Minder luxe in tijden van krapte

Het consumentenvertrouwen is in twintig jaar niet zo laag geweest als op dit moment. Consumenten zijn onzeker over de toekomstige financiële situatie en zijn terughoudend in het doen van grote aankopen. Wordt hen gevraagd waarop ze bezuinigen als hun inkomen daalt, dan staan luxe goederen, vakantie en uitgaan hoog op het lijstje van bezuinigingen.

Auto geen grote bezuinigingspost meer

In twintig jaar tijd is het lijstje met de bezuinigingsvoorkeuren erg veranderd. De meest in het oog springende verandering is de forse daling van het percentage consumenten dat aangeeft als eerste op de auto te bezuinigen. In 1982 gaf één op de vier consumenten nog aan in economisch slechtere tijden minder geld te besteden aan de auto. In 1993 was dit nog krap één op de zeven consumenten en in 2003 zelfs nog maar één op de elf. Vakantie, uitgaan en duurzame goederen zoals huishoudelijke apparaten en woninginrichtingartikelen staan inmiddels hoger op het lijstje van mogelijke bezuinigingsposten.

Waarop bezuinigen bij daling netto inkomen?

Uitgaven aan vakantie en uitgaan gekrompen

De consumptiegroei van de goederen waarop het eerst wordt bezuinigd, blijkt meer af te nemen dan gemiddeld. In de jaren 1996–2000 steeg het volume van de consumptie met gemiddeld 4 procent per jaar. Daarna begon de economie te haperen en was de consumptiegroei met gemiddeld 1 procent veel lager. Ook de toename van de consumptie van voeding, dranken en tabak, kleding en schoeisel en de auto is met ongeveer een factor vier verminderd. De groei van de uitgaven aan vakantie en uitgaan en aan duurzame artikelen is echter veel sterker teruggelopen. De uitgaven aan vakantie en uitgaan zijn zelfs gekrompen. Juist de consumptiegroei van de categorieën waarop de consumenten hebben aangegeven als eerste te zullen bezuinigen, is het hardst achteruit gegaan.

Bestedingen naar categorie

Bastiaan Rooijakkers en Gert Buiten