Nederlander woont gemiddeld 2 kilometer van bibliotheek

Persoon voor een bibliotheek
© CBS/Alrik Swagerman
In 2020 was de gemiddelde afstand van een woonadres in Nederland tot de dichtstbijzijnde openbare bibliotheek 2,0 kilometer. Dit is een lichte toename ten opzichte van 2014. Bewoners van Schiermonnikoog woonden met 0,6 kilometer het dichtst bij een bibliotheekvestiging of -servicepunt, en in het Zeeuwse Noord-Beveland was die afstand met 14,4 kilometer het grootst. Dit blijkt uit nieuwe analyses van het CBS met data van de Koninklijke Bibliotheek.

Gemiddelde afstand tot dichtstbijzijnde
bibliotheekvestiging of -servicepunt, 2020
GemeentenaamGemiddelde afstand tot bibliotheekvestiging of servicepunt ( km)
Appingedam1,2
Delfzijl2,9
Groningen (gemeente)1,4
Loppersum2,5
Almere2,4
Stadskanaal1,8
Veendam2,2
Zeewolde2,5
Achtkarspelen3,0
Ameland1,3
Harlingen1,8
Heerenveen2,6
Leeuwarden2,8
Ooststellingwerf2,7
Opsterland3,0
Schiermonnikoog0,6
Smallingerland2,9
Terschelling3,8
Vlieland0,7
Weststellingwerf2,5
Assen2,9
Coevorden2,0
Emmen3,5
Hoogeveen3,4
Meppel1,9
Almelo2,6
Borne1,6
Dalfsen1,5
Deventer1,4
Enschede1,5
Haaksbergen2,0
Hardenberg1,7
Hellendoorn1,7
Hengelo (O.)1,9
Kampen2,2
Losser1,9
Noordoostpolder4,5
Oldenzaal1,7
Ommen2,4
Raalte2,5
Staphorst1,8
Tubbergen3,9
Urk1,6
Wierden1,6
Zwolle1,7
Aalten1,7
Apeldoorn1,8
Arnhem1,8
Barneveld2,3
Beuningen1,6
Brummen1,5
Buren5,0
Culemborg1,7
Doesburg1,3
Doetinchem2,3
Druten1,9
Duiven2,0
Ede2,2
Elburg1,1
Epe1,9
Ermelo1,8
Harderwijk1,9
Hattem1,6
Heerde1,4
Heumen1,3
Lochem3,0
Maasdriel2,4
Nijkerk1,4
Nijmegen1,5
Oldebroek1,7
Putten2,0
Renkum1,3
Rheden1,3
Rozendaal2,5
Scherpenzeel1,2
Tiel2,4
Voorst3,1
Wageningen1,4
Westervoort1,6
Winterswijk2,4
Wijchen2,3
Zaltbommel2,7
Zevenaar1,8
Zutphen1,7
Nunspeet1,8
Dronten2,3
Amersfoort1,6
Baarn1,3
De Bilt2,0
Bunnik2,8
Bunschoten1,6
Eemnes1,2
Houten2,1
Leusden1,5
Lopik6,6
Montfoort6,6
Renswoude1,1
Rhenen1,2
Soest1,7
Utrecht (gemeente)1,2
Veenendaal1,9
Woudenberg1,1
Wijk bij Duurstede1,1
IJsselstein1,4
Zeist2,1
Nieuwegein2,5
Aalsmeer2,7
Alkmaar1,5
Amstelveen1,8
Amsterdam1,2
Beemster1,9
Bergen (NH.)1,6
