.019 0,10 439 0,01 -39 -0,02
Buitenluchtwarmte Totaal energietoepassingen 2016 2.635 0,13 697 0,02 -30 -0,02
Buitenluchtwarmte Totaal energietoepassingen 2017 3.529 0,17 1.129 0,04 -17 -0,01
Buitenluchtwarmte Elektriciteit 2015
Buitenluchtwarmte Elektriciteit 2016
Buitenluchtwarmte Elektriciteit 2017
Buitenluchtwarmte Warmte 2015 2.019 0,10 439 0,01 -39 -0,02
Buitenluchtwarmte Warmte 2016 2.635 0,13 697 0,02 -30 -0,02
Buitenluchtwarmte Warmte 2017 3.529 0,17 1.129 0,04 -17 -0,01
Buitenluchtwarmte Vervoer 2015
Buitenluchtwarmte Vervoer 2016
Buitenluchtwarmte Vervoer 2017
Totaal biomassa Totaal energietoepassingen 2015 78.707 3,80 88.918 2,85 6.000 3,60
Totaal biomassa Totaal energietoepassingen 2016 75.469 3,60 84.539 2,68 5.624 3,37
Totaal biomassa Totaal energietoepassingen 2017 82.029 3,87 87.048 2,75 5.748 3,49
Totaal biomassa Elektriciteit 2015 18.100 0,87 37.410 1,20 2.992 1,79
Totaal biomassa Elektriciteit 2016 18.036 0,86 36.278 1,15 2.787 1,67
Totaal biomassa Elektriciteit 2017 17.025 0,80 32.236 1,02 2.451 1,49
Totaal biomassa Warmte 2015 48.036 2,32 38.932 1,25 2.215 1,33
Totaal biomassa Warmte 2016 47.531 2,27 38.355 1,22 2.184 1,31
Totaal biomassa Warmte 2017 52.313 2,47 42.109 1,33 2.423 1,47
Totaal biomassa Vervoer 2015 12.571 0,61 12.576 0,40 793 0,48
Totaal biomassa Vervoer 2016 9.902 0,47 9.907 0,31 652 0,39
Totaal biomassa Vervoer 2017 12.691 0,60 12.703 0,40 874 0,53
Afvalverbrandingsinstallaties Totaal energietoepassingen 2015 20.711 1,00 26.462 0,85 1.783 1,07
Afvalverbrandingsinstallaties Totaal energietoepassingen 2016 20.004 0,95 25.680 0,81 1.692 1,01
Afvalverbrandingsinstallaties Totaal energietoepassingen 2017 19.941 0,94 24.813 0,78 1.601 0,97
Afvalverbrandingsinstallaties Elektriciteit 2015 7.188 0,35 13.475 0,43 1.050 0,63
Afvalverbrandingsinstallaties Elektriciteit 2016 7.218 0,34 13.341 0,42 995 0,60
Afvalverbrandingsinstallaties Elektriciteit 2017 6.853 0,32 11.926 0,38 872 0,53
Afvalverbrandingsinstallaties Warmte 2015 13.523 0,65 12.987 0,42 734 0,44
Afvalverbrandingsinstallaties Warmte 2016 12.785 0,61 12.339 0,39 697 0,42
Afvalverbrandingsinstallaties Warmte 2017 13.088 0,62 12.887 0,41 729 0,44
Afvalverbrandingsinstallaties Vervoer 2015
Afvalverbrandingsinstallaties Vervoer 2016
Afvalverbrandingsinstallaties Vervoer 2017
Bij- en meestoken biomassa in centrales Totaal energietoepassingen 2015 1.884 0,09 4.675 0,15 443 0,27
Bij- en meestoken biomassa in centrales Totaal energietoepassingen 2016 1.629 0,08 4.083 0,13 387 0,23
Bij- en meestoken biomassa in centrales Totaal energietoepassingen 2017 2.335 0,11 4.883 0,15 462 0,28
Bij- en meestoken biomassa in centrales Elektriciteit 2015 1.849 0,09 4.629 0,15 438 0,26
Bij- en meestoken biomassa in centrales Elektriciteit 2016 1.591 0,08 4.011 0,13 380 0,23
