20 jaar na invoering homohuwelijk 20 duizend homo-echtparen in Nederland

Roze huwelijkstaart met poppetjes erop die het homohuwelijk verbeelden
© Hollandse Hoogte / MMP
Op 1 april is het twintig jaar geleden dat het eerste homohuwelijk in Nederland werd gesloten. Begin 2021 telde Nederland 20 duizend homo-echtparen. Ruim 19 duizend mannen en bijna 21 duizend vrouwen zijn getrouwd met iemand van hetzelfde geslacht. Hiervan zijn ruim 1,4 duizend mannen en 1,1 duizend vrouwen in 2001 getrouwd. Zij zullen dit jaar hun twintigjarig huwelijksjubileum kunnen vieren. Dat blijkt uit voorlopige cijfers van het CBS.

Meer vrouwen dan mannen trouwen met iemand van hetzelfde geslacht. Alleen in de eerste twee jaar na invoering was het aantal mannenparen groter. In de afgelopen vijf jaar werden jaarlijks gemiddeld 751 huwelijken tussen twee vrouwen en 619 huwelijken tussen twee mannen gesloten. In 2020 werden minder huwelijken gesloten dan in de jaren daarvoor, ook onder paren van verschillend geslacht. Vooral tijdens de eerste golf van de coronapandemie daalde het aantal huwelijkssluitingen. De cijfers over 2020 zijn nog niet definitief.

Huwelijkssluitingen
HuwelijkssluitingenTussen mannenTussen vrouwen
200113391075
2002935903
2003735764
2004579631
2005570580
2006579633
2007663708
2008656752
2009573785
2010660694
2011601754
2012544741
2013522700
2014532727
2015647749
2016665771
2017620755
2018682820
2019675744
2020*454665
* voorlopige cijfers

In 2001 zette 42 procent partnerschap om in huwelijk

Van de stellen die in 2001 trouwden, had 42 procent hun relatie eerder al vastgelegd met een geregistreerd partnerschap. Van de huwelijken die de laatste vijf jaar werden gesloten, was gemiddeld ruim 3 procent daarvoor een partnerschap. Tot de openstelling van het huwelijk in 2001 konden paren van gelijk geslacht hun relatie alleen met een geregistreerd partnerschap formaliseren.

Vaker geregistreerd partnerschap

Ook na de introductie van het homohuwelijk kozen nog relatief veel paren van gelijk geslacht voor een partnerschap in plaats van een huwelijk. Jaarlijks waren dat rond 500 paren, ongeveer een kwart van de stellen die hun relatie vastlegden bij de burgerlijke stand. Sinds 2015 is het aandeel homostellen dat voor een partnerschap kiest, toegenomen. Ook steeds meer heteroseksuele paren sluiten een partnerschap. In 2020 nam het aandeel partnerschappen in het totaal aantal sluitingen sterker toe dan in voorgaande jaren. Terwijl het aantal huwelijkssluitingen daalde, nam het partnerschapsregistraties net als in voorgaande jaren toe.

Aandeel partnerschappen
Aandeel partnerschappenTussen man en vrouw (% van partnerschappen+huwelijken)Tussen mannen (% van partnerschappen+huwelijken)Tussen vrouwen (% van partnerschappen+huwelijken)
20012,117,318,1
20023,521,120,9
20035,224,224,7
20046,727,530,1
20057,529,132,9
20068,230,730,4
20078,726,628,8
20089,128,325,9
200910,527,525,6
201010,926,226,7
201111,928,124,6
201211,328,522,7
201312,528,522,1
201413,527,421,6
201516,423,824,2
201619,130,130,0
201721,433,832,0
201823,431,329,2
201925,434,032,7
2020*32,143,638,9
* voorlopige cijfers

Vrouwenhuwelijken eindigen vaker in een echtscheiding

Jaarlijks stranden ruim 400 huwelijken van paren van gelijk geslacht. Huwelijken van twee vrouwen houden minder lang stand dan huwelijken van twee mannen of van een man en een vrouw. Van de vrouwen die in 2010 met een andere vrouw trouwden, was 26 procent na een kleine tien jaar (op 1 januari 2020) gescheiden. Dat is bijna twee keer zo veel als bij de gehuwde mannenparen (14 procent). Het percentage gescheiden echtparen bestaande uit een man en een vrouw is vergelijkbaar met dat van mannenparen. Van hen was 16 procent na tien jaar gescheiden. Ook voor echtparen die in eerdere of latere jaren trouwden en voor paren die een geregistreerd partnerschap sloten geldt dat verbintenissen bestaande uit twee vrouwen het vaakst eindigen in een (echt)scheiding.

