Meerdere oorzaken

Een volledig overzicht van oorzaken voor de gesignaleerde verschillen tussen de inflatiecijfers in de landen van de eurozone is niet te geven. Met name voor de prijsontwikkeling in Nederland zijn wel enkele oorzaken aan te geven:

  • Als een algemene oorzaak voor de ontwikkeling van de Nederlandse inflatie geldt de verminderde stijging van de loonkosten in Nederland.
  • De verhoging van de BTW in 2001 en de sterke verhoging van energiebelasting in Nederland.
  • De prijzenslag in de Nederlandse supermarkten, die in oktober 2003 uitbrak.
  • In januari 2004 werd in Nederland een deel van de gezondheidszorg niet meer door het ziekenfonds vergoed. Hierdoor is de prijsindex voor gezondheidszorg in die maand fors gestegen. Overigens deed een soortgelijke wijziging zich toen ook voor in Duitsland. Van december 2003 op januari 2004 steeg de HICP-index voor gezondheidszorg in Nederland met 9,0 procent tegenover 5,7 procent in de eurozone. In Duitsland was de stijging toen overigens 16,1 procent.

Verschillen tussen de inflatie in de landen van de eurozone kunnen daarnaast een gevolg zijn van allerlei verschillen tussen de consumptiepakketten. Verder wordt de ontwikkeling van de prijs van alcohol en tabak mede bepaald door verschillen in de ontwikkeling van de accijnzen in de verschillende lidstaten.

Ook verschillen in de prijsopbouw van bepaalde artikelen kunnen leiden tot verschillen in uitkomsten. De prijs van energie wordt bijvoorbeeld mede bepaald door de samenstelling van het pakket energieproducten: elektriciteit, gas (aardgas, c.q. gas in flessen), warmte-energie, kolen, huisbrandolie, hout. Daarnaast door de opbouw van de prijs in een zuivere energiecomponent, netwerkkosten of kosten van aflevering, belastingen en dergelijke. Ten slotte kan de prijs van bijvoorbeeld elektriciteit bepaald worden door de in de lidstaten gebruikte energiebronnen: waterkracht, kolen, gas, aardolie, kernenergie.