Nieuwsbrief Leefomgeving kwartaal I 2022

Thumbnail thema natuur en milieu

Inhoud

1. Artikelen en publicaties op www.cbs.nl
2. Greep uit grafieken
3. Updates StatLinetabellen
4. Aanvullende statistische diensten
5. Updates Compendium voor de Leefomgeving
6. Verschijnt binnenkort
7. Samenwerkingspartners en interessante links

Deze nieuwsbrief

Dit is de zevende uitgave van de nieuwsbrief  ‘Leefomgeving’ van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Hierin vindt u een overzicht van de nieuwste cijfers en publicaties over wonen, milieu, energie, landbouw, natuur en ruimte. De nieuwsbrief verschijnt elk kwartaal.

1. Artikelen en publicaties op www.cbs.nl

Bouwen en wonen

Bijna 69 duizend nieuwbouwwoningen in 2021
In 2021 werden bijna 69 duizend nieuwbouwwoningen opgeleverd. Dat zijn er minder dan in 2019 en 2020, maar meer dan in de jaren 2012-2018. Daarmee groeide de woningvoorraad met 0,9 procent tot ruim 8 miljoen woningen. In Amsterdam werden de meeste nieuwbouwwoningen aan de woningvoorraad toegevoegd. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers over het aantal opgeleverde nieuwbouwwoningen.

Hoogste aantal vergunde nieuwbouwwoningen in jaren
In 2021 werd voor 74 duizend nieuw te bouwen woningen een vergunning afgegeven. Dat is 10 procent meer dan in 2020 en het hoogste aantal in meer dan tien jaar. De totale bouwkosten van deze vergunde woningen waren bijna 15 procent hoger dan een jaar eerder. Een derde van de vergunde nieuwbouwwoningen zijn huurwoningen, twee derde koopwoningen. In Zuid-Holland werden de meeste nieuwe woningen vergund. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers over de bouw.

Koopwoningen in februari ruim 20 procent duurder
Bestaande koopwoningen waren in februari 20,2 procent duurder dan een jaar eerder. De prijsstijging is wat kleiner dan een maand eerder, toen met 21,1 procent de grootste prijsstijging sinds de start van de statistiek in 1995 werd genoteerd. Dit blijkt uit onderzoek naar de prijsontwikkeling van bestaande particuliere koopwoningen in Nederland van het CBS en het Kadaster (Nieuwsbericht, 22 maart).

Wat dreef de stijgende prijzen van koopwoningen sinds medio 2013?
In januari 2022 waren de prijzen van bestaande koopwoningen bijna 91 procent hoger dan medio 2013, toen de huizenprijzen een dieptepunt bereikten. De prijzen zijn in die periode gestegen door onder meer de daling van de (hypotheek)rente, de stijging van de inkomens, de opkomst van de particuliere verhuur, ouderen die minder en later naar verzorgingshuizen gaan en een sterke toename van het aantal 25- tot 35-jarigen. Dit meldt het CBS op basis van het artikel “Achtergrond bij de huizenprijsstijging vanaf 2013” (Nieuwsbericht, 11 maart).

Landbouw en natuur

Landbouw gebruikt minder gewasbeschermingsmiddelen
In 2020 gebruikte de landbouw 5 miljoen kilogram gewasbeschermingsmiddelen, ruim 11 procent minder dan in 2016. De dosering per hectare is sinds 2016 met 13,4 procent afgenomen, het aantal hectares waarop deze middelen werden gebruikt nam toe met bijna 15 duizend. Anders dan in voorgaande jaren werden in 2020 meer middelen ingezet voor de bestrijding van insecten dan voor onkruid. Dit blijkt uit nieuw onderzoek van het CBS over het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen bij 42 gewassen.

Landbouwexport in 2021 voor het eerst boven de 100 miljard euro
De waarde van de landbouwexport in 2021 wordt geraamd op 104,7 miljard euro, een record. Dat melden Wageningen University & Research (WUR) en het CBS op basis van gezamenlijk onderzoek in opdracht van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV).

Stikstofoverschot landbouw in 2020 iets toegenomen
Het stikstofoverschot in de landbouw is in 2020 vergeleken met een jaar eerder met ongeveer 4,5 procent toegenomen naar 307 miljoen kilogram. Het grootste deel (219 miljoen kilogram) ging verloren naar de bodem, 6 procent meer dan in 2019. Het verlies van stikstof naar de lucht was ongeveer net zo hoog als voorgaande jaar, 88 miljoen kilogram. Vergeleken met tien jaar eerder is het verlies naar bodem iets gestegen en naar de lucht iets afgenomen. Dit blijkt uit de Mineralenbalans landbouw van het CBS.

Bruto-opbrengst zaai-uien met bijna 12 procent gestegen
De bruto-opbrengst zaai-uien is in 2021 vergeleken met een jaar eerder met 11,7 procent gestegen. De bruto-opbrengst van de consumptieaardappelen valt 10,7 procent lager uit dan een jaar eerder. De bruto-opbrengst van suikerbieten en tarwe is vorig jaar vrijwel gelijk gebleven. Dat blijkt uit de definitieve oogstraming van het CBS.