Gescheiden
GescheidenMan en vrouw (% van mensen die in 2010 getrouwd zijn)Twee mannen (% van mensen die in 2010 getrouwd zijn)Twee vrouwen (% van mensen die in 2010 getrouwd zijn)
20100,000,000,00
20110,080,000,30
20121,031,981,92
20132,834,286,99
20144,755,4210,26
20156,866,8713,02
20168,938,8215,75
201710,809,8719,45
201812,5612,3721,26
201914,1912,8724,03
202015,7513,7025,92
 

Meeste gehuwde homoparen in Amsterdam

In totaal hebben 17 op de duizend mensen die getrouwd zijn vanaf 2001 een relatie met iemand van hetzelfde geslacht. Dit aandeel is groter in stedelijke gebieden. In Amsterdam is het aandeel homohuwelijken met 45 per duizend gehuwden het hoogst, gevolgd door Nijmegen (35 per duizend) en Arnhem (28 per duizend). Ook in enkele omliggende gemeenten in deze regio’s wonen naar verhouding veel paren van gelijk geslacht. Dat aandeel is kleiner in minder stedelijke gemeenten, vooral in de Biblebelt. In Urk en Woudenberg is dit aandeel het laagst. Daar zijn minder dan 1 per duizend gehuwden met iemand van hetzelfde geslacht getrouwd.

