Inkomsten landbouwsector in 2019 4 procent gestegen

© Hollandse Hoogte / Flip Franssen
De inkomsten in de landbouwsector zijn in 2019 ten opzichte van 2018 met bijna 4 procent gestegen. De oogsten waren dit jaar beter dan vorig jaar maar lagen wel onder het niveau van 2017. De dierlijke productie nam iets af. De afzetprijzen van landbouwproducten lieten een lichte stijging zien. Dit blijkt uit een eerste raming van de landbouwinkomsten van het CBS en Wageningen Economic Research.

Productie en inkomen van de landbouw
 Productievolume (1995=100)Inkomsten (1995=100)Arbeidsvolume (1995=100)
1995100100100
199699,4197,37102,09
1997103,51109,18102,09
1998101,5095,50101,05
1999105,7591,98102,09
2000107,0895,7098,95
2001103,9397,6694,24
2002104,5088,5193,19
2003104,5193,0290,58
2004109,0383,6087,43
2005108,9185,9786,39
2006109,84103,9284,82
2007112,86102,1783,25
2008116,6291,7382,20
2009118,7177,7681,15
2010120,1599,3080,10
2011119,8984,4579,58
2012119,5390,7178,01
2013120,98104,4379,06
2014122,2098,9577,49
2015123,23100,2476,44
2016125,51103,6378,01
2017*126,52118,0179,06
2018*124,02102,2680,63
2019*124,72106,0482,72
*Voorlopige cijfers

Hoewel de inkomsten in 2019 vergeleken met een jaar eerder licht zijn gestegen, laten de (reële) inkomsten per arbeidsjaar wel een daling zien. Als de inkomensgroei wordt gecorrigeerd voor inflatie en rekening wordt gehouden met de groei van het arbeidsvolume, dalen de landbouwinkomsten per arbeidsjaar met bijna 1,3 procent. Het arbeidsvolume in de landbouw nam in 2019 toe met 2 procent.

Hogere landbouwproductie

In 2019 lag de landbouwproductie 0,6 procent hoger dan een jaar eerder. De hogere productie komt na het zeer slechte landbouwjaar van 2018. De oogst was dat jaar slecht als gevolg van extreme droogte door uitzonderlijk hoge temperaturen. In 2019 is de productie van akker- en tuinbouw gestegen maar in de veehouderij werd vergeleken met een jaar eerder minder geproduceerd. Door gemiddeld hogere afzetprijzen steeg de productiewaarde van de landbouw met bijna 2 procent.

Omdat de waarde van het verbruik in dezelfde periode met maar 1 procent steeg, namen de inkomsten (toegevoegde waarde) met bijna 4 procent toe. Binnen het verbruik waren vooral de kosten van energie en zaai- en pootgoed lager dan het jaar daarvoor.

Productiewaarde dierlijke productie gestegen

De dierlijke productie nam in 2019 vergeleken met een jaar eerder iets af (0,5 procent), de gemiddelde afzetprijs steeg tegelijkertijd met bijna 3 procent. De waarde van de dierlijke productie steeg daardoor dit jaar naar 11 miljard euro, nadat een jaar eerder sprake was van een daling.

Landbouwproducten, 2019
Prijs- en volumemutatie 2019Prijs (% verandering t.o.v. voorgaand jaar)Productievolume (% verandering t.o.v. voorgaand jaar)
Varkens26,40,6
Verse groenten10,13,9
Suikerbieten5,0-2,0
Voedergewassen4,0-2,4
Planten en bloemen-0,3-0,6
Pluimvee-1,0-0,4
Melk-1,00,0
Eieren-5,0-4,0
Aardappelen (incl. pootgoed)-9,82,5
Rundvee-10,1-5,6
Granen (incl. zaaigoed)-18,117,4
Fruit-19,62,9

Varkensprijs hoger

De stijging van de afzetprijzen van dierlijke productie was te danken aan de sterke stijging van de prijs van varkens. Andere belangrijke producten van de veehouderij daalden in prijs. In 2019 waren varkens ongeveer 26 procent duurder dan in 2018. In China heerste varkenspest, hierdoor nam de vraag naar Nederlands varkensvlees toe waardoor de prijs steeg.

De productiewaarde van varkens is mede door deze toename goed voor iets meer dan een kwart van de productiewaarde van de veehouderij.

Melkveestapel daalt verder

Veeboeren voerden veel minder runderen aan bij de slachthuizen dan in 2018. Daarnaast is de melkveestapel verder afgebouwd. Desondanks bleef de melkproductie in 2019 op peil. De melkprijs lag 1 procent lager dan in 2018.

De afzet van consumptie-eieren daalde met 4 procent. Hiermee kwam de productie weer op het niveau van 2017. Toen was de productie laag als gevolg van de fipronilcrisis. In 2019 daalde ook de prijs van consumptie-eieren.

Toename oogst meeste akkerbouwgewassen

De productie van de plantaardige sector in Nederland steeg in 2019 vergeleken met een jaar eerder met bijna 2 procent. In 2018 was nog sprake van een daling. De gemiddelde afzetprijs lag dit jaar iets lager dan in 2018. De waarde van de productie steeg daardoor dit jaar naar 14 miljard euro.

Akkerbouwers hebben in 2019 meer aardappelen gerooid en de oogst van uien en graan lag ver boven het niveau van het magere landbouwjaar 2018. Alleen de oogst van snijmais daalde door de afname van het areaal. Door de toename van het aanbod waren de prijzen van de meeste akkerbouwproducten veel lager dan een jaar eerder.

In de tuinbouw steeg de productie dit jaar ook. De gemiddelde afzetprijs van kasgroenten nam in een jaar tijd met 10 procent toe. Vooral tomaten en paprika werden flink duurder. Appels en peren werden wel fors goedkoper. De gemiddelde afzetprijs van fruit daalde met 20 procent.

De productiewaarde van bloemen en planten, goed voor bijna de helft van de productiewaarde van de totale plantaardige sector, lag in 2019 iets onder het niveau van het jaar daarvoor. Ook de prijzen daalden licht.