Minder stikstof en fosfaat in dierlijke mest
De uitscheiding van stikstof in dierlijke mest bedroeg 474 miljoen kilogram in 2021. Dat is bijna 16 miljoen kilogram minder dan een jaar eerder en ruim 6 procent onder het stikstofplafond dat de Europese Unie heeft vastgesteld voor de Nederlandse veestapel. De fosfaatuitscheiding bedroeg 149 miljoen kilogram in 2021. Dat is 1,8 miljoen kilogram minder dan in 2020 en 14 procent onder het fosfaatplafond. Dit meldt het CBS op basis van voorlopige cijfers.

Meer sojabonen uit Brazilië in 2021 ondanks forse prijsstijging
Nederland heeft in 2021, ondanks een prijsstijging van 39 procent, 2 procent meer sojabonen uit Brazilië ingevoerd dan in 2020. Brazilië is met 2,4 miljard kilogram de grootste leverancier van sojabonen voor Nederland. Dat meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers.

Varkensbedrijven hebben het vaakst meerdere locaties
In 2021 hield 18 procent van de varkensbedrijven dieren op meer dan één locatie, 1 procent meer dan twee jaar eerder. Varkensbedrijven hadden van alle veehouderijbedrijven het vaakst dieren op meer dan één locatie, melkveebedrijven het minst vaak. Over het algemeen is het aantal veehouderijen met dieren op meerdere locaties de laatste jaren nauwelijks gewijzigd. Dit blijkt uit de definitieve Landbouwtelling 2021.

Purperslak verder toegenomen in Zeeuwse wateren
De toename van de populatie van de in zoutwater levende purperslak in de Oosterschelde is al eind jaren negentig ingezet, maar de populatie in de Westerschelde herstelt ook sinds enkele jaren. In 2014 werd deze weekdiersoort hier voor het eerst weer waargenomen.

Meetprogramma’s voor flora en fauna – kwaliteitsrapportage NEM over 2021
Kwaliteitsbeoordeling van de diverse meetprogramma’s van het Netwerk Ecologische Monitoring
Het Netwerk Ecologische Monitoring (NEM) is het samenwerkingsverband van overheden voor de afstemming van ecologische meetprogramma’s op de informatiebehoefte van de overheid. Het Kwaliteitsrapport NEM doet jaarlijks verslag van de huidige kwaliteit van de meetprogramma’s.

Energie

Aardgasverbruik in 2021 4 procent lager dan in 2020
Het totale Nederlandse aardgasverbruik was in 2021 40 miljard kubieke meter terwijl het verbruik in 2020 nog 42 miljard kubieke meter was. In elektriciteitscentrales en de industrie werd minder gas verbruikt. Wel was 2021 een stuk kouder dan 2020 en dit heeft een hoger verbruik tot gevolg gehad. Vanaf juni 2021 lag het gasverbruik onder dat van 2020. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers over het aardgasverbruik.

Meer elektriciteit uit hernieuwbare bronnen, minder uit fossiele bronnen
De productie van elektriciteit is in 2021 vergeleken met een jaar eerder met 2,2 miljard kWh gedaald naar 117,9 miljard kWh. De elektriciteitsproductie uit hernieuwbare bronnen steeg met 22 procent, terwijl de elektriciteitsproductie uit fossiele bronnen met 11 procent daalde. In 2021 kwam 33 procent van de totale elektriciteitsproductie uit hernieuwbare bronnen. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers.

Milieu

Landbouw gebruikt minder gewasbeschermingsmiddelen
In 2020 gebruikte de landbouw 5 miljoen kilogram gewasbeschermingsmiddelen, ruim 11 procent minder dan in 2016. De dosering per hectare is sinds 2016 met 13,4 procent afgenomen, het aantal hectares waarop deze middelen werden gebruikt nam toe met bijna 15 duizend. Anders dan in voorgaande jaren werden in 2020 meer middelen ingezet voor de bestrijding van insecten dan voor onkruid.

Urgenda-doel uitstoot broeikasgassen in 2020 gehaald
In 2020 was de uitstoot van broeikasgassen in Nederland 25,5 procent lager dan in 1990. De Urgenda-doelstelling (minimaal 25 procent minder uitstoot) is daarmee gehaald. De laatste vijf jaar is de uitstoot door kolencentrales met 80 procent verminderd. In het coronajaar 2020 was de uitstoot door wegverkeer 15 procent lager dan in 2019. Daarnaast was 2020 een relatief warm jaar, waardoor minder aardgas nodig was voor verwarming dan in 2019. 

Nederland bezit 12 miljard kilogram meubels
De totale hoeveelheid in de Nederlandse maatschappij aanwezige meubels is al jaren vrij stabiel. Sinds 2008 zit er rond de 12 miljard kilogram aan diverse meubels in de voorraad. Hiervan zijn 2,4 miljard kilogram woon- en slaapkamermeubels en 440 miljoen kilogram matrassen.

Uitstoot broeikasgassen 2,1 procent hoger in 2021
In 2021 lag de uitstoot van broeikasgassen 2,1 procent hoger dan in 2020. Daarmee zette de sterke reductie van de uitstoot in 2020 niet door. Toen was er een daling van 8,8 procent. Door de hogere uitstoot in 2021 is de reductie ten opzichte van 1990 op 23,9 procent uitgekomen. Dat is onder de Urgenda-doelstelling van minimaal 25 procent reductie, die in 2020 net gehaald was. De stijging van de emissies in 2021 komt vooral door meer aardgasverbruik in de gebouwde omgeving. In het eerste halfjaar van 2021 was het kouder dan een jaar eerder. 

