ODiN 2020 Noordvleugel

In dit rapport staan de belangrijkste resultaten van het Onderzoek Onderweg in Nederland 2020 met betrekking tot het meerwerkgebied Noordvleugel.

1.1 Landelijk ODiN onderzoek

Van 1978 tot en met 2003 is het Onderzoek Verplaatsingsgedrag (OVG) van veldwerk tot en met analyse uitgevoerd door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In 2003 besloot AVV (Adviesdienst Verkeer en Vervoer, onderdeel van Rijkswaterstaat) het mobiliteitsonderzoek voor 2004 zelf te laten uitvoeren. Eind 2003 startte het bureau SocialData met het veldwerk voor de opvolger van het OVG genaamd Mobiliteitsonderzoek Nederland (MON). Het MON werd in 2009 voor het laatst uitgevoerd. Vanaf 2010 tot en met 2017 voerde het CBS het Onderzoek Verplaatsingen in Nederland (OViN) uit. Sinds 1 januari 2018 is het verplaatsingsonderzoek sterk gewijzigd en wordt het uitgevoerd onder de naam Onderweg in Nederland (ODiN).

In dit plausibiliteitsrapport worden de resultaten van ODiN 2020 in het meerwerkgebied Noordvleugel gepresenteerd en vergeleken met die van 2018 en 2019. De significantie van mutaties van 2020 ten opzichte van 2019 is vastgesteld middels toetsing met marges. Naast voorliggend rapport is er ook een onderzoeksbeschrijving van het ODiN 2020 en een landelijke plausibiliteitsrapportage. Deze bieden meer achtergrondinformatie over (de resultaten van) het onderzoek.

De belangrijkste verschillen in de onderzoeksmethode tussen ODiN 2019 en ODiN 2020 staan in de volgende paragraaf. In paragraaf 1.3 wordt ingegaan op de betekenis van de indicatoren in deze rapportage. Paragraaf 1.4 gaat specifiek in op het meerwerk en het meerwerkgebied. De laatste paragraaf tenslotte bevat de leeswijzer voor de andere hoofdstukken in deze rapportage.

1.2 Belangrijke verschillen tussen ODiN 2019 en ODiN 2020

In deze paragraaf worden de onderzoeksverschillen tussen beide jaren van ODiN beschreven die mogelijk van invloed zijn op de in deze rapportage gepresenteerde resultaten van het onderzoek ODiN 2020 ten opzichte van ODiN 2019.

Het jaar 2020 was een bijzonder jaar vanwege de ziekte covid-19 veroorzaakt door het coronavirus SARS-CoV-19. Het virus dat eind december 2019 in het Chinese Wuhan werd ontdekt werd op 27 februari officieel voor het eerst bij een persoon in Nederland vastgesteld. Op 1 maart 2020 volgde het eerste advies in Nederland, namelijk thuisblijven bij milde luchtwegklachten na een bezoek aan een risicogebied (China, Zuid-Korea, Iran, Singapore en Noord-Italië). Op 11 maart 2020 was er volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) officieel sprake van een pandemie. Het hele jaar zouden nog tal van verschillende adviezen en maatregelen volgen om het virus de kop in te drukken. Dit had invloed op het gehele reilen en zeilen van de samenleving. Ook de mobiliteit is daardoor in 2020 flink gewijzigd ten opzichte van 2019 en wel zodanig dat verondersteld kan worden dat de wijzigingen in het onderzoek in het niet vallen bij de trendbreuk veroorzaakt door covid-19.

In 2020 zijn er twee belangrijke verschillen in het onderzoek die in deze paragraaf aangehaald dienen te worden. Er zijn echter meer wijzigingen geweest, bijvoorbeeld in de steekproef, de weging en het bestand verband houdende met de introductie van nieuwe meerwerken in de stadsregio Parkstad Limburg en in de gemeente en de provincie Utrecht. Voor een volledig overzicht van de verschillen wordt verwezen naar de Onderzoeksbeschrijving van ODiN 2020.

Invuldatum (1)
Met ingang van ODiN 2020 kan de respondent niet meer kiezen of deze de verplaatsingen wil invullen over de toegewezen dag van de week in de afgelopen week of over de toegewezen dag van de week in de voorgaande week. Enkel de keuze voor de dag van de week in de afgelopen week behoort met ingang van ODiN 2020 nog tot de mogelijkheden. Het 'terugkijken' is daarmee verschoven van 0 tot 13 dagen naar 0 tot 6 dagen geleden. De respondent wordt met ingang van ODiN 2020 na inloggen in de vragenlijst automatisch de meest recente datum getoond die overeenkomt met de toegekende invuldag (een dag van de week). Over deze datum wordt de respondent gevraagd de verplaatsingen in te vullen. Voor deze wijziging is gekozen omdat uit analyses volgde dat dit de kwaliteit van de responsen zou verbeteren. Vanwege deze wijziging in de waarneming is ook de weging aangepast. De aanpassing van insluitgewichten voor respondenten die over een dag langer dan een week geleden rapporteren is nu weggelaten. Dit heeft als positief effect dat de spreiding van de gewichten kleiner is geworden.

Invuldatum (2)
Vanwege bovenstaande wijziging zijn ook de brieven aan de steekproefpersonen aangepast. Daarin is meteen het advies opgenomen dat de respondent de vragenlijst nog niet dient in te vullen als de dag nog niet helemaal is afgesloten, maar dat deze dat het beste kan doen op de dag na de toegewezen dag van de week. Ook deze wijziging is doorgevoerd met de bedoeling de kwaliteit van de responsen verder te verbeteren.

1.3 Indicatoren in deze plausibiliteitsrapportage

In de tabellen worden evenals in voorgaande jaren de waarden van verschillende indicatoren per jaar weergegeven. In deze rapportage betreft dat de ODiN-jaren 2018, 2019 en 2020. Vanwege de flinke trendbreuk in 2020 ten opzichte van de jaren ervoor als gevolg van de coronamaatregelen is er voor gekozen ook het percentage op te nemen waarmee de waarde in 2020 gewijzigd is ten opzichte van 2019. 
Het onderzoek wordt uitgevoerd onder personen van 6 jaar of ouder in particuliere huishoudens in Nederland. Dat wil zeggen dat personen in instellingen, inrichtingen en tehuizen niet tot de doelpopulatie behoren. Voor deze rapportage is de doelpopulatie verder afgebakend tot enkel de inwoners van het meerwerkgebied Noordvleugel. Alle in deze rapportage opgenomen indicatoren hebben dus betrekking op deze afbakening van de doelpopulatie.

Veel van de indicatoren zijn gebaseerd op reguliere verplaatsingen. Daarbij gaat het om:

• Dagelijkse mobiliteit van de Nederlandse bevolking van 6 jaar of ouder exclusief personen in instellingen, inrichtingen en tehuizen
• op Nederlands grondgebied
• inclusief vakantieverplaatsingen
• exclusief beroepsmatige verplaatsingen met een zwaar vrachtvoertuig
• exclusief (werkgerelateerde) serieverplaatsingen
• exclusief ritten met een vliegtuig.