Beverwijk1,3
Blaricum2,7
Bloemendaal1,7
Castricum1,1
Diemen1,3
Edam-Volendam2,3
Enkhuizen1,3
Haarlem1,1
Haarlemmermeer1,9
Heemskerk1,6
Heemstede1,3
Heerhugowaard2,2
Heiloo1,3
Den Helder1,2
Hilversum1,8
Hoorn1,6
Huizen1,8
Landsmeer1,1
Langedijk2,4
Laren (NH.)1,0
Medemblik3,6
Oostzaan3,1
Opmeer1,8
Ouder-Amstel0,9
Purmerend2,2
Schagen2,2
Texel3,8
Uitgeest4,1
Uithoorn2,2
Velsen1,7
Weesp1,2
Zandvoort1,3
Zaanstad2,8
Alblasserdam1,3
Alphen aan den Rijn2,5
Barendrecht2,4
Drechterland1,9
Brielle2,3
Capelle aan den IJssel2,4
Delft1,4
Dordrecht1,4
Gorinchem1,5
Gouda1,0
's-Gravenhage (gemeente)1,1
Hardinxveld-Giessendam1,0
Hellevoetsluis2,7
Hendrik-Ido-Ambacht1,3
Stede Broec1,4
Hillegom1,4
Katwijk1,0
Krimpen aan den IJssel1,6
Leiden1,3
Leiderdorp1,5
Lisse1,3
Maassluis1,7
Nieuwkoop2,9
Noordwijk1,2
Oegstgeest1,2
Oudewater1,9
Papendrecht1,6
Ridderkerk1,3
Rotterdam1,3
Rijswijk (ZH.)1,4
Schiedam0,9
Sliedrecht1,3
Albrandswaard3,7
Westvoorne1,2
Vlaardingen1,1
Voorschoten1,3
Waddinxveen1,8
Wassenaar1,7
Woerden1,7
Zoetermeer2,1
Zoeterwoude1,6
Zwijndrecht1,3
Borsele4,0
Goes2,3
West Maas en Waal2,6
Hulst3,1
Kapelle1,1
Middelburg (Z.)2,3
Reimerswaal4,1
Terneuzen1,8
Tholen2,3
Veere9,3
Vlissingen2,5
De Ronde Venen1,4
Tytsjerksteradiel2,5
Asten1,6
Baarle-Nassau2,4
Bergen op Zoom1,9
Best1,1
Boekel1,8
Boxmeer1,8
Boxtel1,4
Breda2,5
Deurne2,5
Pekela1,3
Dongen1,5
Eersel3,1
Eindhoven3,0
Etten-Leur2,0
Geertruidenberg1,5
Gilze en Rijen1,4
Goirle1,7
Grave1,3
Haaren4,6
Helmond2,6
's-Hertogenbosch2,9
Heusden1,3
Hilvarenbeek2,3
Loon op Zand1,1
Mill en Sint Hubert2,3
Nuenen, Gerwen en Nederwetten1,9
Oirschot3,3
Oisterwijk1,4
Oosterhout1,6
Oss2,2
Rucphen2,6
Sint-Michielsgestel2,2
Someren2,3
Son en Breugel1,9
Steenbergen1,2
Waterland7,9
Tilburg1,7
Uden1,7
Valkenswaard2,1
Veldhoven2,1
Vught2,0
Waalre1,8
Waalwijk1,6
Woensdrecht2,3
Zundert5,5
Wormerland1,5
Landgraaf1,5
Beek (L.)1,7
Beesel1,5
Bergen (L.)4,3
Brunssum1,5
Gennep2,2
Heerlen1,3
Kerkrade1,3
Maastricht1,8
Meerssen2,1
Mook en Middelaar3,1
Nederweert2,3
Roermond2,8
Simpelveld0,9
Stein (L.)2,0
Vaals1,6
Venlo1,5
Venray3,1
Voerendaal1,3
Weert1,9