Bij- en meestoken biomassa in centrales Elektriciteit 2017 1.909 0,09 4.373 0,14 414 0,25
Bij- en meestoken biomassa in centrales Warmte 2015 35 0,00 46 0,00 4 0,00
Bij- en meestoken biomassa in centrales Warmte 2016 38 0,00 72 0,00 7 0,00
Bij- en meestoken biomassa in centrales Warmte 2017 426 0,02 510 0,02 48 0,03
Bij- en meestoken biomassa in centrales Vervoer 2015
Bij- en meestoken biomassa in centrales Vervoer 2016
Bij- en meestoken biomassa in centrales Vervoer 2017
Totaal biomassa huishoudens Totaal energietoepassingen 2015 16.743 0,81 10.847 0,35 613 0,37
Totaal biomassa huishoudens Totaal energietoepassingen 2016 16.569 0,79 10.874 0,34 614 0,37
Totaal biomassa huishoudens Totaal energietoepassingen 2017 16.432 0,78 10.932 0,34 619 0,38
Totaal biomassa huishoudens Elektriciteit 2015
Totaal biomassa huishoudens Elektriciteit 2016
Totaal biomassa huishoudens Elektriciteit 2017
Totaal biomassa huishoudens Warmte 2015 16.743 0,81 10.847 0,35 613 0,37
Totaal biomassa huishoudens Warmte 2016 16.569 0,79 10.874 0,34 614 0,37
Totaal biomassa huishoudens Warmte 2017 16.432 0,78 10.932 0,34 619 0,38
Totaal biomassa huishoudens Vervoer 2015
Totaal biomassa huishoudens Vervoer 2016
Totaal biomassa huishoudens Vervoer 2017
Biomassa huishoudens, openhaarden Totaal energietoepassingen 2015 2.322 0,11 244 0,01 14 0,01
Biomassa huishoudens, openhaarden Totaal energietoepassingen 2016 2.247 0,11 237 0,01 13 0,01
Biomassa huishoudens, openhaarden Totaal energietoepassingen 2017 2.174 0,10 229 0,01 13 0,01
Biomassa huishoudens, openhaarden Elektriciteit 2015
Biomassa huishoudens, openhaarden Elektriciteit 2016
Biomassa huishoudens, openhaarden Elektriciteit 2017
Biomassa huishoudens, openhaarden Warmte 2015 2.322 0,11 244 0,01 14 0,01
Biomassa huishoudens, openhaarden Warmte 2016 2.247 0,11 237 0,01 13 0,01
Biomassa huishoudens, openhaarden Warmte 2017 2.174 0,10 229 0,01 13 0,01
Biomassa huishoudens, openhaarden Vervoer 2015
Biomassa huishoudens, openhaarden Vervoer 2016
Biomassa huishoudens, openhaarden Vervoer 2017
Biomassa huishoudens, inzethaarden Totaal energietoepassingen 2015 2.849 0,14 1.799 0,06 102 0,06
Biomassa huishoudens, inzethaarden Totaal energietoepassingen 2016 2.701 0,13 1.757 0,06 99 0,06
Biomassa huishoudens, inzethaarden Totaal energietoepassingen 2017 2.562 0,12 1.717 0,05 97 0,06
Biomassa huishoudens, inzethaarden Elektriciteit 2015
Biomassa huishoudens, inzethaarden Elektriciteit 2016
Biomassa huishoudens, inzethaarden Elektriciteit 2017
Biomassa huishoudens, inzethaarden Warmte 2015 2.849 0,14 1.799 0,06 102 0,06
Biomassa huishoudens, inzethaarden Warmte 2016 2.701 0,13 1.757 0,06 99 0,06
Biomassa huishoudens, inzethaarden Warmte 2017 2.562 0,12 1.717 0,05 97 0,06
Biomassa huishoudens, inzethaarden Vervoer 2015