Huishoudens gebruikten in 2020 meer water, bedrijven minder
In 2020 is ruim 2,5 procent meer leidingwater gebruikt dan in 2019. Huishoudens gebruikten meer water, bedrijven minder. Voor het derde jaar op rij gebruikte de landbouwsector door de droogte relatief veel grond- en oppervlaktewater, de energiesector gebruikte minder (koel)water.

Regio en ruimte

Kerncijfers per postcode
Het CBS biedt op laagregionaal niveau kerncijfers aan. Het gaat het om gegevens naar de volledige postcode (PC6), 5-posities van de postcode (PC5) en het numeriek deel van de postcode (PC4). Op het meest gedetailleerde niveau zijn dit ongeveer 450.000 individuele postcodes. Aan elk gebied is een reeks van demografische en sociaaleconomische variabelen gekoppeld. De nieuwste publicatie naar postcode-6, postcode-5 en postcode-4 bevat gegevens voor de peildatums 1 januari 2020 (versie 1), 1 januari 2019 (versie 2) en 1 januari 2018 (versie 3).

Kaart van 100 meter bij 100 meter met statistieken
In deze kaart met vierkanten is Nederland ingedeeld in vierkanten van 100 meter bij 100 meter. Voor elk van deze vierkanten zijn statistische gegevens over demografie, wonen, energie, sociale zekerheid, dichtheid en nabijheid van voorzieningen samengesteld. In april 2022 zijn gegevens over de jaren 2019 en 2020 aangevuld en is het jaar 2021 toegevoegd.

Kaart van 500 meter bij 500 meter met statistieken
In deze kaart met vierkanten is Nederland ingedeeld in vierkanten van 500 meter bij 500 meter. Voor elk van deze vierkanten zijn statistische gegevens over demografie, wonen, energie, sociale zekerheid, dichtheid en nabijheid van voorzieningen samengesteld. In april 2022 zijn gegevens van het jaar 2021 toegevoegd en gegevens over de jaren 2019 en 2020 aangevuld.

CBS-gebiedsindelingen
Het bestand CBS-gebiedsindelingen geeft de gebiedsindelingen die het CBS hanteert in een GIS-formaat dat te gebruiken is in GIS-pakket als QGIS of ArcGIS. De polygonen van deze indelingen zijn meestal cartografisch vereenvoudigd. Dit is het geval als in de laagnaam "gegeneraliseerd" staat. Alleen de gemeente, wijk en buurt komen voor recentere jaren ook als niet gegeneraliseerd voor. De indelingen zijn gegeven van 1995 t/m het meest recente jaar.

Kaarten regionale indelingen 2022
Als hulpmiddel voor gebruikers van regionale gegevens en indelingen geeft het CBS twee kaarten uit in PDF-formaat. De provinciale indeling en COROP-indeling bevatten elk de regionale indeling met de gemeentelijke indeling als ondergrond. Per regionale indeling is aangegeven welke gemeenten ertoe behoren. 

Mutatiebestand bodemgebruik 2017
Het mutatiebestand van het Bestand Bodemgebruik (BBG) editie 2017 is gepubliceerd als GIS-bestand. Het mutatiebestand bevat alle edities sinds 1996 tot en met de meest recente jaargang, en in dit bestand zijn correcties op eerdere edities verwerkt. 

Wijk- en buurtindeling 2022
Elk jaar kunnen gemeenten tot 1 april wijzigingen in hun wijk- en buurtindeling (WBI) aan het CBS doorgeven. Daarna gaan de CBS-medewerkers aan de slag om de WBI’s van alle gemeenten te controleren en samen te voegen tot een landsdekkende wijk- en buurtkaart. De eerste versie van de buurtkaart van 2022 verschijnt in november op de website Publieke Dienstverlening op de Kaart (www.PDOK.nl). In augustus verschijnt ook de eerste versie van de tabel ‘Kerncijfers wijken en buurten 2022’ (te vinden via thema Kerncijfers per regio) met de eerste statistische variabelen. Deze tabel wordt 1 keer per kwartaal aangevuld..

2. Greep uit grafieken

Hieronder enkele actuele grafieken op basis van statistieken over de leefomgeving.

Nieuwbouwwoningen
JaarNieuwbouwwoningen (x 1 000)
201060,6
201162,2
201248,7
201349,3
201445,2
201548,4
201654,8
201763,0
201866,6
201971,5
202070,0
2021*68,6
* voorlopige cijfers

Vergunde nieuwbouwwoningen
JaarVergunde nieuwbouwwoningen (x 1 000)
201239,4
201327,2
201441,3
201555,6
201653,6
201769,7
201870,0
201958,1
202067,2
2021*74,0
* voorlopige cijfers

Woningvoorraad naar eigendom op 1 januari
 2014 (% van totale voorraad)2021 (% van totale voorraad)
Eigendom bewoner56,257,1
Eigendom woningcorporatie30,228,8
Eigendom overige verhuurders12,513,9
Eigendom onbekend1,10,2
De afname van het percentage woningen waarvan het eigendom onbekend is hangt samen met methodeverbeteringen.

