Regulerende diensten

Dit zijn de voordelen die verkregen zijn door de regulerende werking van ecosysteemprocessen. Algemene voorbeelden zijn de regulering van luchtkwaliteit, klimaat, water, erosie, en plagen en de bestuiving van gewassen. Voor Nederland zijn de kaarten en rekeningen ontwikkeld voor de volgende regulerende diensten:

Drinkwater

Ecosystemen dragen bij aan de productie van schoon drinkwater door de natuurlijke filterwerking van de bodem. Voorbeelden hiervan zijn de infiltratie van rivierwater in de kustduinen, en de infiltratie van regenwater in de bodem, welke ondiepe grondwatervoorraden aanvult. De bijbehorende ecosysteemdienst wordt bepaald door het volume van opgepompt drinkwater (m3/jaar) te relateren aan het landoppervlak (in m2) wat als grondwaterbeschermingsgebied is aangeduid.

Wereldwijde klimaatregulatie (koolstofvastlegging)

Ecosystemen leggen zowel in de bodem als in de vegetatie voor langere tijd koolstof vast. De mate waarin koolstof wordt vastgelegd (in ton C /ha /jaar) is gekarteerd door de ecosysteemtypenkaart te combineren met ecosysteem-specifieke koolstofvastleggingskengetallen die grotendeels op internationale standaarden (IPCC/LULUCF) zijn gebaseerd.

Bestuiving

Ongeveer driekwart van de belangrijkste voedselgewassen wereldwijd (welke 35% van de totale landbouwoogst vertegenwoordigen) zijn geheel of deels afhankelijk van bestuiving door insecten, met name door honing- of wilde bijen. Zonder bestuiving door insecten zou de oogst van deze gewassen 90% lager uitvallen. De ecosysteemdienst “bestuiving” kan alleen worden geleverd indien het leefgebied van bijen (bos, heggen, natuurlijk grasland) en de bestuivingsafhankelijke gewassen bij elkaar in de buurt liggen. Kaarten voor deze ecosysteemdienst, uitgedrukt als het voorkomen oogstverlies, zijn ontwikkeld door kaarten van aanbod (gebaseerd op de genoemde habitats) en vraag (gebaseerd op gewastype) te combineren, waarbij rekening gehouden is met de ruimtelijke afstand tussen vraag en aanbod.

Luchtkwaliteit

Bomen en andere vegetatie dragen bij aan de luchtkwaliteit door fijnstof uit de lucht te filteren. De mate waarin dit gebeurt hangt af van de vorm en dichtheid van het bladerdak. Kaarten voor de filtering van PM2,5 (fijnstof kleiner dan 2,5 m) zijn ontwikkeld door de ecsysteemtypenkaart van Nederland te combineren met kengetallen voor de filtering door specifieke ecosysteemtypen.

Regenwateregulatie

Wateroverlast ontstaat als bij extreme neerslag het water niet snel genoeg in de bodem kan zakken (infiltreren). De aanwezigheid van vegetatie heeft een positieve bijdrage aan de infiltratiecapaciteit van de bode, en levert dus een ecosysteemdienst. De grootte van deze ecosysteemdienst is geschat door, voor een gegeven bodem en –bedekking, de infiltratiecapaciteit van de daadwerkelijk aanwezige vegetatie (volgens de ecosysteemtypenkaart) te vergelijken met die voor het hypothetische geval zonder vegetatie.

Kustbescherming

De Nederlandse kustduinen beschermen het achterland tegen overstromingen. De dienst wordt geleverd langs de volledige lengte van de kustduinen, en is monetair gewaardeerd door de kosten van het supplementeren van de Hondsbosche en Pettemer zeewering met (semi) natuurlijke duinen als proxy te nemen.

Lokale klimaatregulatie

Lokale klimaatregulatie is de vermindering van hittestress door de aanwezigheid van vegetatie in, of in de directe omgeving, van een stad.