De (werkgerelateerde) serieverplaatsingen van ODiN betreffen: drie of meer opeenvolgende verplaatsingen met een werkgerelateerd doel (werken, zakelijk of beroepsmatig). Een serieverplaatsing wordt vrijwel altijd vooraf gegaan door 1 afzonderlijk uitgevraagde werkgerelateerde verplaatsing¹⁾. Wanneer er 2 of 3 opeenvolgende werkgerelateerde verplaatsingen hebben plaatsgevonden, dan is elk van deze verplaatsingen wel afzonderlijk uitgevraagd. Deze afzonderlijk uitgevraagde werkgerelateerde verplaatsingen worden in ODiN beschouwd als reguliere verplaatsingen.

De voornaamste indicator in deze rapportage is de totale vervoersprestatie (reizigerskilometers) van inwoners van Noordvleugel van 6 jaar of ouder in Nederland per jaar per vervoerwijze. Deze bestaat uit de reguliere verplaatsingen en de serieverplaatsingen (beide zonder beroepsmatig doel met zware vrachtvoertuigen, ook wel wegvervoer met een zwaar vrachtvoertuig genoemd). De totale vervoersprestatie wordt uitgesplitst naar type vervoerwijze. In de analyse wordt bepaald of de reizigerskilometers naar vervoerwijze significant zijn gewijzigd ten opzichte van het voorgaande jaar. Dit geldt ook voor de overige indicatoren in deze rapportage.

De plausibiliteitsrapportage richt zich vooral op het belangrijkste bestandsdeel van de totale vervoersprestatie: de reguliere verplaatsingen. Deze behelzen ruim 99 procent van het totale aantal reizigerskilometers van personen van 6 jaar of ouder. De totale reguliere reizigerskilometers kunnen gezien worden als de niet-institutionele bevolking van Nederland van 6 jaar of ouder maal de afstand per verplaatsing maal het gemiddelde aantal reguliere verplaatsingen per persoon per dag maal het aantal dagen in het jaar. De niet-institutionele bevolking van Nederland van 6 jaar of ouder is bekend uit de Basisregistratie Personen (BRP). De gemiddelde afstand per verplaatsing en het gemiddelde aantal reguliere verplaatsingen per persoon van 6 jaar of ouder per dag zijn dus de bepalende variabelen uit ODiN voor het totale aantal reizigerskilometers. De totale reizigerskilometers, de reguliere reizigerskilometers, de gemiddelde afstand per verplaatsing en het gemiddeld aantal reguliere verplaatsingen per persoon per dag worden in de rapportage afzonderlijk gepresenteerd. Zij worden uitgesplitst naar vervoerwijze en/of verplaatsingsmotief.

De verkeersdeelname en het gebruik van het openbaar vervoer zijn eveneens belangrijke indicatoren. Zij worden uitgesplitst naar de persoonskenmerken geslacht en maatschappelijke participatie. Een persoon neemt aan het verkeer deel als deze minimaal één reguliere verplaatsing per dag of minimaal één serieverplaatsing per dag maakt. Ook personen die enkel vakantieverplaatsingen hebben gemaakt, tellen dus mee bij het bepalen van de verkeersdeelnemers. Niet meetellen zijn personen met uitsluitend (beroepsmatig) wegvervoer met een zwaar vrachtvoertuig en uiteraard tellen niet mee personen met enkel verplaatsingen geheel in het buitenland.

Betrouwbaarheid en significantie
De significantie van jaar-op-jaar-verschillen is bepaald met behulp van betrouwbaarheidsintervallen waarvan met 95% zekerheid verwacht wordt dat de werkelijke waarde er binnen ligt. In de tabellen worden significante verschillen ten opzichte van voorgaand jaar met een voetnoot weergegeven. In deze rapportage worden enkel cijfers gepresenteerd die betrouwbaar geacht worden. Mocht dat niet het geval zijn, dan wordt geen waarde gepresenteerd, maar in plaats daarvan een puntje. Daarbij hanteren we de vuistregel dat het aantal unieke respondenten dat bijdraagt aan de schatting minimaal 50 is en de relatieve marge niet groter is dan 50%.

1.4 Meerwerk Noordvleugel

De Vervoerregio Amsterdam laat sinds 2011 meerwerk uitvoeren voor het noordelijke deel van de Randstad, de zogenaamde Noordvleugel.

Het meerwerkgebied Noordvleugel bestaat in 2020 uit 34 gemeenten. Dat zijn exact dezelfde gemeenten als in 2019. Van de 34 gemeenten zijn er 32 onderdeel van de metropoolregio Amsterdam. Daarnaast zijn de gemeenten Zeewolde en Dronten onderdeel van het meerwerkgebied. Het gebied waarop de meerwerkwerkopdracht van toepassing is wordt in deze rapportage aangeduid met de naam Noordvleugel. In bijlage A is de gebiedsindeling in meer detail uitgewerkt.

De steekproef voor het meerwerk Noordvleugel betreft respondenten woonachtig in die regio. De gemeente Amsterdam neemt daarbij een bijzondere plek in. Daar worden voor de meerwerkopdracht Noordvleugel namelijk geen extra steekproefpersonen getrokken. Dit is vanwege het feit dat daar, gezien de informatiebehoefte, vanuit de landelijke steekproef al voldoende responsen worden behaald. De gemeente Amsterdam wordt wél beschouwd als onderdeel van het meerwerkgebied Noordvleugel, omdat er voor de stadsdelen van Amsterdam wel een responswens is en er naar de stadsdelen wordt gewogen.

In tabel 1.4.1 staan de responseisen en behaalde responsaantallen voor het meerwerk per onderzoekjaar vermeld.

In tabel 1.4.2 staat het aantal respondenten woonachtig in het meerwerkgebied Noordvleugel uit de diverse steekproeven vermeld.

Merk op dat het aantal respondenten uit de meerwerksteekproef woonachtig in Noordvleugel minder kan zijn dan het aantal respondenten in de steekproef van Noordvleugel volgens tabel 1.4.1. Dit betekent dat er dan respondenten uit de steekproef van Noordvleugel gedurende het dataverzamelingstraject verhuisd zijn naar een locatie buiten de meerwerkregio. Tevens kan het zo zijn dat er steekproefpersonen uit een ander steekproefgebied verhuizen naar de regio Noordvleugel en vervolgens responderen.

