Echtscheidingen in demografische en juridische zin

In de Nederlandse statistiek wordt het begrip ‘echtscheiding’ op twee manieren beschreven: volgens de demografische betekenis en volgens de juridische betekenis. Cijfers over het onderwerp echtscheiding kunnen dan ook - afhankelijk van de gebruikte bron – iets verschillen.

In de bevolkingsstatistiek is de echtscheiding een demografische gebeurtenis waarbij het moment van de echtscheiding samenvalt met de inschrijving van de rechterlijke beslissing in de registers van de burgerlijke stand. Sinds oktober 1994 worden in de bevolkingsstatistiek alle echtscheidingen meegeteld waarvan op het moment van de inschrijving ten minste één van de betrokken partners als ingezetene in de Gemeentelijke Basisadministratie persoonsgegevens (GBA) is opgenomen. Het maakt daarbij niet uit of de echtscheiding door een Nederlandse of door een buitenlandse rechter is uitgesproken.

De statistiek over echtscheidingsprocedures van het CBS beschrijft de uitkomst van de juridische procedures rond de echtscheiding. De echtscheiding is echter na de uitspraak van de rechter nog niet afgerond. Vanaf het moment dat de echtscheidingsbeschikking van de rechter onherroepelijk is geworden, hebben de bij de echtscheiding betrokken (ex-)partners een periode van zes maanden om de rechterlijke beslissing te laten inschrijven in de registers van de burgerlijke stand. Doen zij dat niet of niet tijdig en laten zij de beslissing ‘verlopen’, dan verliest de beschikking haar kracht en is geen echtscheiding tot stand gekomen.