Stijging loonkosten niet langer boven EU-gemiddelde
De stijging van de loonkosten per uur in Nederland lag in de eerste helft van 2004 onder het gemiddelde van de Europese Unie. Hiermee is een einde gekomen aan een periode van vier jaar waarin de loonkosten in Nederland veel sneller stegen dan in de Unie als geheel.
Economische groei stuwde loonkosten op
De sterke stijging van de loonkosten had te maken met de economische ontwikkeling, die hier lange tijd veel voorspoediger was dan in de ons omringende landen. Dit veroorzaakte een grote spanning op de arbeidsmarkt, wat weer leidde tot hogere lonen. In 2001 kwam aan de uitbundige economische groei een eind en vanaf 2002 nam ook de loonkostenstijging af.
Ontwikkeling loonkosten per uur
Stijging loonkosten Eurozone lager dan in VS
De loonkostenstijging in Nederland was in de eerste helft van 2004 vergelijkbaar met die in de Eurozone. De loonkosten in de Eurozone nemen al een jaar minder snel toe dan die in de Verenigde Staten. Dit competitieve voordeel wordt overigens enigszins teniet gedaan door de daling van de dollar ten opzichte van de euro.
Ontwikkeling loonkosten per uur, tweede kwartaal
De Nederlandse loonkostenstijging is inmiddels een van de laagste in de Europese Unie. Alleen in Duitsland en Oostenrijk stegen de kosten nog minder. In Oostenrijk was in het tweede kwartaal van 2004 zelfs sprake van een daling. In de meeste Oost-Europese lidstaten stegen de loonkosten veel sneller dan gemiddeld. Dit komt door de economische inhaalrace die deze landen aan het maken zijn.
Snelle stijging sociale premies vlakt af
Loonkosten bestaan uit bruto lonen en sociale premies voor werkgevers. In Nederland is de stijging van de bruto lonen in het tweede kwartaal van 2004 teruggelopen tot 2,1 procent. Het effect van loonmatiging is in 2002 en 2003 vrijwel teniet gedaan door de stijging van de werkgeverspremies. De groei van de werkloosheid en dekkingsproblemen bij pensioenfondsen zorgden voor een sterke toename van de premies voor WW en pensioen.
Ontwikkeling sociale premies werkgevers (per uur)
Inmiddels lijken de grootste stijgingen voorbij: in het tweede kwartaal van 2004 stegen de werkgeverspremies nog maar met 2,2 procent. Nederland ligt daarmee op het gemiddelde van de Eurozone, terwijl het daar in de voorgaande vier jaar ver boven lag.
Hans Langenberg en Hans Terpstra
Bron: StatLine