1.5 Indeling van de rapportage

De indeling van de rapportage is als volgt. In hoofdstuk 2 worden de reizigerskilometers van de inwoners van het meerwerkgebied Noordvleugel gepresenteerd. De resultaten worden weergegeven naar vervoerwijze en reismotief. In hoofdstuk 3 volgt het gemiddeld aantal verplaatsingen per persoon per dag en in hoofdstuk 4 de gemiddelde afstand per verplaatsing. In hoofdstuk 5 komt de verkeersdeelname en deelname aan het openbaar vervoer aan bod. Tot slot volgt hoofdstuk 6 met een samenvatting. Bijlage A bevat een beschrijving van het meerwerkgebied. De marges behorende bij de gepresenteerde cijfers in de hoofdstukken 2 tot en met 5 zijn te vinden in bijlage B.

In dit hoofdstuk worden reizigerskilometers per jaar gepresenteerd. De ODiN-bestanden van 2018, 2019 en 2020 bevatten de totale reizigerskilometers van inwoners van 6 jaar of ouder in particuliere huishoudens in Nederland gebaseerd op uitvraag via internet (cawi-only).

De totale vervoersprestatie in tabel 2.1 betreft alle reizigerskilometers per jaar in Nederland inclusief binnenlandse vakanties en serieverplaatsingen maar exclusief (beroepsmatig) wegvervoer met vrachtwagens van de inwoners van 6 jaar of ouder van de regio Noordvleugel in particuliere huishoudens voor alle dagen van de week naar vervoerwijze. Zoals gebruikelijk voor de reizigerskilometers zijn de afstanden gebaseerd op de ritinformatie²⁾.

De vervoersprestatie in tabel 2.1 is uitgesplitst naar vervoermiddel. Zoals gebruikelijk voor de reizigerskilometers in ODiN zijn de afstanden gebaseerd op ritinformatie. Het totale aantal reizigerskilometers in de regio Noordvleugel is in 2020 in vergelijking met ODiN 2019 significant gedaald met ruim 8,8 miljard kilometer. Door de daling met bijna een derde bedraagt de totale vervoersprestatie in Noordvleugel in 2020 ruim 19,4 miljard reizigerskilometers. Voor alle modaliteiten behalve lopen is de vervoersprestatie significant gedaald. Lopen is door de inwoners van Noordvleugel in 2020 juist significant toegenomen met 17 procent ten opzichte van 2019. Dit komt overeen met het landelijke beeld.

De verhoudingsgewijze sterkste daling van 2020 op 2019 komt voor bij het openbaar vervoer en bij de vervoersprestatie van brom- en snorfiets. De vervoersprestatie van de trein daalde in 2020 significant met 61 procent, en ook bus, tram en metro en brom- en snorfiets daalden elk significant met meer dan de helft van het aantal reizigerskilometers (respectievelijk, -52 en -53 procent) in vergelijking met 2019.

De vervoersprestatie van de personenauto als bestuurder is eveneens significant gedaald met 26 procent, en die van de personenautopassagiers daalde met 25 procent ten opzichte van een jaar eerder. De reizigerskilometers van de groep ‘overige vervoerwijzen’, waaronder bestelauto, daalde significant met meer dan een derde deel in 2020. Ook het aantal kilometers op de fiets daalde in 2020. Bewoners van Noordvleugel fietsten 14 procent minder kilometers dan in 2019.

In de tabellen 2.2 zijn de reizigerskilometers weergegeven uitgesplitst naar enerzijds niet-beroepsmatige reguliere reizigerskilometers en anderzijds beroepsmatige reguliere reizigerskilometers. In 2020 is het aantal kilometers met niet-beroepsmatige motieven significant gedaald met 31 procent vergeleken met 2019. De kilometers met beroepsmatige motieven zijn sterker afgenomen ten opzichte van 2019, namelijk met 39 procent. Het aandeel enkel beroepsmatig gemaakte reguliere reizigerskilometers is klein. In ODiN 2019 bedroeg dit 3,2 procent van de totale reizigerskilometers, in 2020 is dit aandeel 2,8 procent.

Het aantal niet-beroepsmatig gemaakte reizigerskilometers in 2020 is ten opzichte van 2019 afgenomen met 8,4 miljard, het aantal beroepsmatig afgelegde reizigerskilometers is afgenomen met 346 miljoen.

Gelet op de verdeling van de reguliere niet-beroepsmatige kilometers naar vervoerwijze blijkt uit de gegevens van tabel 2.2a dat voor bijna alle vervoerwijzen het aantal kilometers significant is gedaald. Uitzonderingen hierop vormen ’lopen’ dat significant is toegenomen met 17 procent en de groep ‘overig’ waaronder de bestelauto valt. Het aantal niet-beroepsmatige kilometers voor deze laatste groep is in 2020 niet significant gewijzigd ten opzichte van 2019.

De mate waarin de significante afname (bij lopen toename) in kilometers in 2020 bij de diverse vervoerwijzen heeft plaatsgenomen komt grotendeels overeen met de dalingen in tabel 2.1 (totale vervoersprestatie).

Verder blijkt uit tabel 2.2b met de beroepsmatig gereden kilometers dat het aantal respondenten voor de categorieën 'trein/bus/tram/metro', ‘fiets en lopen’ 'bestelauto' en 'overig' het aantal respondenten te klein is (minder dan 50) of de relatieve marge te groot is (50 procent of meer) om van een betrouwbaar cijfer te kunnen spreken. Daarom is bij deze waarden een punt gezet.

Tabel 2.3 bevat de reguliere reizigerskilometers van 2018, 2019 en 2020 onderverdeeld naar vervoerwijze. Het verschil tussen de totale vervoersprestatie in tabel 2.1 met het totaal aantal reizigerskilometers uit tabel 2.3 in 2020 is bijna 52 miljoen kilometers afgelegd tijdens (werkgerelateerde) serieverplaatsingen. Deze worden immers alleen bij de totale vervoersprestatie meegeteld in tabel 2.1. In 2019 was het aantal kilometers afgelegd tijdens serieverplaatsingen 79 miljoen.

De totale reizigerskilometers in tabel 2.3 gemaakt door inwoners van Noordvleugel zijn van 2019 op 2020 significant afgenomen met bijna een derde tot ruim 19 miljoen kilometer.

Uit de verdeling naar vervoerwijze blijkt dat ook het aantal reizigerskilometers voor alle onderscheiden vervoerwijzen significant is afgenomen, behalve voor ‘lopen’. Het aantal reguliere kilometers te voet is in 2020 significant toegenomen met 17 procent in vergelijking met een jaar eerder.

Voor de personenauto als bestuurder en de personenauto als passagier is het aantal reguliere reizigerskilometers significant afgenomen met ruim een kwart.

Het aantal reguliere kilometers met het openbaar vervoer is met meer dan de helft gedaald (trein -61 procent, bus, tram en metro -52 procent). Op de fiets zijn in 2020 371 miljoen kilometer minder afgelegd dan in 2019. Een daling van 14 procent. Het aantal kilometers met ‘overige vervoerwijzen’ is in dezelfde periode afgenomen met ruim een derde (-35 procent).