Gehuwden met partner van gelijk geslacht, 2021*
GemnaamGelijk geslacht ( per duizend gehuwden)
Groningen29,2
Almere15,5
Stadskanaal10,5
Veendam12,8
Zeewolde9,5
Achtkarspelen6,3
Ameland
Harlingen19,4
Heerenveen12,8
Leeuwarden19,6
Ooststellingwerf17,2
Opsterland11,1
Schiermonnikoog
Smallingerland11,7
Terschelling
Vlieland
Weststellingwerf19,1
Assen16,7
Coevorden15,4
Emmen11,9
Hoogeveen9,4
Meppel13,4
Almelo10,5
Borne11,6
Dalfsen6,9
Deventer20,4
Enschede21,6
Haaksbergen12,9
Hardenberg10,3
Hellendoorn7,1
Hengelo12,8
Kampen7,9
Losser10,7
Noordoostpolder6,6
Oldenzaal8,2
Ommen5,4
Raalte10,7
Staphorst3,0
Tubbergen9,6
Urk0,8
Wierden4,2
Zwolle20,7
Aalten12,3
Apeldoorn16,6
Arnhem27,5
Barneveld3,9
Beuningen15,7
Brummen16,8
Buren10,4
Culemborg18,1
Doesburg25,7
Doetinchem15,3
Druten20,2
Duiven12,7
Ede9,7
Elburg4,7
Epe10,2
Ermelo12,8
Harderwijk12,7
Hattem13,0
Heerde6,1
Heumen19,1
Lochem18,3
Maasdriel15,3
Nijkerk8,0
Nijmegen35,3
Oldebroek2,6
Putten5,5
Renkum24,8
Rheden22,9
Rozendaal
Scherpenzeel5,3
Tiel14,7
Voorst17,0
Wageningen15,8
Westervoort16,6
Winterswijk14,8
Wijchen10,5
Zaltbommel7,9
Zevenaar17,3
Zutphen20,4
Nunspeet5,1
Dronten13,8
Amersfoort19,4
Baarn19,1
DeBilt19,4
Bunnik10,9
Bunschoten3,3
Eemnes8,5
Houten12,9
Leusden17,4
Lopik11,3
Montfoort4,6
Renswoude5,6
Rhenen6,0
Soest13,9
Utrecht22,3
Veenendaal7,4
Woudenberg0,8
WijkbijDuurstede14,3
IJsselstein16,7
Zeist17,5
Nieuwegein16,4
Aalsmeer16,1
Alkmaar22,0
Amstelveen12,2
Amsterdam45,2
Beemster19,5
Bergen(NH.)24,7
Beverwijk18,1
Blaricum19,2
Bloemendaal12,3
Castricum18,5
Diemen27,3
Edam-Volendam12,0
Enkhuizen11,7
Haarlem26,7
Haarlemmermeer12,8
Heemskerk17,2
Heemstede19,3
Heerhugowaard12,3
Heiloo12,5
DenHelder20,7
Hilversum19,6
Hoorn11,7
Huizen15,9
Landsmeer27,7
Langedijk12,4
Laren23,1
Medemblik8,5
Oostzaan17,7
Opmeer12,7
Ouder-Amstel29,2
Purmerend13,6
Schagen11,6
Texel21,9
Uitgeest17,1
Uithoorn12,9
Velsen15,5
Weesp19,1
Zandvoort36,2
Zaanstad14,7
Alblasserdam6,5
AlphenaandenRijn10,1
Barendrecht11,4
Drechterland13,0
Brielle17,6
CapelleaandenIJssel14,1
Delft24,3
Dordrecht14,7
Gorinchem18,2
Gouda13,9
's-Gravenhage19,3
Hardinxveld-Giessendam5,6
Hellevoetsluis13,2
Hendrik-Ido-Ambacht5,6
StedeBroec13,1
Hillegom23,8
Katwijk7,3
KrimpenaandenIJssel8,0
Leiden24,4
Leiderdorp18,9
Lisse17,0
Maassluis18,0
Nieuwkoop9,3
Noordwijk15,5
Oegstgeest12,9
Oudewater8,6
Papendrecht9,4
Ridderkerk12,7
Rotterdam17,8
Rijswijk19,7
Schiedam16,0
Sliedrecht7,1
Albrandswaard12,3
Westvoorne22,3
Vlaardingen13,8
Voorschoten15,9
Waddinxveen5,7
Wassenaar14,6
Woerden10,7
Zoetermeer15,0
Zoeterwoude18,9
Zwijndrecht9,2
Borsele11,1
Goes15,7
WestMaasenWaal11,8
Hulst16,3
Kapelle5,9
Middelburg16,7
Reimerswaal6,0
Terneuzen16,1
Tholen7,3
Veere8,8
Vlissingen18,7
DeRondeVenen11,5
Tytsjerksteradiel10,3
Asten8,1
Baarle-Nassau
BergenopZoom18,7
Best13,9
Boekel6,7
Boxmeer11,3
Boxtel20,1
Breda21,6
Deurne11,8
Pekela14,7
Dongen14,2
Eersel12,6
Eindhoven19,2
Etten-Leur14,9
Geertruidenberg15,7
GilzeenRijen12,3
Goirle22,5
Grave19,8
Helmond17,1
's-Hertogenbosch23,6
Heusden14,1
Hilvarenbeek19,6
LoonopZand22,0
MillenSintHubert8,1
NuenenGM0820
Oirschot14,3
Oisterwijk21,3
Oosterhout12,3
Oss14,4
Rucphen19,1
Sint-Michielsgestel16,7
Someren13,2
SonenBreugel16,9
Steenbergen13,4
Waterland21,2
Tilburg23,9
Uden14,0
Valkenswaard12,4
Veldhoven14,0
Vught20,7
Waalre14,3
Waalwijk12,9
Woensdrecht15,1
Zundert23,3
Wormerland22,0
Landgraaf10,9
Beek21,8
Beesel13,1
Bergen(L.)12,6
Brunssum16,0
Gennep15,8
Heerlen21,0
Kerkrade13,7
Maastricht26,8
Meerssen23,6
MookenMiddelaar
Nederweert11,9
Roermond18,9
Simpelveld17,9
Stein12,7
Vaals14,4
Venlo14,4
Venray10,1
Voerendaal16,5
Weert15,5
ValkenburgaandeGeul21,6
Lelystad15,1
HorstaandeMaas13,4
OudeIJsselstreek13,4
Teylingen15,0
UtrechtseHeuvelrug16,2
OostGelre12,1
Koggenland14,8
Lansingerland9,6
Leudal18,5
Maasgouw14,7
Gemert-Bakel12,8
Halderberge12,3
Heeze-Leende10,9
Laarbeek11,7
Reusel-DeMierden9,8
Roerdalen13,4
Roosendaal12,0
Schouwen-Duiveland14,5
AaenHunze20,0
Borger-Odoorn20,5
Cuijk11,7
Landerd15,2
DeWolden16,0
Noord-Beveland14,2
Wijdemeren19,6
Noordenveld14,7
Twenterand6,2
Westerveld20,1
SintAnthonis6,9
Lingewaard21,7
Cranendonck16,6
Steenwijkerland12,5
Moerdijk15,2
Echt-Susteren16,8
Sluis22,4
Drimmelen9,3
Bernheze12,3
Alphen-Chaam15,5
Bergeijk10,7
Bladel10,1
Gulpen-Wittem22,0
Tynaarlo25,8
Midden-Drenthe18,4
Overbetuwe16,7
HofvanTwente9,7
Neder-Betuwe6,7
Rijssen-Holten4,0
Geldrop-Mierlo17,7
Olst-Wijhe17,5
Dinkelland7,7
Westland8,7
Midden-Delfland8,2
Berkelland14,5
Bronckhorst21,9
Sittard-Geleen19,8
KaagenBraassem17,2
Dantumadiel2,8
Zuidplas10,2
PeelenMaas7,6
Oldambt19,8
Zwartewaterland3,5
Sûdwest-Fryslân14,5
Bodegraven-Reeuwijk8,2
Eijsden-Margraten17,3
StichtseVecht16,2
HollandsKroon13,9
Leidschendam-Voorburg21,8
Goeree-Overflakkee9,9
Pijnacker-Nootdorp11,8
Nissewaard12,1
Krimpenerwaard9,0
DeFryskeMarren12,9
GooiseMeren14,1
BergenDal26,5
Meierijstad15,3
Waadhoeke10,8
Westerwolde14,3
Midden-Groningen15,4
Beekdaelen11,3
Montferland17,4
Altena6,9
WestBetuwe12,3
Vijfheerenlanden8,2
HoekscheWaard11,1
HetHogeland19,4
Westerkwartier11,1
Noardeast-Fryslân10,2
Molenlanden5,1
Eemsdelta16,7
* voorlopige cijfers, gehuwden vanaf 2001