Biomassa huishoudens, inzethaarden Vervoer 2016
Biomassa huishoudens, inzethaarden Vervoer 2017
Biomassa huishoudens, houtkachels Totaal energietoepassingen 2015 11.092 0,54 8.616 0,28 487 0,29
Biomassa huishoudens, houtkachels Totaal energietoepassingen 2016 11.040 0,53 8.603 0,27 486 0,29
Biomassa huishoudens, houtkachels Totaal energietoepassingen 2017 10.875 0,51 8.493 0,27 481 0,29
Biomassa huishoudens, houtkachels Elektriciteit 2015
Biomassa huishoudens, houtkachels Elektriciteit 2016
Biomassa huishoudens, houtkachels Elektriciteit 2017
Biomassa huishoudens, houtkachels Warmte 2015 11.092 0,54 8.616 0,28 487 0,29
Biomassa huishoudens, houtkachels Warmte 2016 11.040 0,53 8.603 0,27 486 0,29
Biomassa huishoudens, houtkachels Warmte 2017 10.875 0,51 8.493 0,27 481 0,29
Biomassa huishoudens, houtkachels Vervoer 2015
Biomassa huishoudens, houtkachels Vervoer 2016
Biomassa huishoudens, houtkachels Vervoer 2017
Biomassa huishoudens, pelletkachels Totaal energietoepassingen 2015 211 0,01 189 0,01 11 0,01
Biomassa huishoudens, pelletkachels Totaal energietoepassingen 2016 310 0,01 278 0,01 16 0,01
Biomassa huishoudens, pelletkachels Totaal energietoepassingen 2017 551 0,03 493 0,02 28 0,02
Biomassa huishoudens, pelletkachels Elektriciteit 2015
Biomassa huishoudens, pelletkachels Elektriciteit 2016
Biomassa huishoudens, pelletkachels Elektriciteit 2017
Biomassa huishoudens, pelletkachels Warmte 2015 211 0,01 189 0,01 11 0,01
Biomassa huishoudens, pelletkachels Warmte 2016 310 0,01 278 0,01 16 0,01
Biomassa huishoudens, pelletkachels Warmte 2017 551 0,03 493 0,02 28 0,02
Biomassa huishoudens, pelletkachels Vervoer 2015
Biomassa huishoudens, pelletkachels Vervoer 2016
Biomassa huishoudens, pelletkachels Vervoer 2017
Biomassa huishoudens, houtskoolverbruik Totaal energietoepassingen 2015 270 0,01
Biomassa huishoudens, houtskoolverbruik Totaal energietoepassingen 2016 270 0,01
Biomassa huishoudens, houtskoolverbruik Totaal energietoepassingen 2017 270 0,01
Biomassa huishoudens, houtskoolverbruik Elektriciteit 2015
Biomassa huishoudens, houtskoolverbruik Elektriciteit 2016
Biomassa huishoudens, houtskoolverbruik Elektriciteit 2017
Biomassa huishoudens, houtskoolverbruik Warmte 2015 270 0,01
Biomassa huishoudens, houtskoolverbruik Warmte 2016 270 0,01
Biomassa huishoudens, houtskoolverbruik Warmte 2017 270 0,01
Biomassa huishoudens, houtskoolverbruik Vervoer 2015
Biomassa huishoudens, houtskoolverbruik Vervoer 2016
Biomassa huishoudens, houtskoolverbruik Vervoer 2017
Totaal biomassaketels bedrijven Totaal energietoepassingen 2015 15.151 0,73 20.543 0,66 1.387 0,83
Totaal biomassaketels bedrijven Totaal energietoepassingen 2016 16.256 0,78 20.808 0,66 1.371 0,82
Totaal biomassaketels bedrijven Totaal energietoepassingen 2017 19.284 0,91 20.810 0,66 1.318 0,80
