Groei arbeidsongeschiktheid voorbij

Het aantal arbeidsongeschiktheidsuitkeringen lag eind juni 2004 op 968 duizend. Dat is 163 duizend meer dan eind 1987, toen er 805 duizend arbeidsongeschiktheidsuitkeringen verstrekt werden. In de afgelopen jaren zijn er vooral meer vrouwen in de WAO terecht gekomen.

Bijna 1 miljoen arbeidsongeschiktheidsuitkeringen

Het hoogste aantal arbeidsongeschiktheidsuitkeringen werd met 993 duizend bereikt in het vierde kwartaal van 2002. Daarna zette een daling in. Het aantal van 968 duizend arbeidsongeschikten eind juni 2004 bestond uit 773 duizend WAO-uitkeringen, 140 duizend uitkeringen aan jonggehandicapten (Wajong) en 55 duizend uitkeringen aan arbeidsongeschikte zelfstandigen (WAZ).

Arbeidsongeschiktheidsuitkeringen, 1987- juni 2004

Arbeidsongeschiktheidsuitkeringen, 1987- juni 2004

Wetgeving in beweging

Sinds 1987 vertoonde het aantal uitkeringen twee keer een daling. Dit kwam door een aantal ingrijpende wetswijzigingen. De eerste daling vond plaats in 1994 en 1995, toen wetten ingevoerd werden om ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid terug te dringen. De tweede daling was in 2003. De invoering van de Wet verbetering Poortwachter heeft hier invloed op gehad.

Meer vrouwen in de WAO

De toename van het aantal WAO-uitkeringen is volledig toe te schrijven aan de vrouwen. Het aantal WAO-uitkeringen aan vrouwen nam toe van 272 duizend eind januari 1998 tot 356 duizend eind juni 2004, terwijl dat aan mannen daalde van 442 naar 417 duizend. Deze daling komt deels doordat meer mannen dan vrouwen de WAO verlieten vanwege het bereiken van de 65-jarige leeftijd. Bij mannen is de leeftijdsgroep 55-64 jaar goed voor de helft van de WAO-uitkeringen, bij vrouwen is dat eenderde.

WAO-uitkeringen naar geslacht

WAO-uitkeringen naar geslacht

De arbeidsdeelname van vrouwen is de laatste jaren sterk toegenomen en daarmee ook de kans om in de WAO te belanden. Daarnaast hebben vrouwen naar verhouding vaker een WAO-uitkering: per 100 vrouwen in de beroepsbevolking steeg het aantal WAO-uitkeringen aan vrouwen van 10 in 1998 tot 12 in 2003. Bij mannen bleef dit de afgelopen jaren constant op 10 per 100.

Stijging psychische aandoeningen

In de periode van 1998 tot en met juni 2004 heeft er een kleine verschuiving plaatsgevonden van diagnose voor arbeidsongeschiktheid. In juni 2004 kwamen psychische aandoeningen en gedragsstoornissen het meest voor als diagnose van de WAO-uitkering, 34 procent. In 1998 was dit nog 31 procent.

WAO-uitkeringen naar diagnose

WAO-uitkeringen naar diagnose

Zowel in juni 2004 als in 1998 was 32 procent van de afkeuringen wegens ziekten van het botspierstelsel. Het aandeel afkeuringen wegens algemene en endocriene ziekten daalde van 17 naar 13 procent.

Harrie Hartman

Bron:

  • SET, vierde kwartaal 2004, pagina 51-55
  • StatLine