De tabellen 2.4 bevatten reizigerskilometers gemaakt op de doordeweekse dagen maandag tot en met vrijdag, ongeacht of het een feestdag is of niet. In 2020 waren er 262 doordeweekse dagen. De 'doordeweekse' reizigerskilometers zijn vervolgens uitgesplitst naar reguliere reizigerskilometers (inclusief beroepsmatige kilometers) en reguliere reizigerskilometers exclusief niet-beroepsmatige reguliere reizigerskilometers. Ook in deze tabel zijn dus geen kilometers van (werkgerelateerde) serieverplaatsingen van ODiN opgenomen.

Uit deze resultaten volgt dat in ODiN 2020 op doordeweekse dagen ruim 13,8 miljard reguliere reizigerskilometers zijn afgelegd in Nederland door bewoners van 6 jaar of ouder wonende in Noordvleugel. Dat is significant minder dan in 2019. Ten opzichte van 2019 is het aantal doordeweekse reguliere reizigerskilometers afgenomen met bijna een derde.

Het verschil tussen het totaal aantal kilometers in tabel 2.4a en tabel 2.4b bestaat uit reguliere beroepsmatige verplaatsingen in 2020 op doordeweekse dagen. Echter dit verschil is gebaseerd op minder dan 50 waarnemingen, hiermee dient bij de interpretatie rekening te worden gehouden.

Uit tabel 2.4b blijkt dat het totaal aantal reguliere kilometers exclusief beroepsmatige kilometers op doordeweekse dagen met -31 procent eveneens significant is gedaald in 2020 in vergelijking met 2019.

Voor zowel de verdeling van het totaal van alle motieven (tabel 2.4a) als het totaal van niet-beroepsmatige motieven (tabel 2.4b) naar vervoerwijze blijkt dat het aantal gereden personenautobestuurderskilometers op doordeweekse dagen in 2020 ten opzichte van 2019 significant is gedaald (tabel 2.4a: -25 procent, tabel 2.4b: -26 procent). De trein is significant afgenomen met meer dan de helft (tabel 2.4a: -61 procent, tabel 2.4b: -60 procent), dit geldt ook voor bus, tram en metro (-53 procent). Ook de kilometers met brom- of snorfiets zijn significant gedaald. Deze bedroegen in 2020 maar de helft van die in 2019. Het totaal aantal op doordeweekse dagen afgelegde kilometers op de fiets daalde met respectievelijk 18 procent (alle motieven) en 17 procent (alle niet beroepsmatige motieven). Ook deze afnames zijn significant.

Tabellen 2.5 bevatten een indeling die vergelijkbaar is met die van de voorgaande tabellen. Het verschil is de selectie van het type dag. De tabellen 2.5a en 2.5b bevatten namelijk de resultaten op werkdagen, dat wil zeggen de doordeweekse dagen maandag tot en met vrijdag met uitzondering van feestdagen. In 2020 waren er 253 doordeweekse werkdagen (262 doordeweekse dagen minus 9 doordeweekse feestdagen). Het verschil tussen het totaal aantal kilometers in de tabellen 2.5a en de tabellen 2.4a is het aantal kilometers afgelegd op doordeweekse feestdagen in 2019. Dit verschil bedraagt in 2020 circa 377 miljoen kilometers ofwel bijna 3 procent van de kilometers op doordeweekse dagen.

In de regio Noordvleugel is het verschil tussen de schattingen in tabel 2.5a en tabel 2.5b gebaseerd op alle motieven enerzijds en de niet-beroepsmatige motieven anderzijds. Dit verschil is gebaseerd op minder dan 19 waarnemingen! Hiermee dient bij de interpretatie rekening te worden gehouden. Omdat het verschil in waarden tussen tabel 2.5a en tabel 2.5b niet significant is beperken we ons bij het bespreken van de verschillen tussen 2019 en 2020 tot tabel 2.5a.

Het totaal aantal reizigerskilometers op werkdagen exclusief doordeweekse feestdagen voor ‘totaal motieven’ (tabel 2.5a) van ODiN 2020 is significant gewijzigd ten opzichte van 2019. Het totaal aantal reizigerskilometers is afgenomen met 31 procent in 2020. Ook het aantal reizigerskilometers op werkdagen (exclusief feestdagen) voor de volgende vervoerwijzen is significant afgenomen: personenauto als bestuurder (-26 procent), fiets (-17 procent), trein (-60 procent), bus, tram en metro (-53 procent) en brom- en snorfiets met (-51 procent). Het aantal reguliere reizigerskilometers te voet is daarentegen met 85 miljoen toegenomen, een stijging van 14 procent.

In de tabellen 2.6 zijn de reguliere reizigerskilometers afgelegd door inwoners van Noordvleugel binnen Nederland, uitgesplitst naar reismotief. Tabel 2.6a bevat cijfers voor alle dagen van de week (zondag tot en met zaterdag) en tabel 2.6b bevat cijfers voor werkdagen (doordeweekse dagen uitgezonderd feestdagen).

In ODiN 2020 is 69 procent van alle reguliere reizigerskilometers door inwoners van Noordvleugel van 6 jaar of ouder afgelegd op werkdagen, in ODiN 2019 was dat eveneens 69 procent.

Het totaal aantal reguliere reizigerskilometers gemeten over alle dagen van de week is met ongeveer  9  miljard kilometer in ODiN 2020 significant lager (ruim 31 procent minder) dan in ODiN 2019.

Voor alle afzonderlijke motieven was de afname in 2020 in vergelijking met 2019 significant, met uitzondering van ‘winkelen en boodschappen doen’. Het aantal reguliere reizigerskilometers afgelegd voor het motief 'Zakelijk en beroepsmatig‘ was in 2020 maar de helft van dat in 2019 (-50 procent). Het aantal reizigerskilometers ‘van en naar het werk' nam in 2020 af met 37 procent ten opzichte van 2019. Het aantal afgelegde reizigerskilometers voor onderwijs of cursus volgen' was in 2020 48 procent minder en voor recreatieve doeleinden werden door inwoners van Noordvleugel ruim een kwart minder kilometers overbrugd.

Op werkdagen (tabel 2.6b) is het aantal reizigerskilometers om te gaan winkelen en boodschappen te doen eveneens niet significant gewijzigd in 2020 in vergelijking met een jaar eerder, voor alle andere motieven was de daling wél significant. De afname in kilometers op werkdagen voor alle andere motieven was in grote lijnen vergelijkbaar met de afname op ‘alle dagen’ (tabel 2.6a).

De totale reizigerskilometers zijn te ontleden in aantallen verplaatsingen en de verplaatsingsafstanden. Dit hoofdstuk richt zich op het gemiddeld aantal verplaatsingen per persoon per dag naar vervoerwijze en naar motief. Vanzelfsprekend is deze indicator gebaseerd op verplaatsingsinformatie, terwijl de tabellen in hoofdstuk 2 gebaseerd zijn op ritinformatie. Voor betere leesbaarheid zijn in alle tabellen van dit hoofdstuk de cijfers weergegeven per 1 000 personen van 6 jaar of ouder.

