Lagere aardgasproductie drukt handelsoverschot

© ANP
De handel met het buitenland heeft in 2015 geen bijdrage geleverd aan de economische groei, in tegenstelling tot in voorgaande jaren. Dit omdat het handelsoverschot is gedaald. Een belangrijke factor bij de daling van het handelsoverschot was de teruggeschroefde aardgasproductie. Deze leidde tot een hogere import, terwijl de export juist sterk kromp. Waar in 2013 nog voor 17,5 miljard euro aan aardgas is geëxporteerd, was dit in 2015 nog maar 10,4 miljard euro. Dat meldt CBS.

Aandeel in export met 40 procent gedaald

Het exportvolume van aardgas viel ook terug vanwege een zachte winter en bovendien lagen de aardgasprijzen beduidend lager. Door een combinatie van de teruggeschroefde productie, de zachte winter en de lagere prijzen daalde het belang van aardgas in de totale export in de periode 2013-2015 met 40 procent.

Exportaandeel aardgas in totale exportwaarde
 aardgasexport % totale export
20103,34
20113,63
20124
20134,05
20143,13
20152,45

Minder aardgas de grens over

Het exportvolume van aardgas lag in 2015 met 48 miljard kubieke meter bijna een kwart lager dan in 2013. De winter van 2013 was erg koud in de Nederlandse exportbestemmingen in Europa (Duitsland, België, Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Italië). De afgelopen twee jaar was de temperatuur in dit gebied in het eerste kwartaal juist beduidend hoger dan gemiddeld. Dit heeft de buitenlandse vraag naar aardgas waarschijnlijk sterk gedrukt.

Economische groei lager door lagere aardgasproductie

In 2015 is de economische groei met 0,4 procentpunt gedrukt door de lagere aardgasproductie, in combinatie met de hogere import en lagere export. Door de reeks van aardbevingen in Groningen is de aardgaswinning in Groningen inmiddels twee jaar gebonden aan een productieplafond. In het gasbesluit van december 2015 is bepaald dat de winning van Gronings aardgas door de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) in 2016 beperkt blijft tot 27 miljard m3. In 2013 was de productie van Gronings aardgas nog 53,9 miljard m3. Daarna is het stapsgewijs afgenomen naar 42,5 miljard m3 in 2014 en 30 miljard m3 in 2015. De afname is 2015 was bijna 30 procent. De totale productie van aardgas (inclusief andere velden) viel dart jaar terug met 25 procent.

Winning van aardgas
 mln m³
1960312
1961426
1962524
1963619
1964869
19651738
19663405
19677108
196814215
196922037
197031764
197143896
197258516
197371148
197484351
197591366
197697631
197797953
197889667
197994040
198090929
198184433
198272011
198376497
198477205
198580668
198673897
198774153
198865542
198971570
199072132
199181554
199281902
199383488
199479198
199580512
199691120
199780702
199876979
199971582
200069052
200174125
200271726
200369062
200481459
200574422
200673271
200772013
200879222
200974613
201083902
201176380
201275970
201381479
2014**68621
2015*51237

Toename aardgasimport

Om toch aan leveringsverplichtingen te kunnen voldoen is de behoefte aan buitenlands aardgas toegenomen. Het invoervolume van aardgas was vorig jaar 31 procent hoger dan in 2014. Van al het ingevoerde aardgas is 6 procent LNG (Liquid Natural Gas). Dit is aardgas in vloeibare vorm. Het gas wordt vloeibaar gemaakt door koeling tot circa min 160 graden Celsius. Zo is het gemakkelijker te vervoeren over lange afstanden in schepen. De hogere import van aardgas heeft een drukkend effect op de aardgasopbrengsten. Het wederuitvoeren van gas levert minder op dan de uitvoer van zelf gewonnen gas.

Importvolume aardgas
 Vloeibaar aardgas (Lng)Gasvormig aardgas
2010024,41
2011021,81
20120,9623,77
20130,9424,65
20140,9926,4
20152,3333,59

Lage temperaturen, hogere aardgasexport

Lage temperaturen in de winter gaan in de regel samen met hogere exporten van aardgas, dat waarschijnlijk voor een groot deel bestemd is om woningen en gebouwen te verwarmen. In 2011 en in 2013 was het in het eerste kwartaal bijzonder koud in Noordwest Europa. In deze periode was de aardgasexport hoog. Het eerste kwartaal van 2007 en dat van 2014 kenmerkte zich door buitengewoon zachte temperaturen. In deze perioden was de gasexport laag. In 2015 kwam bovenop een zachte winter de sterke afname van de winning van aardgas in Groningen.

Aardgasexport (volume) en gemiddelde temperatuur
 Aardgasexport (volume)Gem. temp. De Bilt (rechteras)
200565
5,7042
5,2627
3,89410
3,2813
2,88517
2,77318
2,32116
2,30820
3,34514
5,2617
6,4124
20066,9022
6,1633
6,4534
4,3989
3,43215
3,24317
2,77722
2,63116
2,35218
2,96314
4,5749
5,9257
20075,437
4,8546
4,2948
3,37813
3,05614
3,04518
3,00517
2,98417
3,5414
4,65810
6,8457
7,684
20087,3197
6,485
6,6456
5,1669
3,4316
3,37317
3,11318
2,94817
3,30514
4,61610
5,5897
6,522
20097,1441
5,723
4,6566
3,40512
3,16414
3,11816
3,14518
3,13219
2,90115
3,8111
5,66810
6,8542
20107,177-1
6,4272
5,9876
4,33110
3,81211
3,13616
3,01120
2,79217
2,72914
4,37810
5,5836
7,07-1
20117,1444
5,9745
5,6366
3,81513
3,18214
3,03516
2,95916
2,84417
3,04916
4,15411
5,067
6,0937
20126,7615
7,1681
5,7978
4,4438
3,78915
3,19915
3,07717
3,06519
2,93114
4,82211
5,7237
6,4885
20137,6082
7,1592
7,5113
5,0958
4,40912
3,34315
3,2919
3,40118
3,90614
4,4812
6,1277
6,7436
20146,6726
5,0087
5,1738
4,17812
4,02614
3,47416
3,29720
3,39216
3,77616
4,26313
5,2328
6,5655
20156,3794
6,1714
4,7016
3,3399
2,63912
3,01216
2,62418
2,48719
2,85413
3,5410
4,14110
4,04610