Clusteranalyse: kenmerken van groepen inwoners

Wat is het?

De inwoners van de gemeente, in dit geval de gemeente Eindhoven, zijn op basis van verschillende kenmerken ingedeeld in negen clusters, die samen een gedetailleerd beeld geven van de verscheidenheid aan Eindhovenaren. De gemeente Eindhoven en het CBS hebben samen een statistische clusteranalyse uitgevoerd op alle Eindhovenaren van 16 jaar of ouder. Uit een intensieve samenwerking en een iteratief proces ontstond een indeling in negen clusters van inwoners, op basis van 25 demografische en sociaaleconomische kenmerken. Het rapport geeft een uitgebreide statistische beschrijving van de afzonderlijke clusters, en schetst hun samenhang en een totaalbeeld.

Voorbeeld

Dit is een visualisatie van het dominante cluster/bewonersprofiel per vierkant (100 bij 100 meter). Gecombineerd met heat-maps van de afzonderlijke clusters/profielen geeft dit inzicht in spreiding, leefbaarheid en mogelijke segregatie van bepaalde type bewoners in de gemeente Eindhoven.

Wat levert het op?

• Inzicht in clusters van inwoners met bijbehorende kenmerken;
• Inzicht in de regionale verdeling van deze clusters zodat beleid effectiever ingezet kan worden;
• Inzicht in de ontwikkeling van de clusters in de tijd.

Reactie gemeente

Gemeente Eindhoven: “Hoe maak je beleid vanuit inwoners, wetende dat ‘de inwoner’ niet bestaat? Dat is een vraag die we voor onze strategische verkenning van de gemeente Eindhoven hebben opgepakt. Bij alle gemeentelijke vraagstukken is het van belang te denken vanuit het perspectief van inwoners. We wilden meer inzicht krijgen in de verschillende mensen die in de stad leven en met welke uitdagingen ze te maken krijgen (geïnspireerd op de zesdeling van het SCP, uit het rapport ‘Verschil in Nederland’ (2014). Het ging daarbij niet om het aanbrengen van maatschappelijke scheidslijnen tussen meer en minder of goed en slecht, maar om meer en beter inzicht in de maatschappelijke realiteit. Dit inzicht zou ons kunnen helpen om beter beleid te maken, discussies te voeren over wat wel/niet acceptabel is en waar mogelijk maatwerk te leveren in gemeentelijk beleid en uitvoering. Om dit inzicht te vergroten, hebben we in samenwerking met het CBS in het Urban Data Center een clusteranalyse van inwoners in Eindhoven uitgevoerd.

We hebben in een intensief proces samengewerkt met het CBS. Het was belangrijk om gedurende het hele proces samen op te trekken, zodat we tussentijds konden aanscherpen, vragen beantwoorden en toewerken naar een gezamenlijk eindproduct. De resultaten van de clusteranalyse hebben we verwerkt in posters van ‘persona’s’, zodat het niet alleen in een rapport is opgenomen, maar ook een bruikbaar product is in de praktijk. Onze wens voor de toekomst is dat we verder gaan verdiepen, door bijvoorbeeld sociaal-culturele indicatoren toe te voegen of in te zoomen op een bepaalde buurt. We hebben leuke reacties gekregen uit de organisatie, bijvoorbeeld van de gebiedsmanagers, die het heel inzichtelijk vinden en er graag verder mee aan de slag gaan. En van onze mensen die met woonbeleid bezig zijn, die het al hebben gebruikt om beleid te toetsen.”

Detailniveau

Gemeente, wijk, buurt.

Betrokken UDC’s

Eindhoven.