In de tabellen 3.1 wordt het gemiddeld aantal verplaatsingen in Nederland per 1 000 personen per dag van inwoners van Noordvleugel in particuliere huishoudens vermeld naar hoofdvervoerwijze van de verplaatsing³⁾. De drie tabellen zijn als volgt opgedeeld: cijfers voor alle dagen van de week (zondag tot en met zaterdag; tabel 3.1a), werkdagen (doordeweekse dagen uitgezonderd feestdagen; tabel 3.1b) en weekend- plus feestdagen (tabel 3.1c). Het betreft reguliere verplaatsingen.

In tabel 3.1a (alle dagen) is te zien dat in ODiN 2020 het gemiddeld aantal verplaatsingen per 1 000 inwoners van Noordvleugel per dag met 2 173 significant lager ligt (-16 procent) dan in ODiN 2019. Het totaal aantal verplaatsingen op werkdagen (doordeweekse dagen exclusief feestdagen) in 2020 verschilt significant van 2019 en ligt eveneens 16 procent lager (tabel 3.1b). Ook het totaal aantal verplaatsingen per dag op weekend- en feestdagen, is in ODiN 2020 met -17 procent significant lager dan in ODiN 2019 (tabel 3.1c). Net als vorig jaar worden in 2020 eveneens gemiddeld de hoogste aantallen verplaatsingen gemaakt op werkdagen en de minste op weekend- en feestdagen.

Uit de analyse betreffende het verschil in het aantal verplaatsingen op een gemiddelde dag (gebaseerd op alle dagen), en op een gemiddelde werkdag per vervoerwijze, blijkt dat voor alle vervoerwijzen het aantal verplaatsingen in 2020 significant is gewijzigd ten opzichte van 2019 behalve voor de categorie ‘overig (inclusief bestelauto)’.

Op weekend- en feestdagen zijn ook het aantal verplaatsingen voor alle vervoerwijzen significant gewijzigd van 2019 op 2020 maar is naast ‘overig (inclusief bestelauto)’ ook voor lopen het aantal verplaatsingen niet significant gewijzigd.

Op ‘alle dagen’ (tabel 3.1a) en op werkdagen (tabel 3.1b) is het aantal verplaatsingen te voet significant toegenomen met respectievelijk 16 procent en 17 procent. Op weekend- en feestdagen is het aantal verplaatsingen te voet niet significant gewijzigd in 2020 ten opzichte van 2019.

Vergelijken we het gemiddeld aantal verplaatsingen per 1 000 personen per dag van inwoners van Noordvleugel van 6 jaar of ouder op werkdagen (tabel 3.1b) met de waarden op weekend- en feestdagen (tabel 3.1c) dan is de afname van het aantal personenautobestuurdersverplaatsingen in 2020 voor beide type dagen gelijk (-16 procent). Het aantal personenautopassagiersverplaatsingen nam af op doordeweekse dagen met 23 procent van 2019 op 2020 en op weekend- en feestdagen met 30 procent. De afname van het aantal verplaatsingen met de trein ten opzichte van een jaar eerder was iets groter op werkdagen dan op weekend- en feestdagen namelijk 59 procent tegenover 52 procent. De afname van het aantal verplaatsingen met bus, tram en metro was voor werkdagen en weekend- en feestdagen gelijk (-44 procent) evenals voor de fiets (beide -20 procent). Het aantal verplaatsingen per 1 000 inwoners van Noordvleugel van 6 jaar of ouder op werkdagen op een brom- of snorfiets halveerde bijna in 2020 in vergelijking met 2019 (-48 procent). Het aantal waarnemingen voor brom- en snorfiets op weekend- en feestdagen was te laag om een betrouwbare schatting te berekenen en is daarom vervangen door een punt.

In de tabellen 3.2 wordt het gemiddeld aantal verplaatsingen per 1 000 personen per dag vermeld naar reismotief. De tabellen hebben verder dezelfde indeling als de tabellen 3.1 voor wat betreft de dagen. Het betreft reguliere verplaatsingen in Nederland door inwoners van Noordvleugel.

Het aantal verplaatsingen per 1 000 inwoners van Noordvleugel van 6 jaar of ouder per dag is in ODiN 2020 gemiddeld over alle dagen significant lager (-16 procent). Op werkdagen en op weekend- en feestdagen verschilt het totaal aantal verplaatsingen in ODiN 2020 ook significant van ODiN 2019 met respectievelijk -16 en -17 procent.

Gelet op de onderverdeling naar motief is in ODiN 2020 vergeleken met ODiN 2019 het gemiddelde aantal verplaatsingen per 1 000 inwoners van 6 jaar of ouder zowel op een gemiddelde dag als op werkdagen voor het motief 'van en naar het werk' significant afgenomen met respectievelijk -31 procent en -32 procent en voor het motief 'zakelijk en beroepsmatig' significant afgenomen met respectievelijk -36 procent en -32 procent. Ook zijn er significant minder verplaatsingen gemaakt voor het motief ‘diensten en verzorging’. Dit daalde significant met bijna een vijfde op ‘alle dagen’ en ‘werkdagen’. De relatief grootste daling (significant) van 2019 op 2020 deed zich voor bij het aantal verplaatsingen voor het motief ‘onderwijs of cursus volgen’. Inwoners van Noordvleugel van 6 jaar of ouder maakten zowel op álle dagen als op werkdagen 40 procent minder verplaatsingen voor dit doel in 2020. Het aantal verplaatsingen voor recreatieve doeleinden daalde het minst in 2020 vergeleken met 2019 (maar wel significant) met -10 procent op ‘alle dagen’ en -7 procent op werkdagen en -17 procent op weekend- en feestdagen. Voor 'winkelen en boodschappen' doen wijzigde het aantal verplaatsingen alleen significant op weekend- en feestdagen. In 2020 nam het aantal verplaatsingen voor dat doel significant af met 13 procent in vergelijking met 2019. Het aantal waarnemingen op weekend- en feestdagen voor de motieven ‘zakelijk en beroepsmatig’, ‘diensten en verzorging’ en ‘onderwijs of cursus volgen’ was te klein om uitspraken te doen en zijn vervangen door een punt.