Aardgasverbruik
Maand2020 (mld m3)2021 (mld m3)
Januari4,9865,547
Februari4,3574,621
Maart4,1094,411
April2,8033,656
Mei2,7452,978
Juni2,5142,307
Juli2,8062,165
Augustus2,7661,842
September2,6972,123
Oktober3,4162,573
November3,8113,659
December4,8234,203

Elektriciteitsproductie per bron
JaarFossiel (mld kWh)Hernieuwbaar (mld kWh)Kernenergie + Overig (mld kWh)
201587,4313,055,24
201691,8214,125,04
201791,8616,774,78
201888,6518,263,93
201991,6222,044,19
202083,7832,054,33
202174,6939,114,13

Hernieuwbare elektriciteit per bron
JaarWind (mld kWh)Zon (mld kWh)Biomassa (mld kWh)Water (mld kWh)
20157,551,114,300,09
20168,171,604,250,10
201710,572,213,930,06
201810,553,713,930,07
201911,515,405,060,07
202015,348,777,900,05
202117,8911,449,690,09

Stroomschema stikstof in 2020 In deze infographic is te zien wat het stikstofoverschot is in de landbouw in 2020. In de landbouw wordt 415 miljoen kilogram stikstof via krachtvoer aangevoerd en 280 miljoen kilogram via ruwvoer. Via dierlijke en plantaardige producten wordt achtereenvolgens 208 en 84 miljoen kilogram stikstof afgevoerd. Naar de lucht verdwijnt 88 miljoen kilogram en naar de bodem 219 miljoen kilogram stikstof. Stroomschema stikstof in mln kg, 2020veehouderijcultuurgrondstalluchtbodemweide & gewasafzet buiten de landbouwplantaardige productendierlijke productenruwvoervoorraadmutatiekrachtvoer415 mln kg283ruwvoer28032087384219kunstmestoverigdepositie220dierlijke mest4891634455988depositie landbouw16dierlijke mest357

Bruto opbrengst
JaartalSuikerbieten (mln ton)Consumptieaardappelen (mln ton)Zaai-uien (mln ton)Tarwe (mln ton)Gerst (mln ton)
20006,74,50,81,10,3
20015,93,60,81,00,4
20026,33,90,81,10,3
20036,23,20,81,10,3
20046,33,81,21,20,3
20055,93,21,01,20,3
20065,43,10,91,20,3
20075,53,61,11,00,3
20085,23,61,21,40,3
20095,73,61,21,40,3
20105,33,51,31,40,2
20115,93,91,61,20,2
20125,73,41,31,30,2
20135,73,51,21,30,2
20146,83,91,21,30,2
20154,93,31,41,30,2
20165,53,21,31,00,2
20178,04,01,51,10,2
20186,53,10,91,00,3
20196,63,71,41,20,2
20206,73,71,31,00,3
2021*6,63,31,51,00,2
*Voorlopige cijfers

Aantal locaties per bedrijf naar bedrijfstype, 2021
Categories11 locatie (%)2 locaties (%)3 locaties (%)meer dan 3 locaties (%)
Varkensbedrijven82,013,82,51,7
Vleeskalverenbedrijven83,614,61,20,6
Vleeskuikenbedrijven87,39,91,81,0
Leghenbedrijven92,07,30,60,2
Geitenbedrijven92,46,21,20,2
Melkveebedrijven93,65,80,50,1

Uitstoot broeikasgassen volgens verschillende definities, 2020 (in megaton CO 2 -equivalent) + Uitstoot verbranden biomassa 19 + Uitstoot luchtvaart 8 + Uitstoot zeevaart 5 + Correctie ingezetenen / grondgebied 2 + Uitstoot horend bij import 192 – Uitstoot horend bij export 163 Voetafdruk; door NL consumptie 74 Emissiehandel 90 Niet-emissiehandel 138 CO₂ IPCC; uitstoot van Nederlands grondgebied 164 172 CO₂ Uitstoot door NL economie; Milieurekeningen 199 227Uitstoot broeikasgassen volgens verschillende definities, 2020(in megaton CO2-equivalent)+ Uitstoot verbranden biomassa 19+ Uitstoot luchtvaart 8+ Uitstoot zeevaart 5+ Correctie ingezetenen / grondgebied 2+ Uitstoot horend bij import 192 Uitstoot horend bij export 163Voetafdruk; door NL consumptie74Emissiehandel90Niet-emissiehandel138CO₂IPCC; uitstoot van Nederlands grondgebied164172CO₂Uitstoot door NL economie; Milieurekeningen199227

Watergebruik in Nederland in 202013 054 mln m 8 745 mln m 4 101 mlnm 855 mln m 349 mln m 1 334 mln m Oppervlaktewater Energievoorziening Overig (economie) Huishoudens Landbouw Waterleidingsbedrijven Grondwater 1 171 mln m L egenda Zoet oppervlaktewater Zout oppervlaktewater Grondwater Drinkwater Verliezen, niet gefactureerd, industriewater13 054 mln m8 745 mln m4 101 mlnm855 mln m349 mln m1 334 mln mWatergebruik in Nederland in 2020OppervlaktewaterEnergievoorzieningOverig (economie)HuishoudensLandbouwWaterleidingsbedrijvenGrondwater1 171 mln mLegendaZoet oppervlaktewaterZout oppervlaktewaterGrondwaterDrinkwaterVerliezen,niet gefactureerd,industriewater