Totaal biomassaketels bedrijven Elektriciteit 2015 4.995 0,24 10.599 0,34 826 0,49
Totaal biomassaketels bedrijven Elektriciteit 2016 5.273 0,25 10.778 0,34 804 0,48
Totaal biomassaketels bedrijven Elektriciteit 2017 4.471 0,21 8.474 0,27 619 0,38
Totaal biomassaketels bedrijven Warmte 2015 10.155 0,49 9.944 0,32 562 0,34
Totaal biomassaketels bedrijven Warmte 2016 10.984 0,52 10.030 0,32 567 0,34
Totaal biomassaketels bedrijven Warmte 2017 14.812 0,70 12.336 0,39 698 0,42
Totaal biomassaketels bedrijven Vervoer 2015
Totaal biomassaketels bedrijven Vervoer 2016
Totaal biomassaketels bedrijven Vervoer 2017
Biomassaketels bedrijven, elektriciteit Totaal energietoepassingen 2015 6.459 0,31 11.909 0,38 900 0,54
Biomassaketels bedrijven, elektriciteit Totaal energietoepassingen 2016 6.749 0,32 11.738 0,37 858 0,51
Biomassaketels bedrijven, elektriciteit Totaal energietoepassingen 2017 9.461 0,45 11.577 0,37 795 0,48
Biomassaketels bedrijven, elektriciteit Elektriciteit 2015 4.995 0,24 10.599 0,34 826 0,49
Biomassaketels bedrijven, elektriciteit Elektriciteit 2016 5.273 0,25 10.778 0,34 804 0,48
Biomassaketels bedrijven, elektriciteit Elektriciteit 2017 4.471 0,21 8.474 0,27 619 0,38
Biomassaketels bedrijven, elektriciteit Warmte 2015 1.464 0,07 1.310 0,04 74 0,04
Biomassaketels bedrijven, elektriciteit Warmte 2016 1.476 0,07 960 0,03 54 0,03
Biomassaketels bedrijven, elektriciteit Warmte 2017 4.990 0,24 3.102 0,10 176 0,11
Biomassaketels bedrijven, elektriciteit Vervoer 2015
Biomassaketels bedrijven, elektriciteit Vervoer 2016
Biomassaketels bedrijven, elektriciteit Vervoer 2017
Biomassaketels bedrijven, alleen warmte Totaal energietoepassingen 2015 8.692 0,42 8.634 0,28 488 0,29
Biomassaketels bedrijven, alleen warmte Totaal energietoepassingen 2016 9.508 0,45 9.070 0,29 512 0,31
Biomassaketels bedrijven, alleen warmte Totaal energietoepassingen 2017 9.823 0,46 9.233 0,29 523 0,32
Biomassaketels bedrijven, alleen warmte Elektriciteit 2015
Biomassaketels bedrijven, alleen warmte Elektriciteit 2016
Biomassaketels bedrijven, alleen warmte Elektriciteit 2017
Biomassaketels bedrijven, alleen warmte Warmte 2015 8.692 0,42 8.634 0,28 488 0,29
Biomassaketels bedrijven, alleen warmte Warmte 2016 9.508 0,45 9.070 0,29 512 0,31
Biomassaketels bedrijven, alleen warmte Warmte 2017 9.823 0,46 9.233 0,29 523 0,32
Biomassaketels bedrijven, alleen warmte Vervoer 2015
Biomassaketels bedrijven, alleen warmte Vervoer 2016
Biomassaketels bedrijven, alleen warmte Vervoer 2017
Totaal biogas Totaal energietoepassingen 2015 10.903 0,53 13.075 0,42 928 0,56
Totaal biogas Totaal energietoepassingen 2016 10.575 0,50 12.658 0,40 866 0,52
Totaal biogas Totaal energietoepassingen 2017 10.554 0,50 12.127 0,38 814 0,49
Totaal biogas Elektriciteit 2015 4.068 0,20 8.708 0,28 678 0,41
