Over de doodsoorzaakverklaring (het B-formulier)

Het CBS is verantwoordelijk voor het maken van statistieken over alle overleden personen in Nederland en hun doodsoorzaken. Bij het overlijden van een persoon in Nederland wordt daarom door de arts die het overlijden vaststelt het B-formulier ingevuld: de doodsoorzaakverklaring.

Invullen bij overlijden

Bij het overlijden van een persoon in Nederland wordt ingevuld:

A-verklaring (de verklaring van overlijden)
B-verklaring (de doodsoorzaakverklaring)

Dit wordt ingevuld door de behandelende arts of diens waarnemer. Als de arts twijfelt of de doodsoorzaak natuurlijk is, waarschuwt deze de gemeentelijke lijkschouwer en vult diegene de verklaring in. Afhankelijk van diens oordeel vult de gemeentelijk lijkschouwer of de eerstgenoemde arts het B-formulier in. Ook wanneer er sprake is van een doodgeboorte of van overlijden tijdens de geboorte (bij een zwangerschap van minimaal 24 weken) vult de arts een B-formulier in voor het overleden kind.

Digitaal invullen

Het B-formulier is digitaal in te vullen door huisartsen en artsen ouderengeneeskunde via Zorgdomein (onder 'melding doen') en Formatus voor bijna alle gemeentelijke lijkschouwers in Nederland. Andere systemen volgen zodra zij gereed zijn gemaakt en zijn ook beschikbaar voor andere artsen en instellingen. Voordelen van digitaal invullen:

Een aantal gegevens wordt automatisch ingevuld waardoor de administratieve last voor de invullende arts verkleint
Het formulier komt direct binnen bij het CBS (sneller en privacytechnisch wenselijk)

Bij het digitale invullen zijn een aantal elementen anders:

u vult ook de aard van overlijden en uw BIG-nummer in
bij de plaats van overlijden zijn de opties gemoderniseerd/aangepast
er is meer ruimte voor het beschrijven van onderliggende doodsoorzaken

Toelichting bij invullen van de digitale doodsoorzaakverklaring

Papieren formulier invullen

Gebruikt u het papieren formulier? Let er dan op dat u een formulier heeft met een jaartal van 2021 of daarna. Het proces bij het versturen van het papieren formulier gaat als volgt:

het ingevulde B-formulier wordt volgens de Wet op de lijkbezorging (Wlb) in een gesloten enveloppe zo spoedig mogelijk aan de ambtenaar van de burgerlijke stand verzonden
die verstuurt de B-formulieren periodiek naar de medisch ambtenaar van het CBS, zoals vermeld in artikel 12a van de Wet op lijkbezorging.

Toelichting bij het invullen van de papieren doodsoorzaakverklaring

Uitleg voor gemeentes

De gemeente ontvangt de A- en B-verklaring van een arts of uitvaartonderneming. Stuur de B-verklaring (ongeopend) door naar het CBS:

Noteer op de enveloppe het aktenummer van overlijden en de gemeentecode
Verwijder de afscheurstrook van de enveloppe met daarop de naam van de overledene
Stuur de doodsoorzaakverklaring ongeopend naar de medisch ambtenaar van het CBS:
CBS, t.a.v. medisch ambtenaar
Sector SQS, doodsoorzakenstatistiek
Postbus 24500
2490 HA Den Haag
Het aktenummer in combinatie met het gemeentenummer is belangrijk voor de koppeling met sterftegegevens uit de Basisregistratie Personen (BRP). Dat zorgt voor volledige en juiste registratie.
Vul bij doodgeboorte ook een telkaart in en verstuur deze naar het CBS.

Sinds 1 januari 2022 kan het indienen van het B-formulier door artsen ook digitaal, daardoor ontvangen gemeenten tegenwoordig waarschijnlijk minder B-formulieren dan voorheen.

Bestellen van de B-verklaringen en telkaarten

Gemeenten kunnen B-verklaringen met enveloppen en telkaarten (voor doodgeborenen) kosteloos bestellen via het bestelformulier of telefonisch via 070 - 3375261.

COVID-19

Voor het invullen van COVID-19 op de doodsoorzakenverklaring: lees de toelichting COVID-19

Waarom de doodsoorzakenverklaring

Het CBS is verantwoordelijk voor het maken van statistieken over alle overleden personen in Nederland en hun doodsoorzaken. Deze statistieken zijn voor iedereen toegankelijk. De doodsoorzakenstatistiek wordt onder meer gebruikt voor:

Het monitoren en analyseren van nationaal en internationaal statistische trends in doodsoorzaken
Onderzoek door universiteiten, epidemiologen en artsenverenigingen
Gecombineerde analyses, bijvoorbeeld met sociaal economische status of ziekten bij leven

De opgave van doodsoorzaak is verplicht op grond van artikel 12a van de Wet op de lijkbezorging. Artsen en gemeenten spelen een belangrijke rol bij het aanleveren van verklaringen over natuurlijke en niet-natuurlijke doodsoorzaken. Dit geldt ook voor doodsoorzaken bij doodgeboren kinderen.

Lees meer over het onderzoek naar doodsoorzakenstatistiek

Uitsluitend voor statistische doeleinden

Doodsoorzaakverklaringen (B-formulieren) kunnen niet bij het CBS opgevraagd worden, ook niet op grond van de Wet open overheid. Deze gegevens mogen we wettelijk vastgelegd niet aan derden verstrekken en uitsluitend gebruiken voor statistische doeleinden (artikel 27 van de Wet op het Centraal Bureau voor de Statistiek). De gegevens uit de doodsoorzakenverklaring vallen bovendien onder het medisch beroepsgeheim en het openen van een gesloten enveloppe met B-formulier door onbevoegden is strafbaar.