Valkenburg aan de Geul1,4
Lelystad2,4
Horst aan de Maas3,6
Oude IJsselstreek1,7
Teylingen1,1
Utrechtse Heuvelrug1,3
Oost Gelre2,1
Koggenland2,3
Lansingerland1,4
Leudal1,7
Maasgouw1,7
Gemert-Bakel2,0
Halderberge3,1
Heeze-Leende2,4
Laarbeek1,3
Reusel-De Mierden2,3
Roerdalen6,9
Roosendaal2,4
Schouwen-Duiveland3,8
Aa en Hunze2,7
Borger-Odoorn2,4
Cuijk1,9
Landerd1,1
De Wolden2,2
Noord-Beveland14,4
Wijdemeren2,8
Noordenveld2,0
Twenterand1,3
Westerveld2,4
Sint Anthonis2,3
Lingewaard1,2
Cranendonck1,9
Steenwijkerland2,1
Moerdijk2,2
Echt-Susteren3,8
Sluis4,8
Drimmelen1,4
Bernheze1,5
Alphen-Chaam6,7
Bergeijk2,8
Bladel1,6
Gulpen-Wittem3,1
Tynaarlo2,0
Midden-Drenthe2,6
Overbetuwe2,0
Hof van Twente2,1
Neder-Betuwe1,2
Rijssen-Holten1,5
Geldrop-Mierlo1,4
Olst-Wijhe2,1
Dinkelland3,1
Westland1,0
Midden-Delfland2,6
Berkelland1,9
Bronckhorst2,5
Sittard-Geleen1,9
Kaag en Braassem2,2
Dantumadiel4,6
Zuidplas1,5
Peel en Maas1,6
Oldambt2,0
Zwartewaterland1,1
S�dwest-Frysl�n3,2
Bodegraven-Reeuwijk2,0
Eijsden-Margraten2,7
Stichtse Vecht1,7
Hollands Kroon2,5
Leidschendam-Voorburg1,3
Goeree-Overflakkee3,9
Pijnacker-Nootdorp1,5
Nissewaard2,7
Krimpenerwaard1,8
De Fryske Marren3,5
Gooise Meren1,3
Berg en Dal1,3
Meierijstad1,8
Waadhoeke3,6
Westerwolde2,9
Midden-Groningen2,2
Beekdaelen1,6
Montferland2,1
Altena2,8
West Betuwe3,2
Vijfheerenlanden1,8
Hoeksche Waard2,0
Het Hogeland2,5
Westerkwartier2,2
Noardeast-Frysl�n4,2
Molenlanden2,6
Bron: CBS, Koninklijke Bibliotheek

Tussen 2014 en 2020 is de gemiddelde afstand van een woonadres tot de dichtstbijzijnde openbare bibliotheekvestiging of -servicepunt met 0,1 kilometer toegenomen. De grootste stijging vond plaats in de Utrechtse gemeente Montfoort, waar de dichtstbijzijnde bibliotheek in 2020 gemiddeld 5,6 kilometer verder lag dan in 2014, dat is bijna vijf keer zo ver. In Lopik (eveneens Utrecht) nam deze afstand met 4,6 kilometer toe, en in het Brabantse Zundert met 4,1 kilometer. In de Noord-Hollandse gemeente Hollands Kroon daalde de gemiddelde afstand tot een bibliotheek in deze periode met 4,5 kilometer, in het Brabantse Waalre was de daling 3,5 kilometer.

