Schadevergoeding voor ex-verdachten

Een ex-verdachte komt voor schadevergoeding in aanmerking na ten onrechte ondergane hechtenis in een politiecel, huis van bewaring of gevangenis. Ook nadat een strafzaak is geëindigd zonder oplegging van een straf of maatregel kan schadevergoeding worden gevraagd.

Een ex-verdachte kan schadevergoeding krijgen voor immateriële zaken, zoals aantasting van de goede naam of gedragen leed (smartengeld), maar ook voor materiële schade, bijvoorbeeld gederfde inkomsten of de kosten voor een raadsman. Het recht op schadevergoeding is vastgelegd in de artikelen 89 (onterechte voorlopige hechtenis) en 591a (vergoeding van kosten) van het Wetboek van Strafvordering (Sv).

Toegekende schadevergoedingen aan ex-verdachten

16 miljoen gulden

Steeds vaker wordt na een strafzaak een verzoek om schadevergoeding ingediend bij de rechter.

In 1985 werd door 240 ex-verdachten een verzoek om vergoeding van schade na onterechte voorlopige hechtenis gedaan. In 1997 is dit aantal opgelopen tot ruim 1100. De verzoeken om vergoeding van materiële schade omdat een strafzaak zonder oplegging van straf of maatregel is geëindigd, stegen nog sterker: van 280 verzoeken in 1985 naar bijna 1700 verzoeken in 1997.

Het totale bedrag aan toegekende schadevergoedingen is eveneens snel opgelopen en bedroeg in 1997 16 miljoen gulden. Twaalf jaar geleden werd minder dan 1 miljoen aan schadevergoedingen uitgekeerd.

Totaal toegekend schadebedrag aan ex-verdachten

De hoogste bedragen worden toegekend voor vergoeding van kosten nadat een zaak zonder oplegging van straf of maatregel is geëindigd. Deze vergoedingen belopen in 1997 ruim 10 miljoen gulden, een bedrag van dat bijna 5 maal zo hoog is als in 1985.

Meer gehonoreerde claims

Over de oorzaken van deze ontwikkeling is weinig bekend. Wellicht wordt zij veroorzaakt door een betere bekendheid van de mogelijkheden. Bovendien loont het om een verzoek in te dienen. Het merendeel van de schadeclaims van ex-verdachten wordt namelijk toegewezen. Het aandeel gehonoreerde claims is bovendien flink toegenomen, van 70 procent in 1985 tot ruim 86 procent in 1997.

Harm Aten

Bron: Bron: Statistisch Bulletin 40 (CBS) 15/10/98