Grote inkomensverschillen tussen flexwerkers

1-11-2016 02:00

De inkomens van flexwerkers lopen sterk uiteen en zijn gemiddeld lager dan die van vaste medewerkers. Voor een aanzienlijk deel heeft dit te maken met verschillen in bijvoorbeeld gewerkte uren, leeftijd en bedrijfstak. Ook gecorrigeerd voor dergelijke verschillen is er een behoorlijke variatie tussen de inkomens van flexwerkers en liggen deze onder die van vaste werknemers. Dit meldt CBS op basis van nieuw onderzoek.

Onderaan de ladder staan oproep- en invalkrachten. Deze verdienen 20 procent van wat vaste werknemers krijgen. De meest verdienende flexwerkers zijn diegenen die uitzicht hebben op een vast contract: deze zitten op 72 procent van wat vaste werknemers verdienen. Gemiddeld ligt het bruto-inkomen van flexwerkers op 38 procent van dat van vaste werknemers, oftewel 19 duizend euro (in 2014). Het merendeel van de werknemers met een flexibele arbeidsrelatie is flexwerker uit noodzaak: ze zijn nieuw bij hun huidige werkgever (38 procent) of het lukt hen niet om een vaste baan te bemachtigen (30 procent).

Bruto-arbeidsinkomen van flexwerkers als percentage van het inkomen van vaste werknemers, 2014
	Ongecorrigeerd	Gecorrigeerd voor baan- en persoonskenmerken
Tijdelijk, uitzicht op vast, vaste uren	72	83
Tijdelijk >= 1 jaar met vaste uren	59	79
Uitzendkracht	47	60
Vast zonder vaste uren	44	67
Tijdelijk < 1 jaar met vaste uren	35	56
Tijdelijk zonder vaste uren	21	51
Oproep- of invalkracht	18	59

Bruto-arbeidsinkomen van flexwerkers als percentage van het inkomen van vaste werknemers, 2014
	Ongecorrigeerd	Gecorrigeerd voor baan- en persoonskenmerken
Tijdelijk, uitzicht op vast, vaste uren	72	83
Tijdelijk >= 1 jaar met vaste uren	59	79
Uitzendkracht	47	60
Vast zonder vaste uren	44	67
Tijdelijk < 1 jaar met vaste uren	35	56
Tijdelijk zonder vaste uren	21	51
Oproep- of invalkracht	18	59

Oproepkrachten gemiddeld jong en maken weinig uren

Vooral de arbeidsduur is van invloed op het inkomen, maar ook leeftijd en bedrijfstak spelen een grote rol. Het lage inkomen van oproepkrachten en tijdelijke werknemers zonder vaste uren hangt grotendeels samen met deze factoren. Het gaat vaak om jongeren (de helft is scholier of student) die voornamelijk werken in deeltijdbanen van minder dan 20 uur per week. Ook zijn oproepkrachten en tijdelijke werknemers relatief vaak actief in de horeca en de detailhandel, bedrijfstakken waar relatief weinig wordt verdiend.

De flexwerkers die het meest verdienen —tijdelijke werknemers met uitzicht op vast— werken daarentegen vooral voltijds; zij doen dit zelfs vaker dan vaste werknemers. Ook zijn ze gemiddeld wat ouder dan de meeste andere typen flexwerkers, maar wel jonger dan vaste werknemers. In de regel werken ze nog maar kort bij hetzelfde bedrijf. Dat hun inkomen onder dat van vaste werknemers ligt, hangt met laatstgenoemde factoren samen.

Werknemers naar wekelijkse arbeidsduur, 2015
	0 tot 12 uur	12 tot 20 uur	20 tot 35 uur	35 uur en meer
Oproep- of invalkracht	56,2	18,4	18,7	6,7
Tijdelijk zonder vaste uren	47,1	16	20,4	16,5
Vast zonder vaste uren	41,5	16,4	23,1	19
Tijdelijk < 1 jaar met vaste uren	25	13,3	30,6	31,1
Tijdelijk >= 1 jaar met vaste uren	14,4	9,7	36,5	39,3
Uitzendkracht	12,2	8,8	26,2	52,8
Vaste arbeidsrelatie	4,6	7	32,2	56,3
Tijdelijk, uitzicht op vast, vaste uren	3,7	5,6	31,4	59,4

