Belastingmaatregelen en consumentenprijzen

Maximaal effect belastingwijzigingen | Effect overige prijsveranderingen | |
---|---|---|
2010 januari | 0,1 | 0,7 |
2010 februari | 0,1 | 0,7 |
2010 maart | 0,2 | 0,8 |
2010 april | 0,2 | 0,9 |
2010 mei | 0,3 | 0,7 |
2010 juni | 0,2 | 0,6 |
2010 juli | 0,2 | 1,4 |
2010 augustus | 0,2 | 1,3 |
2010 september | 0,2 | 1,4 |
2010 oktober | 0,2 | 1,4 |
2010 november | 0,2 | 1,4 |
2010 december | 0,2 | 1,7 |
2011 januari | 0,1 | 1,9 |
2011 februari | 0,0 | 1,9 |
2011 maart | 0,1 | 1,9 |
2011 april | 0,1 | 2,0 |
2011 mei | 0,1 | 2,2 |
2011 juni | 0,2 | 2,1 |
2011 juli | 0,2 | 2,4 |
2011 augustus | 0,2 | 2,4 |
2011 september | 0,2 | 2,5 |
2011 oktober | 0,3 | 2,3 |
2011 november | 0,3 | 2,3 |
2011 december | 0,3 | 2,1 |
2012 januari | 0,3 | 2,2 |
2012 februari | 0,3 | 2,2 |
2012 maart | 0,3 | 2,2 |
2012 april | 0,3 | 2,1 |
2012 mei | 0,2 | 1,9 |
2012 juni | 0,1 | 2,0 |
2012 juli | 0,2 | 2,1 |
2012 augustus | 0,2 | 2,1 |
2012 september | 0,2 | 2,1 |
2012 oktober | 0,9 | 2,0 |
2012 november | 0,9 | 1,9 |
2012 december | 0,9 | 2,0 |
2013 januari | 1,4 | 1,6 |
2013 februari | 1,4 | 1,6 |
2013 maart | 1,4 | 1,5 |
2013 april | 1,4 | 1,2 |
2013 mei | 1,5 | 1,3 |
2013 juni | 1,5 | 1,4 |
2013 juli | 1,4 | 1,7 |
2013 augustus | 1,4 | 1,4 |
2013 september | 1,3 | 1,1 |
2013 oktober | 0,7 | 0,9 |
2013 november | 0,7 | 0,8 |
2013 december | 0,7 | 1,0 |
2014 januari | 0,4 | 1,0 |
2014 februari | 0,4 | 0,7 |
2014 maart | 0,4 | 0,4 |
2014 april | 0,4 | 0,8 |
2014 mei | 0,3 | 0,5 |
2014 juni | 0,3 | 0,6 |
2014 juli | 0,3 | 0,6 |
2014 augustus | 0,4 | 0,6 |
2014 september | 0,3 | 0,6 |
2014 oktober | 0,4 | 0,7 |
2014 november | 0,4 | 0,6 |
2014 december | 0,3 | 0,4 |
2015 januari | 0,1 | -0,1 |
2015 februari | 0,2 | 0,0 |
2015 maart | 0,2 | 0,2 |
2015 april | 0,2 | 0,4 |
2015 mei | 0,1 | 1,0 |
2015 juni | 0,2 | 0,8 |
2015 juli | 0,2 | 0,8 |
2015 augustus | 0,2 | 0,6 |
2015 september | 0,2 | 0,4 |
2015 oktober | 0,2 | 0,4 |
2015 november | 0,3 | 0,4 |
2015 december | 0,2 | 0,5 |
2016 januari | 0,1 | 0,5 |
2016 februari | 0,0 | 0,6 |
2016 maart | 0,1 | 0,5 |
2016 april | 0,1 | -0,1 |
2016 mei | 0,1 | -0,1 |
2016 juni | 0,0 | 0,0 |
2016 juli | 0,1 | -0,3 |
2016 augustus | 0,1 | 0,1 |
2016 september | 0,1 | 0,0 |
2016 oktober | 0,0 | 0,4 |
2016 november | 0,0 | 0,6 |
2016 december | 0,1 | 0,9 |
2017 januari | 0,1 | 1,6 |
2017 februari | 0,1 | 1,7 |
2017 maart | 0,0 | 1,1 |
2017 april | 0,0 | 1,6 |
2017 mei | 0,1 | 1,0 |
2017 juni | 0,0 | 1,1 |
2017 juli | -0,1 | 1,4 |
2017 augustus | 0,0 | 1,4 |
2017 september | 0,0 | 1,5 |
2017 oktober | 0,0 | 1,3 |
2017 november | 0,0 | 1,5 |
2017 december | 0,1 | 1,2 |
2018 januari | 0,2 | 1,3 |
2018 februari | 0,2 | 1,0 |
2018 maart | 0,2 | 0,8 |
2018 april | 0,3 | 0,8 |
2018 mei | 0,3 | 1,4 |
2018 juni | 0,4 | 1,3 |
2018 juli | 0,4 | 1,7 |
2018 augustus | 0,4 | 1,7 |
2018 september | 0,4 | 1,5 |
2018 oktober | 0,4 | 1,7 |
2018 november | 0,4 | 1,6 |
2018 december | 0,5 | 1,5 |
2019 januari | 1,2 | 1,0 |
De consumentenprijsindex (CPI) geeft het prijsverloop weer van een pakket goederen en diensten zoals dagelijkse boodschappen, kleding, benzine, huur en verzekeringspremies. Voor de berekening van de invloed van de veranderingen in de tarieven van product- en consumptie gebonden belastingen (zoals btw en energiebelasting) wordt de zogenoemde afgeleide CPI gebruikt. De afgeleide CPI geeft antwoord op de vraag wat de prijsontwikkeling zou zijn geweest, als geschoond wordt voor wijzigingen in belastingtarieven. Het verschil tussen de prijsontwikkeling van de CPI en de afgeleide CPI geeft dus aan hoe groot het maximale effect van belastingwijzigingen is.