Leidingwatergebruik1
JaarHuishoudens (drinkwater) (mln m3)Bedrijven (drinkwater) (mln m3)Bedrijven (industriewater) (mln m3)
2003815,4316,869,8
2004796,2302,869,6
2005790,5295,570,8
2006800,7297,370,7
2007789,4298,871,0
2008788,4304,869,5
2009788,1304,674,2
2010786,2303,480,4
2011781,8298,681,3
2012783,0287,478,0
2013785,3290,784,2
2014783,3284,683,5
2015793,7287,079,2
2016805,3290,083,9
2017808,3293,179,7
2018837,2302,880,6
2019818,4309,276,5
2020855,3303,377,0
1)Leidingwater bestaat uit drinkwater en industriewater

Aandeel binnen- en buitenwater t.o.v. totale oppervlakte, 2021
GemeentenaamOpp.aandeel binnen- en buitenwater (%)
Harlingen93,56
Vlissingen90,05
Enkhuizen89,08
Urk88,24
Vlieland87,6
Terschelling87,35
Schiermonnikoog79,98
Ameland77,99
Den Helder74,69
Lelystad69,91
Texel65,02
Hoorn61,88
Reimerswaal58,01
Waterland54,95
Schouwen-Duiveland52,96
Medemblik52,86
Almere48,07
Het Hogeland46,57
Hollands Kroon46,04
Westvoorne45,45
Gooise Meren44,7
S�dwest-Frysl�n42,39
Tholen42,24
Goeree-Overflakkee38,33
Aalsmeer37,69
Wijdemeren37,66
De Fryske Marren36,02
Veere35,82
Rotterdam32,88
Hellevoetsluis32,86
Huizen32,25
Edam-Volendam32,08
Noord-Beveland29,3
Blaricum28,6
Velsen28,45
Oostzaan28,3
Borsele27,22
Zandvoort26,97
Drechterland26,93
Noardeast-Frysl�n26,84
Eemsdelta26,42
Kapelle25,19
Amsterdam24,6
Oldambt23,42
Noordoostpolder22,8
Noordwijk22,11
Maasgouw21,35
Dronten21,31
Terneuzen21,2
Dordrecht21,04
Katwijk20,55
Drimmelen20,3
Hulst19,9
Harderwijk19,43
Wassenaar18,11
Castricum17,75
Bergen (NH.)17,69
Hoeksche Waard16,91
Maassluis16,3
's-Gravenhage (gemeente)15,98
Teylingen15,23
Landsmeer15,02
Bodegraven-Reeuwijk14,96
Wormerland14,59
De Ronde Venen14,58
Diemen14,53
Roermond14,41
Nieuwkoop14,38
Gorinchem14,18
Bergen op Zoom14,14
Krimpen aan den IJssel14,08
Uitgeest14,04
Heemskerk13,7
Moerdijk13,52
Papendrecht12,79
Bunschoten12,73
Zevenaar12,72
Alblasserdam12,72
Hardinxveld-Giessendam12,66
Kaag en Braassem12,46
Maasdriel12,39
Nissewaard12,19
Kampen12,12
Bloemendaal12,03
Vlaardingen11,69
Langedijk11,62
Brielle11,56
Altena11,48
Stede Broec11,42
Druten11,35
Zaanstad11,26
Neder-Betuwe11,1
Doesburg11,03
Zaltbommel10,85
Zwijndrecht10,85
Hendrik-Ido-Ambacht10,84
Westland10,44
Steenwijkerland10,36
Cuijk10,36
Westervoort10,33
Lingewaard10,33
Schiedam10,22
Schagen10,16
Geertruidenberg10,16
Stichtse Vecht10,04
West Maas en Waal9,92
Waadhoeke9,63
Zuidplas9,41
Goes9,16
Barendrecht9,11
Haarlem9,1
Sluis9,05
Gouda8,89
Albrandswaard8,71
Middelburg (Z.)8,71
Leidschendam-Voorburg8,59
Sliedrecht8,42
Beverwijk8,36
Nieuwegein8,34
Oegstgeest8,28
Capelle aan den IJssel8,18
Zeewolde8,05
Krimpenerwaard8
Steenbergen7,99
Eemnes7,92
Nijmegen7,88
Tytsjerksteradiel7,77
Mook en Middelaar7,6
Stein (L.)7,54
Berg en Dal7,47
Tiel7,41
Beuningen7,31
Smallingerland7,03
Zoetermeer7,02
Zwolle6,92
Maastricht6,87
Houten6,85
Leeuwarden6,76
Amstelveen6,69
's-Hertogenbosch6,64
Ouder-Amstel6,63
Uithoorn6,59
Buren6,32
Groningen (gemeente)6,24
Ridderkerk6,14
