Frankrijk meest geraakt door Amerikaanse invoerheffing

© Nikki van Toorn
De recent opgelegde Amerikaanse invoerheffingen op concurrerende goederen uit de Europese Unie raken Frankrijk het hardst. Het gaat om goederen als vliegtuigen en wijn met een exportwaarde van 2,7 miljard euro in 2018. De Duitse en Britse export worden ook relatief hard geraakt. De Nederlandse export wordt nauwelijks geraakt door de maatregelen, voornamelijk enkele specifieke kaassoorten vallen onder de invoerheffing. Dat meldt het CBS op basis van een analyse van Amerikaanse handelsdata.

[video: https://www.cbs.nlnl-nl/video/72033fa9a62742ba9a1a28a6dd8b9934]

De door de Wereldhandelsorganisatie goedgekeurde strafheffing volgde op illegale Europese staatssteun. Het exportpakket dat te maken krijgt met Amerikaanse invoerheffingen had in 2018 een waarde van bijna 8 miljard euro. Maar liefst 82 procent van dat bedrag raakt Frankrijk (34 procent), Duitsland (28 procent) en het Verenigd Koninkrijk (20 procent). Slechts 0,5 procent van de getroffen export (38 miljoen euro) betreft Nederlandse goederen. Het gaat hierbij alleen om directe export, toeleveranciers voor exporteurs in andere landen zijn buiten beschouwing gelaten.

De hier gepresenteerde cijfers beschrijven niet het effect van de Amerikaanse invoerheffing (dat is nog onbekend), maar slechts de omvang van het EU-exportpakket dat getroffen wordt door de Amerikaanse invoerheffing.

Vliegtuigen, voeding en alcoholische dranken zwaarst getroffen

Europese exportgoederen die vooral belast worden door de recent ingevoerde Amerikaanse invoerheffing zijn in veel gevallen producten die op de wereldmarkt concurreren met Amerikaanse producten. Het gaat dan om Franse en Duitse vliegtuigen, Franse en Spaanse wijn, Duitse machines, Schotse en Ierse whisky, Italiaanse en Ierse likeur, Spaanse olijfolie, Italiaanse kaas, Ierse boter en Nederlandse kaas.

De export van alcoholische dranken worden het hardst geraakt (3,6 miljard euro), gevolgd door vliegtuigen (3,5 miljard euro), voeding (1,4 miljard) en machines (0,5 miljard). Frankrijk en Duitsland worden het meest geraakt door heffingen op vliegtuigen, het Verenigd Koninkrijk voor het overgrote deel door heffingen op alcohol. Nederland krijgt te maken met een heffing op specifieke soorten kaas, zoals Emmentaler, en kaasvervangers.

Goederensamenstelling getroffen exportpakket, 2018
LandVliegtuigen (mld euro)Voeding (mld euro)Alcohol (mld euro)Machines (mld euro)Overig (mld euro)
Frankrijk1,64401,04400
Duitsland1,3300,1660,1760,3470,068
Verenigd Koninkrijk00,1361,3280,0700,020
Spanje00,3280,17800
Italië00,2580,13800
Ierland00,1890,20600
Denemarken00,049000
Nederland00,038000
Griekenland00,022000
Overige EU-landen00,030000
Bron: CBS, US Census

Ook Cyprus, Spanje en Verenigd Koninkrijk relatief hard geraakt

Ook als percentage van de totale goederenexport naar de Verenigde Staten wordt Frankrijk met meer dan 6 procent in 2019 het hardst getroffen. Andere landen die relatief sterk geraakt worden door de Amerikaanse invoerheffingen zijn Cyprus en Spanje (bijna 4 procent) en het Verenigd Koninkrijk (rond 3 percent). De Duitse export wordt dankzij het grote en gevarieerde exportpakket met ruim 2 procent minder hard geraakt.

De Nederlandse getroffen export is in beide jaren 0,2 procent van de totale goederenexport naar de Verenigde Staten. Voor de totale EU geldt een percentage van bijna 2 percent.

Aandeel getroffen export in totale export naar de Verenigde Staten
Land2019 t/m aug (%)2018 t/m aug (%)
Frankrijk6,26,6
Cyprus3,73,6
Spanje3,73,2
Verenigd Koninkrijk3,12,7
Europese Unie1,81,9
Griekenland1,71,5
Duitsland1,62,2
Italië0,90,8
Ierland0,70,6
Denemarken0,50,7
Bulgarije0,50,4
Nederland0,20,2
Bron: CBS, US Census


Uit analyse van de meest recente cijfers, over de eerste acht maanden van 2019, blijkt dat het EU-exportpakket dat door Amerikaanse sancties wordt getroffen, precies even groot is als in de eerste acht maanden van 2018. Voor Nederland ligt het getroffen pakket enkele miljoenen euro’s hoger in 2019 dan in 2018.

Op 12 december publiceert het CBS een nieuwe editie van de Internationaliseringsmonitor, waarin handelsbarrières zoals importtarieven en andere beleidsinstrumenten en de samenhang met de kwaliteit van de Nederlandse export zijn uitgezocht.