Totaal biogas Elektriciteit 2016 3.954 0,19 8.147 0,26 608 0,36
Totaal biogas Elektriciteit 2017 3.792 0,18 7.462 0,24 545 0,33
Totaal biogas Warmte 2015 6.656 0,32 4.183 0,13 236 0,14
Totaal biogas Warmte 2016 6.437 0,31 4.322 0,14 244 0,15
Totaal biogas Warmte 2017 6.533 0,31 4.423 0,14 250 0,15
Totaal biogas Vervoer 2015 179 0,01 184 0,01 14 0,01
Totaal biogas Vervoer 2016 184 0,01 189 0,01 14 0,01
Totaal biogas Vervoer 2017 230 0,01 243 0,01 18 0,01
Biogas uit stortplaatsen Totaal energietoepassingen 2015 386 0,02 610 0,02 43 0,03
Biogas uit stortplaatsen Totaal energietoepassingen 2016 307 0,01 475 0,02 33 0,02
Biogas uit stortplaatsen Totaal energietoepassingen 2017 350 0,02 494 0,02 33 0,02
Biogas uit stortplaatsen Elektriciteit 2015 180 0,01 400 0,01 31 0,02
Biogas uit stortplaatsen Elektriciteit 2016 144 0,01 310 0,01 23 0,01
Biogas uit stortplaatsen Elektriciteit 2017 131 0,01 269 0,01 20 0,01
Biogas uit stortplaatsen Warmte 2015 193 0,01 196 0,01 11 0,01
Biogas uit stortplaatsen Warmte 2016 153 0,01 155 0,00 9 0,01
Biogas uit stortplaatsen Warmte 2017 208 0,01 213 0,01 12 0,01
Biogas uit stortplaatsen Vervoer 2015 13 0,00 14 0,00 1 0,00
Biogas uit stortplaatsen Vervoer 2016 10 0,00 11 0,00 1 0,00
Biogas uit stortplaatsen Vervoer 2017 12 0,00 12 0,00 1 0,00
Biogas rioolwaterzuiveringsinstallaties Totaal energietoepassingen 2015 1.948 0,09 1.940 0,06 146 0,09
Biogas rioolwaterzuiveringsinstallaties Totaal energietoepassingen 2016 2.059 0,10 2.015 0,06 144 0,09
Biogas rioolwaterzuiveringsinstallaties Totaal energietoepassingen 2017 1.991 0,09 1.769 0,06 125 0,08
Biogas rioolwaterzuiveringsinstallaties Elektriciteit 2015 743 0,04 1.712 0,05 133 0,08
Biogas rioolwaterzuiveringsinstallaties Elektriciteit 2016 749 0,04 1.655 0,05 123 0,07
Biogas rioolwaterzuiveringsinstallaties Elektriciteit 2017 706 0,03 1.510 0,05 110 0,07
Biogas rioolwaterzuiveringsinstallaties Warmte 2015 1.205 0,06 229 0,01 13 0,01
Biogas rioolwaterzuiveringsinstallaties Warmte 2016 1.311 0,06 361 0,01 20 0,01
Biogas rioolwaterzuiveringsinstallaties Warmte 2017 1.285 0,06 259 0,01 15 0,01
Biogas rioolwaterzuiveringsinstallaties Vervoer 2015
Biogas rioolwaterzuiveringsinstallaties Vervoer 2016
Biogas rioolwaterzuiveringsinstallaties Vervoer 2017
Biogas, co-vergisting van mest Totaal energietoepassingen 2015 4.291 0,21 5.910 0,19 428 0,26
Biogas, co-vergisting van mest Totaal energietoepassingen 2016 4.194 0,20 5.642 0,18 392 0,23
Biogas, co-vergisting van mest Totaal energietoepassingen 2017 4.084 0,19 5.338 0,17 364 0,22
Biogas, co-vergisting van mest Elektriciteit 2015 1.992 0,10 4.413 0,14 344 0,21
Biogas, co-vergisting van mest Elektriciteit 2016 1.887 0,09 4.045 0,13 302 0,18
Biogas, co-vergisting van mest Elektriciteit 2017 1.832 0,09 3.768 0,12 275 0,17