Verandering van de gemiddelde afstand van de dichtstbijzijnde bibliotheekvestiging of -servicepunt, 2020 t.o.v. 2014
GemeentenaamProcentuele verandering t.o.v. 2014 (%)
Aa en Hunze6
Aalsmeer2
Aalten0
Achtkarspelen0
Alblasserdam17
Albrandswaard-7
Alkmaar1
Almelo0
Almere0
Alphen aan den Rijn-1
Alphen-Chaam75
Altena49
Ameland0
Amersfoort19
Amstelveen0
Amsterdam-5
Apeldoorn2
Appingedam-5
Arnhem-8
Assen0
Asten0
Baarle-Nassau1
Baarn0
Barendrecht58
Barneveld3
Beek (L.)-1
Beekdaelen1
Beemster-3
Beesel0
Berg en Dal0
Bergeijk109
Bergen (L.)2
Bergen (NH.)1
Bergen op Zoom0
Berkelland-1
Bernheze0
Best0
Beuningen-5
Beverwijk-15
Bladel88
Blaricum0
Bloemendaal5
Bodegraven-Reeuwijk0
Boekel61
Borger-Odoorn-2
Borne0
Borsele61
Boxmeer14
Boxtel0
Breda52
Brielle23
Bronckhorst2
Brummen6
Brunssum1
Bunnik0
Bunschoten29
Buren-12
Capelle aan den IJssel35
Castricum1
Coevorden0
Cranendonck0
Cuijk0
Culemborg0
Dalfsen-1
Dantumadiel0
De Bilt0
De Fryske Marren18
De Ronde Venen-4
De Wolden-1
Delft0
Delfzijl-8
Den Helder0
Deurne-3
Deventer38
Diemen3
Dinkelland62
Doesburg0
Doetinchem-4
Dongen-1
Dordrecht-2
Drechterland20
Drimmelen0
Dronten0
Druten0
Duiven6
Echt-Susteren-1
Edam-Volendam1
Ede1
Eemnes6
Eersel246
Eijsden-Margraten0
Eindhoven-4
Elburg0
Emmen8
Enkhuizen0
Enschede1
Epe0
Ermelo0
Etten-Leur0
Geertruidenberg38
Geldrop-Mierlo0
Gemert-Bakel15
Gennep6
Gilze en Rijen0
Goeree-Overflakkee0
Goes1
Goirle0
Gooise Meren14
Gorinchem0
Gouda4
Grave0
Groningen (gemeente)2
Gulpen-Wittem-5
Haaksbergen9
Haaren10
Haarlem-7
Haarlemmermeer-1
Halderberge126
Hardenberg0
Harderwijk-2
Hardinxveld-Giessendam0
Harlingen0
Hattem33
Heemskerk6
Heemstede0
Heerde-11
Heerenveen0
Heerhugowaard-3
Heerlen1
Heeze-Leende117
Heiloo0
Hellendoorn13
Hellevoetsluis23
Helmond0
Hendrik-Ido-Ambacht0
Hengelo (O.)4
Het Hogeland10
Heumen-7
Heusden0
Hillegom-2
Hilvarenbeek19
Hilversum25
Hoeksche Waard-8
Hof van Twente4
Hollands Kroon-64
Hoogeveen20
Hoorn0
Horst aan de Maas36
Houten0
Huizen0
Hulst5
IJsselstein0
Kaag en Braassem-35
Kampen18
Kapelle21
Katwijk-35
Kerkrade2
Koggenland53
Krimpen aan den IJssel0
Krimpenerwaard-6
Laarbeek32
Landerd0
Landgraaf39
Landsmeer13
Langedijk24
Lansingerland0
Laren (NH.)0
Leeuwarden33
Leiden0
Leiderdorp15
Leidschendam-Voorburg0
Lelystad0
Leudal32
Leusden27
Lingewaard-29
Lisse0
Lochem0
Loon op Zand2
Lopik223
Loppersum0
Losser50
Maasdriel0
Maasgouw71
Maassluis3
Maastricht0
Medemblik201
Meerssen-16
Meierijstad5
Meppel1
Middelburg (Z.)15
Midden-Delfland214
Midden-Drenthe0
Midden-Groningen10
Mill en Sint Hubert0
Moerdijk33
Molenlanden-22
Montferland0
Montfoort558
Mook en Middelaar7
Neder-Betuwe-1
Nederweert2
Nieuwegein0
Nieuwkoop0
Nijkerk-12
Nijmegen-6
Nissewaard15
Noardeast-Frysl�n-16
Noord-Beveland0
Noordenveld0
Noordoostpolder0
Noordwijk-12
Nuenen, Gerwen en Nederwetten0
Nunspeet-1
Oegstgeest-5
Oirschot33
Oisterwijk1
Oldambt-34