De totale reizigerskilometers zijn te ontleden in aantallen verplaatsingen en verplaatsingsafstanden. Dit hoofdstuk richt zich op de gemiddelde afgelegde afstand per verplaatsing naar vervoerwijze en naar motief. Evenals bij het gemiddeld aantal verplaatsingen per persoon per dag in het voorgaande hoofdstuk, wordt bij de afgelegde afstand per verplaatsing alleen gerekend met reguliere verplaatsingen. Voor deze indicator wordt vooral informatie op verplaatsingsniveau gebruikt. Echter, bij de indeling naar vervoerwijze wordt voor alle reguliere verplaatsingen gekeken naar de som van de ritafstanden per ritvervoermiddel (bijvoorbeeld de fiets) en deze wordt vervolgens gedeeld door het totaal aantal verplaatsingen waarvan (in dit geval) de fiets het hoofdvervoermiddel is.

In de tabellen 4.1 wordt de gemiddelde afstand per verplaatsing in Nederland van inwoners van Noordvleugel in particuliere huishoudens weergegeven naar vervoerwijze.

Uit de tabellen 4.1 volgt dat de gemiddelde afstand per verplaatsing die inwoners van Noordvleugel afleggen op een gemiddelde dag, een gemiddelde werkdag en op een gemiddelde weekend- en/of feestdag in 2020 significant verschilt van ODiN 2019. Voor alle typen dagen blijkt de gemiddelde afstand per verplaatsing rond een vijfde deel korter te zijn dan in 2019. In beide onderzoeksjaren is de gemiddelde verplaatsingsafstand op weekend- en feestdagen het grootst, namelijk rond de 12 kilometer.

In ODiN 2020 verschilt de (totale) gemiddelde verplaatsingsafstand (alle dagen) die respondenten hebben gerapporteerd significant met ODiN 2019 en is het opgegeven aantal verplaatsingen ook significant lager dan in ODiN 2019 (zie tabellen 3.1). Samen draagt dit bij aan het significant lagere aantal reizigerskilometers ten opzichte van ODiN 2019 gemaakt door inwoners van Noordvleugel van 6 jaar of ouder.

Gelet op de diverse vervoerwijzen, is te zien dat met name de gemiddelde afstand per verplaatsing met de personenauto als bestuurder significant korter is in 2020 vergeleken met 2019 (-13 procent op ‘alle dagen’, -12 procent op werkdagen en -15 procent op weekend- en feestdagen). Daarnaast is op gemiddelde dagen (‘alle dagen’) de gemiddelde afstand per verplaatsing van de vervoermiddelen die vallen onder ‘overig (inclusief bestelauto)’ in 2020 7 kilometer korter (-26 procent) dan in 2019. Ook was op gemiddelde dagen in 2020 de gemiddelde verplaatsingsafstand met bus, tram en metro significant korter dan in ODiN 2019 (-16 procent).

Op weekend- en feestdagen in 2020 is naast de al eerder genoemde kortere verplaatsingsafstand voor de personenauto als bestuurder ook de gemiddelde verplaatsingsafstand met de trein korter dan in 2019, namelijk bijna 15 kilometer minder (-27 procent).

De tabellen 4.2 bevatten de gemiddelde afstand per verplaatsing naar reismotief. Daaruit blijkt dat de gemiddelde verplaatsingsafstand naar motief in ODiN 2020 naar elk type dag ten opzichte van ODiN 2019 significant korter is. Uit een nadere inspectie van de verplaatsingsmotieven blijkt dat in ODiN 2020 op gemiddelde dagen en op werkdagen de lengte van de verplaatsingsafstand van verplaatsingen significant korter is dan in 2019 voor de motieven ‘van en naar het werk’ (beide -9 procent) en ‘zakelijk en beroepsmatig’ (-23 procent op 'alle' dagen en -25 procent op werkdagen). De gemiddelde verplaatsingsafstand voor ‘recreatief totaal en overig’ is significant korter in 2020 op zowel ‘alle dagen’ (-18 procent), werkdagen (-13 procent) en ook op weekend- en feestdagen (-23 procent).

Andere belangrijke indicatoren zijn de verkeersdeelname in het algemeen en de deelname aan het openbaar vervoer in het bijzonder. Het eerste wordt berekend met verplaatsingsinformatie en voor het tweede wordt ritinformatie gebruikt.

5.1 Verkeersdeelname

Volgens de gehanteerde definitie bij ODiN neemt een persoon die één of meerdere reguliere verplaatsingen per dag maakt, deel aan het verkeer. Ook personen die enkel serieverplaatsingen of enkel vakantieverplaatsingen hebben gemaakt, tellen mee bij het bepalen van de verkeersdeelnemers. Uitzondering daarop vormen personen met uitsluitend (beroepsmatig) wegvervoer met een zwaar vrachtvoertuig; deze tellen niet mee voor de bepaling van verkeersdeelname. Ook geheel in het buitenland gemaakte verplaatsingen tellen niet mee voor het vaststellen van verkeersdeelname.

In tabel 5.1.1 is te zien dat de verkeersdeelname van inwoners van Noordvleugel van 6 jaar of ouder in ODiN 2020 significant lager is dan in ODiN 2019. In 2020 nam 71 procent van de inwoners van Noordvleugel deel aan het verkeer. In 2019 was dat nog bijna 82 procent. De verkeersdeelname is zowel onder mannen als vrouwen significant gewijzigd, beiden namen in 2020 zo'n 13 procent minder deel aan het verkeer dan in 2019.

In tabel 5.1.2 is de verkeersdeelname (van uitsluitend reguliere verplaatsingen) weergegeven naar werkdagen en weekend- en feestdagen.

Uit tabel 5.1.2 blijkt dat in 2020 op elk type dag er een significant verschil is in verkeersdeelname (-13 procent) vergeleken met ODiN 2019. Uit beide onderzoeken volgt dat het percentage inwoners dat deelneemt aan het verkeer op werkdagen hoger is dan op weekend- en feestdagen.

5.2 Deelname openbaar vervoer

In tabel 5.2.1 is de deelname aan het openbaar vervoer weergegeven. De deelname aan het openbaar vervoer in ODiN houdt in dat er minstens één reguliere rit of minstens één serieverplaatsing in Nederland gemaakt is met een rit in het openbaar vervoer op de invuldag.

Uit tabel 5.2.1 blijkt dat de deelname aan het openbaar vervoer door inwoners van Noordvleugel van 6 jaar of ouder gehalveerd is in 2020 ten opzichte van 2019. Van de mannen daalde de deelname aan trein en bus, tram en metro met 48 procent en bij vrouwen met 51 procent. Het verschil in verkeersdeelname aan het openbaar vervoer tussen mannen en vrouwen in 2020 is niet significant.

Deze nota bevat resultaten over het verplaatsingsgedrag van de inwoners van het meerwerkgebied Noordvleugel. Het gebied betreft de metropoolregio Amsterdam plus de gemeenten Zeewolde en Dronten. De resultaten zijn weergegeven voor het totale jaar en voor verschillende selecties van dagen voor zowel ODiN 2018, ODiN 2019 en ODiN 2020. In veel gevallen zijn uitsplitsingen gemaakt naar vervoerwijze en motief. De significantie van verschillen tussen ODiN 2019 en 2020 is getoetst.