Opwaartse druk op prijzen
De consumentenprijzen zijn in januari 2019 met 2,2 procent gestegen. Dat is de hoogste stijging na september 2013. Belastingmaatregelen hadden een opwaartse druk op de prijzen. Alleen in 2013 was de opwaartse druk van belastingwijzigingen op de stijging van de consumentenprijzen hoger. Toen werden er na de verhoging van het hoge btw-tarief in oktober 2012 ook andere belastingwijzigingen doorgevoerd.
Verhoging btw
De belastingmaatregel met de potentieel grootste opwaartse druk op de stijging van de consumentenprijzen was de aanpassing van het lage btw-tarief van 6 naar 9 procent. Ruim 22 procent van de consumptieve bestedingen valt onder het lage btw-tarief, zoals de bestedingen aan voeding, consumpties in restaurants en openbaar vervoer.
De aanpassing van het lage btw-tarief houdt in dat voor iedere 100 euro aan boodschappen, waarop het lage btw-tarief van toepassing is, 2,83 euro meer aan btw moet worden betaald. Of de consument deze kostenstijging terugziet, is ook afhankelijk van andere factoren zoals inkoopkosten, personeelskosten en marges.
Maximaal effect belastingwijzigingen | Overige prijsveranderingen | |
---|---|---|
Elektriciteit | 5,4 | 15,7 |
Gas | 7,4 | 8,1 |
Energie flink duurder
De prijzen van energie stegen ook flink. In januari was elektriciteit ruim 20 procent duurder dan een jaar eerder. Gas was in januari ruim 15 procent duurder dan vorig jaar. De verhoogde energiebelasting had een opwaartse druk op de prijzen. Naast deze belasting gingen ook de leveringskosten omhoog. Aanstaande zaterdag publiceert het CBS hoeveel de consument gemiddeld betaalt aan energie.
Maximaal effect belastingwijzigingen | Overige prijsverandering | |
---|---|---|
Alle goederen en diensten | 1,2 | 1 |
Hondenbelasting | -4,6 | 0 |
Motorrijtuigenbelasting | 0,9 | 0 |
Riolering | 2,3 | 0 |
Zuiveringsheffing | 2,3 | 0 |
Watervoorziening | 3,1 | 0 |
Voedingsmiddelen | 2,9 | 0,4 |
Boeken | 2,8 | 0,8 |
Musea, bibliotheken, dierentuinen | 2,8 | 1,4 |
Restaurants, cafés, fastfood en bedrijfskantines | 2,3 | 1,9 |
Personenvervoer per spoor | 2,9 | 1,7 |
Ophalen van huisvuil | 5,5 | 0 |
Kranten en tijdschriften | 2,9 | 3,2 |
Personenvervoer over de weg | 2,9 | 3,3 |
Planten en bloemen | 2,9 | 4,8 |
Ook andere belastingen omhoog
In januari gingen ook andere belastingen omhoog. Zo stegen onder meer de belasting op leidingwater en de motorrijtuigenbelasting. Gemeentelijke heffingen gingen omhoog en ook de accijnzen op autobrandstoffen en tabak stegen. Op een liter euroloodvrij van 1,55 euro werd in januari 1,06 euro belasting geheven. Sigaretten werden in januari echter niet duurder omdat winkels nog oude voorraden verkochten.
Aan de andere kant gingen er ook een aantal belastingen omlaag. Zo werden sommige sporten vrijgesteld van btw en ging de hondenbelasting omlaag.
Bronnen
- StatLine - Consumentenprijzen
- StatLine - Consumentenprijsindex; vanaf 1963
Relevante links
- Visualisatie - Prijzendashboard
- Dossier - Conjunctuur
- Nieuwsbericht - Consumentenprijzen in januari ruim 2 procent hoger