Zwartewaterland6,11
Wageningen6
Culemborg5,97
Alkmaar5,87
Delft5,86
Leiden5,84
Purmerend5,74
Leiderdorp5,7
West Betuwe5,67
Weesp5,67
Gennep5,57
Wijk bij Duurstede5,52
Waddinxveen5,51
Utrecht (gemeente)5,42
Midden-Groningen5,33
Lansingerland5,27
Molenlanden5,15
Overbetuwe5,13
Heemstede4,88
Wijchen4,87
Bergen (L.)4,84
Alphen aan den Rijn4,72
Woerden4,68
Zutphen4,61
Oss4,55
Waalwijk4,54
Vijfheerenlanden4,5
Koggenland4,48
Hattem4,47
Heerhugowaard4,45
Midden-Delfland4,43
Hillegom4,38
Lopik4,32
Heumen4,29
Haarlemmermeer4,28
Heerenveen4,08
Beesel4,01
Pijnacker-Nootdorp3,96
Rhenen3,84
Olst-Wijhe3,83
Nijkerk3,75
Venlo3,67
Duiven3,67
Arnhem3,66
Rijswijk (ZH.)3,66
Voorschoten3,63
Weststellingwerf3,57
Zoeterwoude3,51
Veendam3,41
Dantumadiel3,28
Emmen3,2
Tynaarlo3,18
Elburg3,17
Almelo3,08
Rheden3,08
Grave3,03
Oudewater2,99
Helmond2,89
Heusden2,88
Noordenveld2,86
Valkenswaard2,81
IJsselstein2,81
Voorst2,77
Deventer2,72
Renkum2,71
Meerssen2,67
Meppel2,63
Putten2,61
Pekela2,33
Breda2,28
Best2,28
Lisse2,24
Oosterhout2,22
Cranendonck2,11
Son en Breugel2,11
Boxmeer2,11
Heerde2,09
Beemster2,07
Sittard-Geleen1,96
Tilburg1,95
Amersfoort1,94
Ermelo1,94
Stadskanaal1,92
Assen1,88
Oldenzaal1,82
Twenterand1,81
Mill en Sint Hubert1,79
Westerwolde1,77
Nederweert1,77
Boxtel1,76
Vught1,73
Hilvarenbeek1,72
Achtkarspelen1,68
Dongen1,68
Westerkwartier1,68
Horst aan de Maas1,66
Oisterwijk1,66
Montfoort1,65
Asten1,64
Heiloo1,63
Sint-Michielsgestel1,62
Brummen1,61
Hengelo (O.)1,6
Bunnik1,6
Hilversum1,6
Westerveld1,55
Midden-Drenthe1,55
Eijsden-Margraten1,55
Hardenberg1,54
Loon op Zand1,52
Someren1,51
De Bilt1,5
Echt-Susteren1,48
Laarbeek1,44
Utrechtse Heuvelrug1,44
Baarn1,42
Opsterland1,42
Eindhoven1,42
Lochem1,35
Enschede1,32
Hof van Twente1,32
Hoogeveen1,32
Veenendaal1,32
Leudal1,32
Oude IJsselstreek1,3
Heerlen1,3
Staphorst1,25
Waalre1,24
Peel en Maas1,23
Borger-Odoorn1,21
Coevorden1,21
Deurne1,2
Oldebroek1,19
Ooststellingwerf1,19
Geldrop-Mierlo1,18
Ommen1,16
Weert1,16
Etten-Leur1,11
Kerkrade1,08
Opmeer1,05
Venray1,05
Eersel1,03
Oirschot1,03
Bronckhorst1,02
Aa en Hunze1
Halderberge1
Reusel-De Mierden0,99
Heeze-Leende0,98
Gemert-Bakel0,97
Montferland0,88
Goirle0,88
Dalfsen0,86
Losser0,86
Berkelland0,83
Epe0,83
Wierden0,8
De Wolden0,79
Woudenberg0,79
Uden0,78
Hellendoorn0,78
Meierijstad0,77
Doetinchem0,77
Raalte0,75
Bernheze0,75
Bergeijk0,74
Nuenen, Gerwen en Nederwetten0,68
Haaksbergen0,64
Roerdalen0,64
Dinkelland0,63
Veldhoven0,63
Nunspeet0,62
Roosendaal0,62
Borne0,61
Leusden0,59
Renswoude0,59
Valkenburg aan de Geul0,54
Aalten0,54
Brunssum0,52
Alphen-Chaam0,51
Landerd0,49
Sint Anthonis0,49
Winterswijk0,49
Zundert0,46
Oost Gelre0,45
Barneveld0,43
Gilze en Rijen0,43
Soest0,41
Bladel0,38
Apeldoorn0,37
Woensdrecht0,34
Landgraaf0,32
Tubbergen0,3
Zeist0,29
Rijssen-Holten0,26
Gulpen-Wittem0,25
Beekdaelen0,24
Scherpenzeel0,22
Baarle-Nassau0,2
Ede0,14
Rucphen0,09
Rozendaal0,07
Vaals0,04
Voerendaal0,03
Boekel0,03
Beek (L.)0
Laren (NH.)0
Simpelveld0