Werknemers naar wekelijkse arbeidsduur, 2015
	0 tot 12 uur	12 tot 20 uur	20 tot 35 uur	35 uur en meer
Oproep- of invalkracht	56,2	18,4	18,7	6,7
Tijdelijk zonder vaste uren	47,1	16	20,4	16,5
Vast zonder vaste uren	41,5	16,4	23,1	19
Tijdelijk < 1 jaar met vaste uren	25	13,3	30,6	31,1
Tijdelijk >= 1 jaar met vaste uren	14,4	9,7	36,5	39,3
Uitzendkracht	12,2	8,8	26,2	52,8
Vaste arbeidsrelatie	4,6	7	32,2	56,3
Tijdelijk, uitzicht op vast, vaste uren	3,7	5,6	31,4	59,4

Drie kwart inkomensverschillen door baan- en persoonskenmerken

De inkomensverschillen tussen werknemers hangen voor ruim drie kwart samen met een aantal persoons- en baankenmerken die in dit onderzoek zijn meegenomen. Zo spelen onder andere geslacht, leeftijd, onderwijsniveau, herkomst, arbeidsduur, bedrijfstak, bedrijfsgrootteklasse en hoeveel jaren iemand al werkt een grote rol. Als voor verschillen in deze kenmerken wordt gecorrigeerd is het inkomen het hoogst bij tijdelijke werknemers met uitzicht op vast, en het laagst voor tijdelijke werknemers zonder vaste uren: respectievelijk 83 en 51 procent van het inkomen van vaste werknemers.

Uitzendkrachten komen zo uit op een inkomen van 60 procent van dat van vaste werknemers. Ongecorrigeerd bedraagt het gemiddelde bruto-inkomen van uitzendkrachten 47 procent van dat van werknemers met een vast contract.

Werknemers naar leeftijd, 2015
	15 tot 25 jaar	25 tot 35 jaar	35 tot 45 jaar	45 tot 55 jaar	55 tot 65 jaar	65 tot 75 jaar
Oproep- of invalkracht	64,2	13,7	6	6,7	5,3	4,2
Tijdelijk zonder vaste uren	60,1	14,2	7,2	8,3	6	4,2
Vast zonder vaste uren	47,8	14,4	9,9	11,1	10,8	6
Tijdelijk < 1 jaar met vaste uren	46,4	25,6	10,7	10,2	5,8	1,3
Tijdelijk >= 1 jaar met vaste uren	31,9	35,9	14,4	12,2	4,9	0,7
Uitzendkracht	24,5	31,9	17,5	16,7	7,6	1,8
Tijdelijk, uitzicht op vast, vaste uren	22,8	40,5	20,8	12,6	3,2	0
Vaste arbeidsrelatie	7,2	21,1	24,4	28	18,7	0,6

Werknemers naar leeftijd, 2015
	15 tot 25 jaar	25 tot 35 jaar	35 tot 45 jaar	45 tot 55 jaar	55 tot 65 jaar	65 tot 75 jaar
Oproep- of invalkracht	64,2	13,7	6	6,7	5,3	4,2
Tijdelijk zonder vaste uren	60,1	14,2	7,2	8,3	6	4,2
Vast zonder vaste uren	47,8	14,4	9,9	11,1	10,8	6
Tijdelijk < 1 jaar met vaste uren	46,4	25,6	10,7	10,2	5,8	1,3
Tijdelijk >= 1 jaar met vaste uren	31,9	35,9	14,4	12,2	4,9	0,7
Uitzendkracht	24,5	31,9	17,5	16,7	7,6	1,8
Tijdelijk, uitzicht op vast, vaste uren	22,8	40,5	20,8	12,6	3,2	0
Vaste arbeidsrelatie	7,2	21,1	24,4	28	18,7	0,6

Bronnen

Achtergrondartikel - Inkomenspositie van flexwerkers
StatLine - Werkzame beroepsbevolking; positie in de werkkring
StatLine - Werkzame beroepsbevolking; gemiddeld inkomen