Biogas, co-vergisting van mest Warmte 2015 2.300 0,11 1.497 0,05 85 0,05
Biogas, co-vergisting van mest Warmte 2016 2.306 0,11 1.597 0,05 90 0,05
Biogas, co-vergisting van mest Warmte 2017 2.252 0,11 1.570 0,05 89 0,05
Biogas, co-vergisting van mest Vervoer 2015
Biogas, co-vergisting van mest Vervoer 2016
Biogas, co-vergisting van mest Vervoer 2017
Overig biogas Totaal energietoepassingen 2015 4.277 0,21 4.615 0,15 310 0,19
Overig biogas Totaal energietoepassingen 2016 4.016 0,19 4.526 0,14 298 0,18
Overig biogas Totaal energietoepassingen 2017 4.130 0,20 4.526 0,14 292 0,18
Overig biogas Elektriciteit 2015 1.153 0,06 2.183 0,07 170 0,10
Overig biogas Elektriciteit 2016 1.174 0,06 2.138 0,07 159 0,10
Overig biogas Elektriciteit 2017 1.123 0,05 1.914 0,06 140 0,08
Overig biogas Warmte 2015 2.958 0,14 2.262 0,07 128 0,08
Overig biogas Warmte 2016 2.667 0,13 2.209 0,07 125 0,07
Overig biogas Warmte 2017 2.788 0,13 2.381 0,08 135 0,08
Overig biogas Vervoer 2015 166 0,01 170 0,01 13 0,01
Overig biogas Vervoer 2016 174 0,01 178 0,01 13 0,01
Overig biogas Vervoer 2017 218 0,01 230 0,01 17 0,01
Vloeibare biotransportbrandstof, totaal Totaal energietoepassingen 2015 13.315 0,64 13.315 0,43 845 0,51
Vloeibare biotransportbrandstof, totaal Totaal energietoepassingen 2016 10.435 0,50 10.435 0,33 693 0,42
Vloeibare biotransportbrandstof, totaal Totaal energietoepassingen 2017 13.483 0,64 13.483 0,43 935 0,57
Vloeibare biotransportbrandstof, totaal Elektriciteit 2015
Vloeibare biotransportbrandstof, totaal Elektriciteit 2016
Vloeibare biotransportbrandstof, totaal Elektriciteit 2017
Vloeibare biotransportbrandstof, totaal Warmte 2015 923 0,04 923 0,03 65 0,04
Vloeibare biotransportbrandstof, totaal Warmte 2016 718 0,03 718 0,02 55 0,03
Vloeibare biotransportbrandstof, totaal Warmte 2017 1.022 0,05 1.022 0,03 78 0,05
Vloeibare biotransportbrandstof, totaal Vervoer 2015 12.392 0,60 12.392 0,40 780 0,47
Vloeibare biotransportbrandstof, totaal Vervoer 2016 9.718 0,46 9.718 0,31 638 0,38
Vloeibare biotransportbrandstof, totaal Vervoer 2017 12.461 0,59 12.461 0,39 856 0,52
Biobenzine Totaal energietoepassingen 2015 5.950 0,29 5.950 0,19 323 0,19
Biobenzine Totaal energietoepassingen 2016 4.752 0,23 4.752 0,15 257 0,15
Biobenzine Totaal energietoepassingen 2017 5.399 0,25 5.399 0,17 314 0,19
Biobenzine Elektriciteit 2015
Biobenzine Elektriciteit 2016
Biobenzine Elektriciteit 2017
Biobenzine Warmte 2015
Biobenzine Warmte 2016
Biobenzine Warmte 2017
Biobenzine Vervoer 2015 5.950 0,29 5.950 0,19 323 0,19
Biobenzine Vervoer 2016 4.752 0,23 4.752 0,15 257 0,15
Biobenzine Vervoer 2017 5.399 0,25 5.399 0,17 314 0,19
Biodiesel Totaal energietoepassingen 2015 7.365 0,36 7.365 0,24 522 0,31
Biodiesel Totaal energietoepassingen 2016 5.683 0,27 5.683 0,18 436 0,26