3. Update StatLinetabellen

Bouwen en wonen
Voorraad woningen en niet-woningen; mutaties, gebruiksfunctie, regio
Voorraad woningen; standen en mutaties vanaf 1921
Bouwvergunningen; aantal, bouwkosten, index, aard werk, bestemming
Bouwvergunningen woonruimten; aantal en index
Voorraad woningen; gemiddeld oppervlak; woningtype, bouwjaarklasse, regio
Voorraad woningen; woningtype, oppervlakteklasse, regio
Woningvoorraad; woningtype op 1 januari, regio
Voorraad woningen; eigendom, type verhuurder, bewoning, regio
Bouwvergunningen; kerncijfers nieuwbouwwoningen; bouwkosten, inhoud, regio
Bouwvergunningen woonruimten; type, opdrachtgever, eigendom, gemeente
Bouwvergunningen; bedrijfsgebouwen, bedrijfstak, regio
Bewoonde woonruimten; soort woonruimte, regio
Gemiddelde WOZ-waarde van woningen op 1 januari; eigendom, regio
Zorgwoonruimten; type zorgwoonruimte, regio
Voorraad woningen; overige toevoegingen en onttrekkingen (detail), regio

Energie
Energiebalans; aanbod, omzetting en verbruik
Energiebalans; aanbod en verbruik, sector
Aardgasbalans; aanbod en verbruik
Aardoliegrondstoffen- en aardolieproductenbalans; aanbod en verbruik
Internationale handel; aardolie, aardolieproducten; aanvoer en afvoer, land
Kolen en kolenproductenbalans; aanbod en verbruik
Kolen en kolenproducten; winning, in- en uitvoer, productie; vanaf 1802
Elektriciteitsbalans; aanbod en verbruik
Elektriciteit; productie en productiemiddelen
Hernieuwbare energie; verbruik naar energiebron, techniek en toepassing
Hernieuwbare elektriciteit; productie en vermogen

Milieu
Bedrijfsafval; afvalsoort, bedrijfstak (SBI 2008)
Bedrijfsafval; verwerkingsmethode, bedrijfstak (SBI 2008)
Chemische bestrijding door overheidsinstellingen
Chemische bestrijding door overheidsinstellingen; regionaal
Dierlijke mest en mineralen; productie, transport en gebruik per regio
Dierlijke mest: productie, transport en gebruik, kerncijfers
Dierlijke mest; productie en mineralenuitscheiding, diercategorie, regio
Dierlijke mest; productie en mineralenuitscheiding; bedrijfstype, regio
Emissies broeikasgassen (IPCC); klimaatsector, kwartaal
Emissies naar lucht op Nederlands grondgebied; mobiele bronnen
Emissies naar lucht op Nederlands grondgebied; stationaire bronnen
Emissies naar lucht op Nederlands grondgebied; totalen
Emissies van broeikasgassen berekend volgens IPCC-voorschriften
Emissies van luchtverontreinigende stoffen volgens NEC-richtlijnen
Gewasbeschermingsmiddelen in de landbouw; werkzame stof, gewas, toepassing
Mestafzet buiten de Nederlandse landbouw: mineralen, mestsoorten

Landbouw
Groenteteelt; oogst en teeltoppervlakte per groentesoort
Weidegang van melkvee; GVE-klasse, regio
Vleesproductie; aantal slachtingen en geslacht gewicht per diersoort
Melkaanvoer en zuivelproductie door zuivelfabrieken
Fruitteelt; oogst en teeltoppervlakte appels en peren
Akkerbouwgewassen; productie naar regio
Akkerbouwgewassen; voorlopige en definitieve oogstraming
Activiteiten van biologische landbouwbedrijven; regio
Biologische- en niet-biologische landbouwbedrijven; financiële gegevens
Landbouw; gewassen, dieren, grondgebruik en arbeid op nationaal niveau
Landbouw; gewassen, dieren en grondgebruik naar regio
Landbouw; gewassen, dieren en grondgebruik naar gemeente
Landbouw; arbeidskrachten naar regio
Landbouw; gewassen, dieren en grondgebruik naar bedrijfstype, nationaal
Landbouw; gewassen, dieren en grondgebruik naar hoofdbedrijfstype, regio
Landbouw; gewassen, dieren en grondgebruik, bedrijfstak (SBI 2008)
Landbouw; economische omvang naar omvangsklasse
Landbouw; economische omvang naar omvangsklasse, hoofdbedrijfstype, regio
Landbouw; gewassen, dieren en grondgebruik naar omvangsklasse en regio
Omvang veestapel op agrarische bedrijven: peildatum 1 april en 1 december
Visserij en aquacultuur; hoeveelheid vis, schaal- en schelpdieren
Visserij en aquacultuur; prijzen verse vis, schaal- en schelpdieren

4. Aanvullende statistische diensten 

Naast het reguliere programma doet het CBS ook regelmatig aanvullend statistisch onderzoek. Hieronder een overzicht van deze laatste onderzoeksresultaten over Leefomgeving.

Bouwen en wonen

Nieuwbouwwoningen Woningcorporaties, 2020-2021
Woningen naar Eigendom en WOZ, regio Haaglanden, 2019-2021
Bouwvergunningen agrarisch bouwwerken, 2012-2021
Bouwvergunningen bedrijfsgebouwen kwartaal 2020-2021
Bouwvergunningen kerncijfers woonruimten (2019-2021)
Nieuwbouwmonitor regio Groningen-Assen, 2015 – 2020

Energie

Gas- en elektriciteitsverbruik per proeftuin, 2018-2020
Rendementen en CO2-emissie van elektriciteitsproductie in Nederland, update 2020
Bedrijventerreinen en de energietransitie
Aardgasleveringen woningen naar eigendomstype en bewoning, 2020
Aantal adressen beschermde afnemers naar netgebied, 2021
Aardgas- en elektriciteitsleveringen gemeentelijk vastgoed, 2019
Gebouwenmatrix energie 2020 op 1 januari 2020 en 1 januari 2021
Energieleveringen ETS- en overige bedrijven, 2019-2020

