Voorraden vis

Als gevolg van de vangstlimieten die de Europese Unie heeft ingesteld hebben belangrijke visbestanden in de Noordzee zich de laatste jaren kunnen herstellen. De omvang van vijf belangrijke commerciële vissoorten, haring, kabeljauw, schol, tong en koolvis, ligt in 2017 voor het eerst sinds lange tijd weer boven de duurzaamheidsgrens.

Kader

Visbestanden zijn gevoelig voor overbevissing. Het zijn namelijk natuurlijke hulpbronnen die door meerdere landen worden gedeeld. Overbevissing vormt een bedreiging voor de kwaliteit en kwantiteit van toekomstige visbestanden. Moderne vismethoden dragen bij aan de overbevissing en hebben ook ongewenste bijeffecten zoals schade aan de zeebodem.

Het Europese visserijbeleid richt zich op een duurzame en evenwichtige exploitatie van de zeeën. Belangrijke beleidsinstrumenten zijn het verlagen van de totale jaarlijkse vangsten voor commercieel belangrijke vissoorten, door het beperken van zowel de capaciteit als de activiteiten van de visserijvloot. Sinds 1 januari 2014 geldt het nieuwe gemeenschappelijke visserijbeleid (GVB), wat inhoudt dat vis moet worden gevangen volgens het principe van ‘maximale duurzame opbrengst’ (MSY). Artikel 2 van het GVB geeft aan dat de zogenaamde voorzorgbenadering wordt toegepast op het visserijbeheer. Dit houdt in ‘dat de levende biologische rijkdommen van de zee zo worden geëxploiteerd dat de populaties van de gevangen soorten boven een niveau worden gebracht en behouden dat zij de maximale duurzame opbrengst kunnen blijven opleveren’. Hiermee wordt een einde gemaakt aan verspillende visserijpraktijken, zoals het overboord gooien van ondermaatse vis en vissoorten waarop de vangst niet is gericht. Ook worden door het uitvoeren van het GVB nieuwe kansen gecreëerd voor de werkgelegenheid en groei in de kustgebieden (Europese Commissie, 2014).

Analyse

De indicator geeft voor vijf commerciële vissoorten de relatie weer tussen de economie en de kwaliteit van de visbestanden in de vorm van het aantal vissoorten met een bestandsomvang boven de duurzaamheidsgrens. Dankzij de EU-vangstbeperkingen ligt in 2017 voor alle vijf onderzochte vissoorten de bestandsomvang boven de duurzaamheidsgrens. De afgelopen jaren was er sprake van een duidelijk opwaartse trend. Ook het kabeljauwbestand bevindt zich in 2017 weer boven de duurzaamheidsgrens, voor het eerst sinds 1982. Het scholbestand piekt in 2017 ver boven de duurzaamheidsgrens en is sinds het begin van de metingen in 1957 nog nooit zo groot geweest. Met het jaarlijks monitoren van de visbestanden in de Noordzee kan de duurzaamheid van de visserij worden vastgesteld. Dit is van belang voor zowel de economie als de biodiversiteit.