Biodiesel Totaal energietoepassingen 2017 8.084 0,38 8.084 0,26 620 0,38
Biodiesel Elektriciteit 2015
Biodiesel Elektriciteit 2016
Biodiesel Elektriciteit 2017
Biodiesel Warmte 2015 923 0,04 923 0,03 65 0,04
Biodiesel Warmte 2016 718 0,03 718 0,02 55 0,03
Biodiesel Warmte 2017 1.022 0,05 1.022 0,03 78 0,05
Biodiesel Vervoer 2015 6.442 0,31 6.442 0,21 457 0,27
Biodiesel Vervoer 2016 4.966 0,24 4.966 0,16 381 0,23
Biodiesel Vervoer 2017 7.062 0,33 7.062 0,22 542 0,33
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Hernieuwbare energie is energie uit wind, waterkracht, zon, bodem, buitenluchtwarmte en biomassa. Dit is energie uit natuurlijke processen die constant worden aangevuld.

In deze tabel wordt het verbruik van hernieuwbare energie op drie manieren uitgedrukt:
1. Bruto eindverbruik
2. Vermeden verbruik van fossiele energie
3. Vermeden emissies van kooldioxide

Cijfers worden zowel in absolute zin gepresenteerd als ten opzichte van het totale verbruik of totale emissies in Nederland.

Het bruto eindverbruik van hernieuwbare energie als percentage van het totale bruto eindverbruik wordt gebruikt als doel voor het Europese en nationale beleid voor hernieuwbare energie. Afgesproken is dat het Nederlandse aandeel hernieuwbare energie, in termen van bruto eindverbruik, in 2020 gelijk moet zijn aan 14 procent.

Het vermijden van het verbruik van fossiele energie en het vermijden van emissies van kooldioxide zijn belangrijke achterliggende doelstellingen voor het stimuleren van het gebruik van hernieuwbare energie.

De cijfers worden uitgesplitst naar energiebron/techniek en naar toepassing (elektriciteit, warmte en vervoer).

Gegevens beschikbaar vanaf: 1990

Status van de cijfers:
De cijfers in deze tabel zijn definitief tot en met 2018 en nader voorlopig voor 2019.
Aangezien deze tabel is stopgezet, worden de gegevens niet meer definitief gemaakt.

Wijzigingen per december 2020:
Geen, deze tabel is stopgezet.

Wanneer komen er nieuwe cijfers:
Niet meer van toepassing.

Deze tabel wordt opgevolgd door de tabel "Hernieuwbare energie; verbruik naar energiebron, techniek en toepassing" en door de tabel "Vermeden verbruik fossiele energie en emissie CO2". Zie paragraaf 3.

Toelichting onderwerpen

Bruto eindverbruik hernieuwbare energie
Het bruto eindverbruik van hernieuwbare energie volgt de definitie uit de EU Richtlijn Hernieuwbare Energie van 2009. Het wordt berekend als de som van 3 componenten:
1. Bruto productie van elektriciteit uit hernieuwbare bronnen
2. Bruto productie van verkochte warmte uit hernieuwbare bronnen
3. Eindverbruik van energie uit bodem, buitenlucht, zon en biomassa
Niet verkochte warmte uit hernieuwbare bronnen (bijvoorbeeld houtkachels bij huishoudens) telt als eindverbruik van hernieuwbare energie. De import en export van groene stroom telt niet mee.
