Tussen vier en zes onderweg voor werk of boodschappen

© Flip Franssen/Hollandse Hoogte
Nederlanders die zich met auto, trein, bus of op de fiets in de avondspits begeven hebben vaak andere motieven dan mensen die ’s ochtends op pad gaan. Drie op de tien van de deelnemers in de avondspits komen van of gaan naar werk, iets meer gaan bijvoorbeeld boodschappen doen of de kinderen ophalen. In de ochtendspits was 46 procent onderweg vanwege werk. Dit meldt CBS.

Dit blijkt uit het Onderzoek Verplaatsingen in Nederland (OViN), waarin mensen gevraagd wordt naar hun verplaatsingsgedrag. Onlangs berichtte CBS over wie er in de spits zitten. Ditmaal staan de reismotieven van de spitsreizigers centraal.

Werk, boodschappen of sport in de avondspits

Tijdens de avondspits op een gemiddelde werkdag in 2014 was 33 procent onderweg om te winkelen of een dienstverlener te bezoeken. Een iets kleiner percentage van de bijna 9,7 miljoen verplaatsingen tussen vier en zes uur had werk of zakelijk bezoek als reismotief, en 29 procent ging voor sociaal-recreatieve activiteiten, zoals visite, wandelen of sporten op pad.

Avondspits naar reismotief, verplaatsingen op gemiddelde werkdag, 2014
 Sociaal-recreatiefWinkelen/diensten/overigOnderwijs/cursusWerk/zakelijk bezoek
Totaal2933731
Werkenden1630153
Scholieren/studenten4721257
Kinderen (< 6 jaar)4538170
Niet-werkenden415018

Forens domineert ochtendspits

Van de bijna 8,3 miljoen verplaatsingen tijdens de ochtendspits in 2014 bestond 46 procent uit verkeer vanwege werk of zakelijk bezoek. In de ochtend was dit het belangrijkste reismotief, gevolgd door ‘onderwijs of cursus’ (31 procent).

Ochtendspits naar reismotief, verplaatsingen op gemiddelde werkdag, 2014
 Sociaal-recreatiefWinkelen/diensten/overigOnderwijs/cursusWerk/zakelijk bezoek
Totaal7173146
Werkenden414379
Kinderen (< 6 jaar)525700
Scholieren/studenten23914
Niet-werkenden2551717

Reisdoel volgt niet altijd uit maatschappelijke positie

Niet alle werkenden waren tijdens de spits ook daadwerkelijk onderweg vanwege werk. Tijdens de ochtendspits verplaatsten bijna acht op de tien werkenden zich daadwerkelijk met dat reismotief, terwijl dat in de avondspits voor iets meer dan de helft van de werkenden gold. Dat verschil kan veroorzaakt worden door het feit dat mensen eerst nog andere reisdoelen hebben, voordat ze naar huis gaan. Men gaat bijvoorbeeld na werk langs de winkel om boodschappen te doen, haalt de kinderen op van de opvang of gaat sporten.
Bij scholieren en studenten en in mindere mate kinderen jonger dan zes jaar was het contrast nog groter. In de ochtendspits was ruim negen op de tien leerlingen op weg vanwege onderwijs of cursus, terwijl dit in de avondspits een kwart was. Niet-werkenden waren zowel in de ochtend- als de avondspits in ongeveer de helft van de gevallen onderweg om te winkelen of een dienstverlener te bezoeken.

Spits: omvang en reismotief, per werkdag, 2014
 Winkelen/diensten/overigSociaal-recreatiefOnderwijs/cursusWerk/zakelijk bezoek
Ochtendspits
Maandag1,370,52,54
Dinsdag1,470,582,544
Woensdag1,410,52,543,61
Donderdag1,30,532,694,11
Vrijdag1,520,592,423,31
Avondspits
Maandag3,312,310,833,26
Dinsdag3,112,680,733,19
Woensdag3,233,170,552,97
Donderdag32,760,853,03
Vrijdag3,413,160,432,47

Veel sociaal-recreatief verkeer in drukste woensdagavondspits

De ochtend- en avondspits verschillen van elkaar in zowel omvang als samenstelling. Op donderdag, de dag met gemiddeld de drukste ochtendspits in 2014, waren meer mensen onderweg voor werk of voor opleiding of cursus dan in de ochtendspits op andere werkdagen. De drukste avondspits was op woensdag. Op die dag is het aandeel sociaal-recreatief verkeer, na vrijdag, het hoogst tijdens de avondspits.

Winkelen en bezoek aan dienstverlener vooral op vrijdag

Op vrijdag bezochten de meeste mensen een winkel of dienstverlenende instantie tijdens de ochtend- én de avondspits. De vrijdagochtendspits telde in 2014 gemiddeld ruim 1,5 miljoen verplaatsingen met dit motief, de avondspits ruim 3,4 miljoen. Op vrijdag vond verder relatief veel sociaal-recreatief en weinig werkverkeer plaats.