Consument verkiest sparen boven uitgeven

Het herstel van de economie verloopt tot nog toe langzaam. De motor achter de lichte groei is de sterk aantrekkende uitvoer. De consumptie door huishoudens daarentegen laat het nog afweten. Ook in de eerste helft van 2004 bleef de consument terughoudend en zette zijn geld liever op een spaarrekening. Wel laat het consumentenvertrouwen een opgaande lijn zien. Pas als het vertrouwen groot genoeg is, zal de consument bereid zijn weer meer uit te geven en minder te sparen.

Binnenlandse consumptie door huishoudens

Consumptie huishoudens in 2003 gekrompen

In 2003 werd door de consumenten bijna 1 procent minder besteed dan in 2002. Het laatste jaar waarin dit ook gebeurde was 1982. Inmiddels is de daling minder groot.

In het eerste halfjaar van 2004 was het volume van de binnenlandse consumptie door huishoudens nog maar 0,3 procent kleiner dan in de eerste helft van 2003. En in juni was het consumptievolume voor het eerst na vijftien maanden weer groter dan een jaar eerder.

Aandeel spaartegoed in BBP

Sparen nam hoge vlucht

Het spaartegoed inclusief de bijgeschreven rente liep van 135 miljard euro eind 2000 op naar 187 miljard euro eind 2003. Het spaartegoed komt daarmee overeen met 41 procent van de waarde van het bruto binnenlands product (BBP) .

Historisch gezien was het spaartegoed eind 2003 uitzonderlijk hoog met gemiddeld 26,6 duizend euro per huishouden. Ook in het eerste halfjaar van 2004 hebben consumenten weer veel gespaard.

Consumentenvertrouwen

Vertrouwen consument neemt toe

Het consumentenvertrouwen laat, na een dieptepunt in 2003, weer een stijgende lijn zien. Vooral met het vertrouwen in de algemeen economische situatie is het beter gesteld. De koopbereidheid is licht aangetrokken. De consument laat zich onder andere leiden door de economische situatie, de inflatie, de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en de koopkracht.

Na een krimp in 2003 groeide de economie in het eerste halfjaar van 2004 weer. Het aantal huishoudens dat de inflatie hoog vindt, is ondertussen flink lager dan de afgelopen jaren. De daling van de werkgelegenheid was in het tweede kwartaal van 2004 minder groot dan die in de twee voorafgaande kwartalen. Daarnaast kwam er in de loop van 2004 een eind aan de sterke stijging van de werkloosheid. Daartegenover staat de onzekere ontwikkeling van de koopkracht. Als de consument in zijn portemonnee getroffen wordt, kan dit het consumentenvertrouwen negatief beïnvloeden.

Karin van der Ven

Bron: Conjunctuurbericht.