Landbouw

Glastuinbouw naar omvangsklasse, 2021
Monitor fosfaat- en stikstofexcretie in dierlijke mest, vierde kwartaal 2021
Gemiddelde oppervlakte percelen akkerbouwgewassen, 2017-2021
Nederlandse invoer van sojabonen
Veehouderijbedrijven met meerdere locaties, 2019-2021
Regionale indicatoren diverse thema’s 2012 t/m 2021
Circulaire economie en de Sustainable Development Goals
Landbouwgrond naar gebruikstitels per provincie, 2008 - 2021
Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer - 2016-2020

Milieu

Circulaire economie en de Sustainable Development Goals
Monitor fosfaat- en stikstofexcretie in dierlijke mest, vierde kwartaal 2021
Economische indicatoren circulaire economie, 2001-2019
Rendementen, CO2-emissie elektriciteitsproductie, 2020

Regio en ruimte

Statistische gegevens per vierkant 2021-2020-2019

5. Compendium voor de Leefomgeving

Overzicht updates kwartaal I 2022

Living Planet Index Nederland, 1990-2020
Trend fauna - all species monitored - Living Planet Index Netherlands, 1990-2020
Trend van boerenlandvogels, 1915-2020
Farmland bird indicator, 1915-2020
Fauna van het land, 1990-2020
Fauna van het agrarisch gebied, 1990-2020
Dagvlinders van graslanden, 1992-2020
Vinddatum eerste kievitsei in Fryslân, 1901-2022
Fauna van natuurgebieden op land, 1990-2020
Purperslak en aangroeiwerende verven, 1960-2021
Wetlands van de Conventie van Ramsar, per 2021
Goederenvervoer
Verkeersprestaties motorvoertuigen
Emissiereductiedoelstellingen water
Belasting van het oppervlaktewater
Belasting van het oppervlaktewater naar herkomst
Gebruik stikstof en fosfaat uit dierlijke mest en benutting van de plaatsingsruimte
Stikstof- en fosfaatbalans voor landbouwgrond
Stroomschema voor stikstof en fosfor in de landbouw
Nutrientenoverschotten in de landbouw
Belasting van het oppervlakte water door landbouw en natuur
Mestproductie door de veestapel
Stikstof en fosfaat in dierlijke mest en kunstmest
Belasting van het oppervlaktewater door de industrie
Wegverkeer volumeontwikkeling en milieudruk
Emissies water verkeer en vervoer
Belasting van het oppervlaktewater door consumenten
Belasting van en emissies naar water: begrippen en definities
Belasting van het oppervlaktewater met vermestende stoffen
Opbrengst van milieuheffingen
Opbrengst van belastingen op een milieugrondslag
Opbrengsten van milieubelastingen
Mestafzet buiten de landbouw
Milieu-investeringen in de industrie en energiesector
Netto milieulasten in de industrie en energiesector
Atmosferische depositie op binnenwater en op het rioolstelsel
Belasting van het oppervlaktewater vanuit riolering en rioolwaterzuivering
Belasting oppervlaktewater door gebruik van enkele gewasbeschermingsmiddelen in de landbouw
Mestproductie bij gebruiksnormen bedrijven met overproductie
Huishoudens en milieubelastingen
Impact rioolwaterzuivering op de belasting van het oppervlaktewater
Belasting van het rioolstelsel
Belasting naar riool door gebruik van geneesmiddelen
Broeikasgasvoetafdruk Nederland
Criminaliteit: geweldsmisdrijven en woninginbraken
Bevolkingsgroei
Voorraad woningen en niet-woningen, gebruiksfuncties
Nabijheid levensmiddelenwinkels en bibliotheken

6. Verschijnt binnenkort 

  • Voorlopige cijfers Landbouwtelling 2022
  • Vervolg Monitor Duurzame Agrogrondstoffen
  • Areaal akkerbouw 2022
  • Bestand Bodemgebruik 2017 (StatLine)
  • Nabijheid: eerste cijfers 2021

7. Samenwerkingspartners en interessante links

Samenwerkingspartners

Emissieregistratie | RIVM | Planbureau voor de Leefomgeving | Wageningen University & Research | Ministerie van LNV | Rijksdienst voor Ondernemend Nederland | Ministerie van EZK | Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat | Ministerie van Binnenlandse Zaken | Eurostat | NIVEL (Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Gezondheidszorg) | Mulier Instituut | Vektis | Kadaster | Publieke Dienstverlening op de Kaart (PDOK) | Koninklijke Bibliotheek | Locatus | Imergis | Prorail | Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) | Vereniging van Statistiek en Onderzoek (VSO).

Interessante links

Detailcijfers emissies (ook per gemeente)
Cijfers circulaire economie
Informatie natuur, landschap en biodiversiteit
Energie en Energievoorziening
Energietransitie
Netwerk Ecologische Monitoring
Compendium voor de leefomgeving
Dossier stikstof
Dossier broeikasgassen
Maatregelen tegen stikstof
Het Nationaal Programma RES
Regionale Energiestrategie
Monitor Koopwoningmarkt
Monitor Koopwoningmarkt TU Delft
Publieke Dienstverlening op de Kaart - dataviewer
Eurostat regional yearbook

Colofon

Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Centraal Bureau voor de Statistiek. 
Wilt u reageren op deze nieuwsbrief of heeft u een  vraag over de cijfers of publicaties? Neem dan per e-mail contact met ons op. Ook voor een gratis abonnement op deze Nieuwsbrief kunt u mailen naar Leefomgeving@cbs.nl