Oldebroek2
Oldenzaal-5
Olst-Wijhe6
Ommen15
Oost Gelre-3
Oosterhout5
Ooststellingwerf0
Oostzaan248
Opmeer8
Opsterland5
Oss0
Oude IJsselstreek0
Ouder-Amstel0
Oudewater1
Overbetuwe0
Papendrecht-10
Peel en Maas33
Pekela0
Pijnacker-Nootdorp2
Purmerend36
Putten2
Raalte21
Reimerswaal300
Renkum0
Renswoude0
Reusel-De Mierden153
Rheden0
Rhenen-4
Ridderkerk3
Rijssen-Holten0
Rijswijk (ZH.)0
Roerdalen63
Roermond0
Roosendaal72
Rotterdam-19
Rozendaal-11
Rucphen88
Schagen-4
Scherpenzeel0
Schiedam-58
Schiermonnikoog0
Schouwen-Duiveland1
's-Gravenhage (gemeente)-8
's-Hertogenbosch0
Simpelveld16
Sint Anthonis10
Sint-Michielsgestel28
Sittard-Geleen5
Sliedrecht-4
Sluis1
Smallingerland0
Soest0
Someren0
Son en Breugel8
Stadskanaal1
Staphorst10
Stede Broec2
Steenbergen2
Steenwijkerland2
Stein (L.)95
Stichtse Vecht5
Sudwest-Frysl�n0
Terneuzen-10
Terschelling0
Texel0
Teylingen0
Tholen1
Tiel-1
Tilburg8
Tubbergen68
Twenterand0
Tynaarlo-2
Tytsjerksteradiel0
Uden10
Uitgeest199
Uithoorn27
Urk-4
Utrecht (gemeente)0
Utrechtse Heuvelrug0
Vaals0
Valkenburg aan de Geul1
Valkenswaard10
Veendam0
Veenendaal0
Veere16
Veldhoven2
Velsen0
Venlo3
Venray0
Vijfheerenlanden0
Vlaardingen0
Vlieland-12
Vlissingen125
Voerendaal-1
Voorschoten0
Voorst-4
Vught6
Waadhoeke0
Waalre-66
Waalwijk0
Waddinxveen1
Wageningen0
Wassenaar0
Waterland1
Weert3
Weesp0
West Betuwe30
West Maas en Waal3
Westerkwartier4
Westerveld0
Westervoort0
Westerwolde0
Westland-1
Weststellingwerf0
Westvoorne-3
Wierden1
Wijchen17
Wijdemeren106
Wijk bij Duurstede-2
Winterswijk1
Woensdrecht0
Woerden1
Wormerland-21
Woudenberg12
Zaanstad31
Zaltbommel4
Zandvoort0
Zeewolde-1
Zeist0
Zevenaar10
Zoetermeer0
Zoeterwoude0
Zuidplas-39
Zundert290
Zutphen0
Zwartewaterland-4
Zwijndrecht-1
Zwolle-2
Bron: CBS, Koninklijke Bibliotheek

Aantal digitale uitleningen meer dan verdubbeld

De afstand tot een bibliotheekvestiging of –servicepunt mag de afgelopen vijf jaar dan weinig veranderd zijn voor de meeste mensen, tegelijkertijd gaan mensen minder reizen voor hun bibliotheekmateriaal. De uitlening van fysieke boeken daalde van 69 miljoen in 2015 naar ruim 43 miljoen in 2020. Tegelijk steeg het aantal digitale uitleningen van 4 miljoen in 2015 tot 10 miljoen in 2020. Met name het aantal uitgeleende luisterboeken nam de laatste jaren flink toe: van 0,2 miljoen in 2015 tot 2,6 miljoen in 2020. Waarschijnlijk hebben de coronamaatregelen voor openbare bibliotheken in 2020 een rol gespeeld bij de verdere stijging van het aantal digitale uitleningen.

Digitale uitleningen via openbare bibliotheek
 Uitleningen e-books via regulier kanaal (x mln)Downloads Vakantiebieb (e-books en luisterboeken) (x mln)Downloads luisterboeken (x mln)Downloads ThuisBieb (x mln)
20151,62,30,2
20162,81,90,3
20173,22,20,9
20183,51,71,3
20193,91,31,8
2020*5,61,12,60,9
Bron: CBS, Koninklijke Bibliotheek
*voorlopige cijfers