Nieuwe methode voor waarnemen kledingprijzen

Het CBS verbetert voortdurend de methode voor het waarnemen van prijzen. Een van de nieuwe methoden is het automatisch registreren van prijzen op websites van winkels met zogenaamde webscrapers. In de afgelopen jaren heeft het CBS deze methode ingevoerd voor het meten van kledingprijzen. Na experimenten op kleine schaal in 2015 en 2016 is deze methode in 2017 op grotere schaal ingevoerd en vanaf december 2017 wordt deze methode nog als enige gebruikt voor het meten van kledingprijzen.

De methode heeft meerdere voordelen. Prijzen op websites kunnen integraal en meerdere malen per maand worden waargenomen. Hiermee wordt de ontwikkeling van het aanbod ook onmiddellijk gevolgd. Bovendien is de waarneming veel goedkoper. Bij de vroegere methode namen prijswaarnemers een veel kleinere steekproef van prijzen waar en moest ook van tevoren worden aangegeven, welke artikelen in welke maand moesten worden waargenomen.

Een gevolg was dat de vervanging in de steekproef van bijvoorbeeld een winterkledingartikel door een zomerkledingartikel in een vooraf bepaalde maand plaatsvond. Daarbij was de laatste waargenomen prijs voor de winterkleding vaak een uitverkoopprijs. Dit leidde tot een scherpe stijging van de prijsindex voor kleding tussen die twee maanden. In de nieuwe methode worden de zomerartikelen onmiddellijk vanaf de introductie waargenomen en blijven de winterartikelen vaak ook nog wat langer in waarneming. Hierdoor verloopt de index rond de overgang van collecties een stuk vlakker.

De oude en de nieuwe methode hebben dus een verschillend seizoenpatroon in de uitkomsten. Zolang één methode wordt gebruikt, levert dat steeds correcte jaarmutaties van de index op. Een vervanging van een methode door een andere vindt conform Eurostat-richtlijnen plaats bij een jaarovergang. Dit kan in het eerste jaar tot enige vertekening leiden in de maandelijks gepubliceerde jaarmutaties. In de maand maart werd in de oude methode altijd een veel scherpere stijging van de kledingindex gemeten dan in de nieuwe methode, en dit leidt in deze maand tot een daling van de resulterende jaarmutatie.