ODiN 2020 laat een trendbreuk in het mobiliteitsbeeld zien in vergelijking met ODiN 2019 en 2018. Dit geldt voor vrijwel alle indicatoren en zowel voor het landelijke beeld als voor het mobiliteitsbeeld van de inwoners van 6 jaar of ouder in de regio Noordvleugel. Het ongekende pakket aan maatregelen dat het kabinet gedurende 2020 heeft genomen om de gevolgen van coronapandemie in goede banen te leiden, ligt eraan ten grondslag. In maart 2020 maakt het kabinet de eerste algemene maatregelen bekend om het coronavirus te bestrijden zoals de handen wassen, in de elleboog niezen, en geen handen meer schudden. Medio maart besluit het kabinet om een gedeeltelijke lockdown door te voeren. Mensen worden onder andere gevraagd om indien mogelijk thuis te werken, alleen naar de winkel te gaan. Ook volgen er beperkingen voor de luchtvaart en het openbaar vervoer, en worden bijeenkomsten verboden (enkele uitzonderingen daargelaten). Het wordt stiller op straat, de meeste files in de ochtend en avondspits verdwijnen (Rijkswaterstaat, 2021). De maatregelen van maart worden heel april verlengd. In mei worden financiële steunpakketten ingevoerd voor zelfstandigen, bedrijven en andere instellingen die door de lockdown worden getroffen. Na de meivakantie openen basisscholen weer gedeeltelijk en mogen kinderdagverblijven open. In juni 2020 volgt een volledige heropening van basisonderwijs. Het openbaar vervoer gaat weer volledig rijden maar mondkapjes dragen is er verplicht. In juli is wat mobiliteit betreft de opdracht om anderhalve meter afstand te houden tot de medemensen die niet tot je 'bubbel' behoren, de belangrijkste maatregel in het verkeer met anderen. Echter het aantal besmettingen dat na de eerste lockdown gezakt was, loopt weer op. In september komt het kabinet tot de conclusie dat de maatregelen toch weer aangescherpt dienen te worden, teneinde de bezetting door coronapatiënten in de ziekenhuizen niet te hoog te laten oplopen. De aangescherpte maatregelen van eind september blijken onvoldoende effect te hebben. Er volgt een tweede golf met hoge aantallen coronabesmettingen. Daarom volgt half oktober een gedeeltelijke lockdown die verlengd en verzwaard wordt in november omdat de maatregelen tegen het virus niet voldoende bleken te zijn om de besmettingen genoeg terug te dringen. In december volgt een volledige lockdown en eindigt oudejaarsavond 2020 met een verbod op het afsteken van de meeste soorten vuurwerk.

Totale vervoersprestatie
Het totale aantal reizigerskilometers gemaakt door inwoners van de regio Noordvleugel is in 2020 significant gedaald met bijna een derde en bedraagt ruim 19,4 miljard reizigerskilometers. Voor alle modaliteiten is het verschil tussen 2019 en 2020 significant gewijzigd. Voor alle modaliteiten met uitzondering van lopen is de vervoersprestatie significant gedaald. De vervoersprestatie van lopen is toegenomen met 17 procent. Deze verschillen in de mobiliteit tussen 2019 en 2020 in Noordvleugel komen in grote lijnen overeen met het landelijke beeld.

De vervoersprestatie van de trein daalde in 2020 met 61 procent, en ook de vervoersprestatie met bus, tram en metro en brom- of snorfiets halveerde ruim in vergelijking met 2019. De vervoersprestatie van de personenautobestuurders en personenautopassagiers daalden elk met ruim een kwart. Bij de ‘overige vervoerwijzen’ (waaronder bestelauto) bedroeg de afname van de vervoersprestatie meer dan een derde deel in 2020. De vervoersprestatie met de fiets was 14 procent lager dan in 2019.

Reguliere reizigerskilometers
De totale reguliere reizigerskilometers waren in 2020 19,4 miljard. Dat is significant lager (-31 procent) dan in 2019. Uitgesplitst naar vervoerwijzen, zijn de reizigerskilometers van alle afzonderlijke modaliteiten in 2020 significant afgenomen in vergelijking met 2019, behalve voor ‘lopen’ dat nam juist significant toe.

Voor de personenauto als bestuurder en de personenauto als passagier is het aantal reguliere reizigerskilometers afgenomen met ruim een kwart. Het aantal reguliere kilometers met het openbaar vervoer is met meer dan de helft gedaald (trein: -61 procent, bus, tram en metro: -52 procent). Op de fiets zijn in 2020 371 miljoen kilometer minder afgelegd dan in 2019. Een daling van 14 procent. Het aantal kilometers met ‘overige vervoerwijzen’ is in dezelfde periode afgenomen met ruim een derde (-35 procent).

Uitgesplitst naar niet-beroepsmatige reguliere reizigerskilometers enerzijds en beroepsmatige reguliere reizigerskilometers anderzijds zijn vergeleken met 2019 zowel de kilometers gemaakt voor niet-beroepsmatige motieven als voor beroepsmatige motieven significant afgenomen met respectievelijk 8,4 miljard (-31 procent) en 346 miljoen (-39 procent). 

Uit de verdeling van de niet-beroepsmatige kilometers naar vervoerwijze volgt dat in 2020 het aantal kilometers voor alle afzonderlijke vervoerwijzen behalve de groep ’overig’ (waaronder de bestelauto valt) significant verschilt met 2019.

Het aantal niet-beroepsmatige reizigerskilometers voor ‘lopen’ is significant toegenomen met 17 procent. Het aantal kilometers gereisd door personenautobestuurders, personenautopassagiers, met het openbaar vervoer, met brom-snorfiets en fiets, voor niet-beroepsmatige motieven is significant afgenomen. De mate waarin de significante afname bij de genoemde vervoerwijzen verschilt van 2019 komt grotendeels overeen met de afnames bij de totale vervoersprestatie.

Het totaal aantal reizigerskilometers op werkdagen (exclusief doordeweekse feestdagen) voor alle motieven is in 2020 significant afgenomen met 31 procent. Ook was de afname van het aantal reizigerskilometers op werkdagen (exclusief feestdagen) significant voor personenauto als bestuurder (-25 procent), fiets (-18 procent), trein (-61 procent), bus, tram en metro (-53 procent) en brom- en snorfiets met (-50 procent).

Voor alle motieven behalve ‘winkelen en boodschappen doen’ was de afname (totaal alle dagen) in 2020 significant. Het aantal reguliere reizigerskilometers afgelegd voor het motief 'zakelijk en beroepsmatig‘ is vergeleken met 2019 gehalveerd (-50 procent). Het aantal kilometers ‘van en naar het werk' nam af met 37 procent, voor ‘onderwijs of cursus volgen' zijn in 2020 48 procent minder kilometers afgelegd en voor recreatieve doeleinden ruim een kwart minder dan in 2019.

