Economie groeit 1,3 procent in 2004

De Nederlandse economie is in 2004 met 1,3 procent gegroeid. Dat betekent dat de economie zich enigszins heeft hersteld van de krimp in 2003. Wel blijft de groei van het bruto binnenlands product (BBP) ruim beneden het gemiddelde van 2,5 procent over de afgelopen 35 jaar. De bescheiden economische groei in 2004 is vrijwel geheel te danken aan de sterk gestegen export. Overheid en huishoudens besteedden nauwelijks meer dan in 2003. De investeringen herstelden zich iets na de dalingen in voorgaande jaren. De daling van de werkgelegenheid in 2004 is de grootste in ruim twintig jaar. Dit blijkt uit de eerste raming van de Kwartaalrekeningen van het CBS. In het vierde kwartaal van 2004 lag het BBP 1,3 procent hoger dan in hetzelfde kwartaal van 2003. Ten opzichte van het derde kwartaal van 2004 daalde het BBP licht. Deze geringe krimp volgt op de lichte groei in het derde kwartaal van 2004.

Kwartaal-op-kwartaalgroei licht negatief

Het volume van het BBP was in het vierde kwartaal van 2004, na correctie voor werkdag- en andere seizoeneffecten, 0,1 procent lager dan in het derde kwartaal van 2004. Bij de kwartaalvergelijking is voor het effect van de twee extra werkdagen in het vierde kwartaal van 2004 gecorrigeerd. De geringe krimp van de economie volgt op de lichte kwartaal-op-kwartaalgroei van 0,3 procent in het derde kwartaal.

Uitvoer trekt het herstel van de economie

In 2004 was het volume van de uitvoer van goederen en diensten 7,2 procent hoger dan in 2003. Dit is de hoogste groei in vier jaar. In de loop van 2004 is de export steeds sterker aangetrokken en uitgekomen op een stijging van 9,9 procent in het vierde kwartaal. De stijging van het exportvolume heeft niet alleen betrekking op in Nederland geproduceerde goederen en diensten, maar meer nog op de wederuitvoer van elders geproduceerde goederen. Deze worden via Nederland gedistribueerd nadat ze een geringe bewerking hebben ondergaan. De invoer groeide in 2004 met 6,7 procent bijna even hard als de uitvoer. Het hoge groeicijfer van de invoer wordt niet alleen veroorzaakt door de wederuitvoer, maar ook doordat buitenlandse leveranciers hun marktaandeel op de Nederlandse markt hebben vergroot.

Zeer geringe groei consumptie van huishoudens

Het volume van de consumptie van huishoudens was vorig jaar 0,5 procent hoger dan in 2003. In 2003 daalde de consumptie nog met 0,9 procent. De lichte groei van de consumptie van huishoudens was voor een groot deel te danken aan hogere uitgaven voor de zorg als gevolg van enkele belangrijke wijzigingen in de AWBZ en de Ziekenfondswet. Ook aan voedings- en genotmiddelen werd, voor prijsdalingen gecorrigeerd, meer uitgegeven. Daarentegen gaf de consument opnieuw minder uit aan duurzame consumptiegoederen, zoals meubelen en personenauto’s.

Overheidsconsumptie nauwelijks toegenomen

Het volume van de overheidsconsumptie was in 2004 slechts 0,2 procent hoger dan in 2003. Deze stijging valt in het niet bij de groeipercentages van de afgelopen jaren, toen de overheidsbestedingen de belangrijkste impuls voor de economie vormden. De reële uitgaven voor de zorg namen ook in 2004 toe, maar minder sterk dan voorheen. De uitgaven voor openbaar bestuur waren echter lager.

Licht herstel investeringen

In 2004 waren de investeringen in vaste activa 1,6 procent hoger dan in 2003.
Deze lichte groei komt na twee jaar van fors teruglopende investeringen. In woningen en in machines en installaties werd iets meer geïnvesteerd. Dit laatste is in lijn met de iets hogere bezettingsgraad van de industrie in 2004. De investeringen in bedrijfsauto’s en vooral computers waren fors hoger. In infrastructuur en bedrijfsgebouwen echter werd opnieuw minder geïnvesteerd.

Productiegroei het hoogst in handel, transport en gaswinning

Het bescheiden economisch herstel in 2004 kwam vooral ten goede aan handel, transport en communicatie. De industriële productie nam nauwelijks toe. In de metaal steeg de productie wel voor het eerst in jaren, maar de chemie liet het afweten. De productie van de energiesector nam wel sterk toe doordat vorig jaar veel meer gas is gewonnen. Dat gas is vooral afgezet in het buitenland. In de landbouw waren de oogsten goed. De bouwproductie was vrijwel even hoog als in 2003 door iets meer investeringen in woningen en minder in gebouwen en infrastructuur. De lichte groei van de financiële en zakelijke dienstverlening kwam voor een groot deel van banken en verzekeraars. De groei van de niet-commerciële dienstverlening was volledig te danken aan de zorg en lag voor het eerst sinds 2000 beneden de groei van het bedrijfsleven.

Grootste daling werkgelegenheid in meer dan twintig jaar

In 2004 was de werkgelegenheid van werknemers, gemeten in arbeidsjaren, 1,7 procent lager dan in 2003. Dit is de grootste daling van de werkgelegenheid in ruim 20 jaar. In het vierde kwartaal van 2004 was de daling 1,6 procent. De arbeidsproductiviteit, het volume van de productie per arbeidsjaar, was in 2004 ongeveer 3 procent hoger dan in 2003. Deze stijging is veel groter dan in de drie voorafgaande jaren. Een stijging van de arbeidsproductiviteit is gebruikelijk bij een beginnend conjunctureel herstel.

De PDF bevat het volledige persbericht inclusief tabellen en grafieken.