Bruto eindverbruik
In deze tabel wordt als eenheid de TeraJoule (TJ) gebruikt.
Dit is 1 000 000 000 000 joule (een 1 met 12 nullen). Een joule is een eenheid van energie die overeenkomt met 0,24 calorie.
Een TJ komt overeen met 31 600 kubieke meter aardgas of 278 000 kilowattuur elektriciteit.
Bruto eindverbruik relatief
Bruto eindverbruik van hernieuwbare energie als percentage van het totaal bruto energetisch eindverbruik, berekend volgens definities uit de EU Richtlijn Hernieuwbare Energie van 2009. Het totaal bruto energetisch eindverbruik is de som van drie componenten:
1. Het energetisch eindverbruik van de eindgebruikssectoren: industrie (exclusief raffinaderijen), huishoudens, diensten, landbouw, visserij en vervoer;
2. Transport- en distributieverliezen van elektriciteit en warmte;
3. Het eigen verbruik van de producenten van elektriciteit en warmte bij de productie van elektriciteit en verkochte warmte.
Vermeden verbruik van fossiele energie
Het vermeden verbruik van fossiele energie is de hoeveelheid fossiele energie (en kernenergie) die nodig geweest zou zijn als de hernieuwbare energie niet gebruikt zou zijn.
Bij de berekening van vermeden verbruik van fossiele energie gaat het om de som van:
1. Het vermeden verbruik van fossiele energie door de binnenlandse productie van elektriciteit, warmte en gas uit hernieuwbare bronnen.
2. Het vermeden verbruik van fossiele energie door de op de binnenlandse markt verkochte biobrandstoffen voor het wegverkeer.
De import en export van groene stroom telt niet mee.
Vermeden verbruik
In deze tabel wordt als eenheid de TeraJoule (TJ) gebruikt.
Dit is 1 000 000 000 000 joule (een 1 met 12 nullen). Een joule is een eenheid van energie die overeenkomt met 0,24 calorie.
Een TJ komt overeen met 31 600 kubieke meter aardgas of 278 000 kilowattuur elektriciteit.
Vermeden verbruik relatief
Vermeden energie als percentage van het totaal binnenlands energieverbruik. Het totaal binnenlands verbruik is gedefinieerd als de hoeveelheid die in het land beschikbaar komt (invoer plus winning) minus de hoeveelheid die het land verlaat (uitvoer en brandstofbunkering voor internationaal transport) plus of min de voorraadmutatie.
Vermeden emissie van kooldioxide (CO2)
Emissie: Uitstoot van een stof vanuit een bron. De hoeveelheid kooldioxide die uitgestoten zou zijn, wanneer er geen gebruik zou zijn gemaakt van de betreffende hernieuwbare energiebron. Gerekend is met referentietechnologieën die gedefinieerd zijn in het Protocol Monitoring Hernieuwbare Energie (RVO.nl en CBS, 2015). Het gaat hierbij om de binnenlandse productie van hernieuwbare elektriciteit, warmte en gas. De import van groene stroom telt niet mee.
Bij de berekening van de vermeden emissies kooldioxide wordt alleen gekeken naar de vermeden emissies bij de productie van hernieuwbare elektriciteit, warmte en gas. Er wordt niet gekeken naar de verschillen tussen hernieuwbare en fossiele energie bij de winning en omzetting van brandstoffen en bij het maken van installaties voor de productie van elektriciteit, warmte en gas.
Vermeden emissie
Emissie: Uitstoot van een stof vanuit een bron.
CO2: Kooldioxide. 1 kton = 1 000 ton = 1 miljoen kg.
Vermeden emissie relatief
Vermeden emissie van kooldioxide als percentage van de totale Nederlandse CO2 emissie volgens de IPCC richtlijnen (Kyoto Protocol).
Emissie: Uitstoot van een stof vanuit een bron.
CO2: Kooldioxide.

De cijfers voor de totale emissies van kooldioxide zijn voorlopig.