Op werkdagen exclusief doordeweekse feestdagen was er geen significant verschil in reizigerskilometers voor ‘winkelen en boodschappen doen’ tussen 2019 en 2020. Bij alle andere motieven was het verschil wél significant. De afname in kilometers op werkdagen voor alle andere motieven was grotendeels vergelijkbaar met de afname op ‘alle dagen’.

Aantal verplaatsingen per persoon per dag
In ODiN 2020 (alle dagen) is het gemiddeld aantal verplaatsingen per 1 000 inwoners van Noordvleugel significant lager (-16 procent) dan in ODiN 2019. Het totaal aantal verplaatsingen op werkdagen (doordeweekse dagen exclusief feestdagen) is eveneens significant en 16 procent lager. Ook op weekend- en feestdagen, is het aantal verplaatsingen significant lager dan in ODiN 2019 (-17 procent).

Zowel op ‘alle dagen’ als op werkdagen is in 2020 het aantal verplaatsingen voor alle vervoerwijzen significant gewijzigd met uitzondering van de ‘overige vervoermiddelen’ (inclusief bestelauto). Op weekend- en feestdagen is ook het aantal verplaatsingen voor alle vervoerwijzen significant gewijzigd behalve voor de genoemde groep ‘overig’ en lopen.

Op ‘alle dagen’ en op werkdagen is in 2020 het aantal loopverplaatsingen significant toegenomen met respectievelijk 16 procent en 18 procent.

Op werkdagen en op weekend- en feestdagen is de afname van het aantal verplaatsingen door personenautobestuurders in 2020 gelijk (beide -16 procent). Het aantal personenautopassagiersverplaatsingen nam af op doordeweekse dagen met 23 procent en op weekend- en feestdagen met 30 procent. De afname van het aantal verplaatsingen met de trein was iets groter op werkdagen dan op weekend- en feestdagen namelijk 59 procent tegenover 52 procent. De afname van het aantal verplaatsingen met bus, tram en metro was beide type dagen gelijk (-44 procent op werkdagen en -44 procent op weekenddagen) evenals voor de fiets (beide -20 procent). Het aantal verplaatsingen op een brom- of snorfiets op werkdagen halveerde bijna in 2020 in vergelijking met 2019 (-48 procent).

Het aantal verplaatsingen op een gemiddelde dag en op werkdagen voor het motief 'van en naar het werk' is in 2020 significant afgenomen met respectievelijk -31 procent en -32 procent. Het verschil is niet significant voor weekend- en feestdagen. Ook voor het motief 'zakelijk en beroepsmatig' is het aantal verplaatsingen op een gemiddelde dag en op werkdagen significant afgenomen met achtereenvolgens -36 procent en -31 procent. Het verschil is niet significant voor weekend- en feestdagen. Daarnaast daalde het aantal verplaatsingen gemaakt voor het motief ‘diensten en verzorging’ significant met bijna een vijfde op ‘alle dagen’ en ‘werkdagen’. De relatief grootste daling van 2019 op 2020 gold het motief ‘onderwijs of cursus volgen’. Inwoners van Noordvleugel van 6 jaar of ouder maakten zowel op álle dagen als op werkdagen 40 procent minder verplaatsingen voor dit doel. Het aantal recreatieve verplaatsingen nam ook significant af (op ‘alle dagen’ -10 procent, op werkdagen -7 procent, op weekend- en feestdagen -17 procent). Het aantal verplaatsingen voor 'winkelen en boodschappen' wijzigde alleen significant op weekend- en feestdagen (-13 procent).

Gemiddeld afgelegde afstand per verplaatsing
Voor zowel ‘alle dagen’, een gemiddelde werkdag als op een gemiddelde weekend- en/of feestdag is de gemiddelde afstand per verplaatsing in 2020 krap een vijfde deel korter dan in 2019.

In ODiN 2020 verschilt de (totale) gemiddelde verplaatsingsafstand (‘alle dagen’) significant met ODiN 2019 en is het aantal verplaatsingen ook significant lager dan in ODiN 2019. Samen draagt dit bij aan het significant lagere aantal reizigerskilometers in ODiN 2020 gemaakt door inwoners van Noordvleugel van 6 jaar of ouder.

De gemiddelde afstand per verplaatsing met de personenauto als bestuurder is in 2020 significant korter dan in 2019 (-13 procent op ‘alle dagen’, -12 procent op werkdagen en -15 procent op weekend- en feestdagen). De gemiddelde afstand per verplaatsing van de categorie ‘overig (inclusief bestelauto)’ is op ‘alle dagen’ 26 procent korter en bij bus, tram en metro 16 procent korter in 2019 dan in 2020.

De gemiddelde verplaatsingsafstand met de trein is in 2020 alleen significant korter op weekend- en feestdagen namelijk bijna 15 kilometer minder (-27 procent).

De gemiddelde verplaatsingsafstand naar reismotief is in 2020 voor elk type dag significant korter dan in 2019 . Op zowel ‘alle dagen’ als op werkdagen is de gemiddelde afstand per verplaatsing korter voor de motieven ‘van en naar het werk’ (respectievelijk -9 procent en -9 procent) en ‘zakelijk en beroepsmatig’ (-23 procent en -25 procent). De gemiddelde verplaatsingsafstand voor ‘recreatief totaal en overig’ is significant korter in 2020 op zowel ‘alle dagen’ (-18 procent), werkdagen (-13 procent) als ook op weekend- en feestdagen (-23 procent).

Verkeersdeelname en deelname openbaar vervoer
In 2020 namen significant minder inwoners van Noordvleugel van 6 jaar of ouder deel aan het verkeer dan in 2019. In 2020 nam 71 procent van de inwoners deel aan het verkeer, in 2019 was dat nog bijna 82 procent.

De deelname aan het openbaar vervoer door inwoners van Noordvleugel van 6 jaar of ouder is in 2020 gehalveerd ten opzichte van 2019.

Gebiedsindeling Noordvleugel

In deze rapportage over de regio Noordvleugel zijn de cijfers gebaseerd op respondenten uit 34 gemeenten (indeling 2020), bestaande uit de 32 gemeenten van de metropoolregio Amsterdam plus de gemeenten Zeewolde (gemeentecode: 50) en Dronten (gemeentecode: 303). In tabel A.1 staat de in de steekproef toegepaste indeling van het betreffende meerwerkgebied in basisregio's en gemeenten met vermelding van hun gemeentecode.

Marges

In deze bijlage staan de schattingen (waarden) van resultaten van ODiN 2020 voor het meerwerkgebied Noordvleugel uit de hoofdstukken 2 tot en met 5 vermeld samen met de onder- en bovengrens van de marge. 
Deze begrenzen het interval waarvan met 95% zekerheid verwacht wordt dat de werkelijke waarde er binnen ligt.