Gezondheid en zorggebruik; persoonskenmerken
| Persoonskenmerken | Marges | Perioden | Ervaren gezondheid: goed of zeer goed (%) | Psychische klachten (MHI-5<60), 12 plus (%) | Pijn, 12 jaar of ouder Pijn (%) | Langdurige aandoeningen 1 of meer langdurige aandoeningen (%) | Beperkingen Personen met GALI beperking, 4 of ouder (%) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Totaal personen | Waarde | 2023 | 77,5 | 13,7 | 24,7 | 31,2 | 30,4 |
| Geslacht: Mannen | Waarde | 2023 | 79,9 | 11,9 | 19,5 | 28,9 | 26,5 |
| Geslacht: Vrouwen | Waarde | 2023 | 75,1 | 15,5 | 29,8 | 33,5 | 34,2 |
| Leeftijd: 0 tot 4 jaar | Waarde | 2023 | 96,8 | . | . | 6,4 | . |
| Leeftijd: 4 tot 12 jaar | Waarde | 2023 | 97,3 | . | . | 11,3 | 8,7 |
| Leeftijd: 12 tot 16 jaar | Waarde | 2023 | 93,2 | 8,0 | 15,0 | 10,9 | 9,4 |
| Leeftijd: 16 tot 20 jaar | Waarde | 2023 | 86,7 | 14,5 | 15,3 | 14,1 | 15,4 |
| Leeftijd: 20 tot 30 jaar | Waarde | 2023 | 82,2 | 19,2 | 18,8 | 21,8 | 18,7 |
| Leeftijd: 30 tot 40 jaar | Waarde | 2023 | 81,9 | 13,8 | 20,9 | 23,6 | 21,8 |
| Leeftijd: 40 tot 50 jaar | Waarde | 2023 | 76,9 | 15,2 | 26,3 | 31,7 | 30,1 |
| Leeftijd: 50 tot 55 jaar | Waarde | 2023 | 70,5 | 16,7 | 30,7 | 38,6 | 34,6 |
| Leeftijd: 55 tot 65 jaar | Waarde | 2023 | 67,6 | 13,0 | 29,4 | 45,1 | 41,5 |
| Leeftijd: 65 tot 75 jaar | Waarde | 2023 | 67,5 | 8,4 | 28,4 | 51,0 | 48,6 |
| Leeftijd: 75 jaar of ouder | Waarde | 2023 | 58,9 | 11,2 | 29,6 | 52,5 | 55,8 |
| Laag onderwijsniveau | Waarde | 2023 | 58,2 | 15,9 | 35,3 | 46,7 | 50,4 |
| Middelbaar onderwijsniveau | Waarde | 2023 | 73,3 | 13,5 | 27,1 | 38,7 | 35,1 |
| Hoog onderwijsniveau | Waarde | 2023 | 80,7 | 11,5 | 20,0 | 32,4 | 28,1 |
| Bron: CBS. | |||||||
Tabeltoelichting
Deze tabel bevat cijfers over de ervaren gezondheid en medische contacten van de Nederlandse bevolking vanaf 0 jaar in particuliere huishoudens. De cijfers kunnen worden uitgesplitst naar diverse persoonskenmerken.
Voor enkele onderwerpen geldt een afwijkende leeftijdsafbakening. Deze leeftijden worden bij de betreffende onderwerpen vermeld.
Gegevens beschikbaar vanaf: 2014
Status van de cijfers: definitief
Wijzigingen per 12 maart 2024:
De jaarcijfers 2023 zijn toegevoegd.
Wanneer komen er nieuwe cijfers?
In maart 2025 verschijnen de cijfers over verslagjaar 2024.
Toelichting onderwerpen
- Ervaren gezondheid: goed of zeer goed
- Percentage personen met antwoordcategorie 'goed' of 'zeer goed' op de vraag 'Hoe is over het algemeen uw gezondheid / de gezondheid van uw kind?' Voor kinderen tot 12 jaar wordt deze vraag beantwoord door een van de ouders of verzorgers.
- Psychische klachten (MHI-5<60), 12 plus
- Percentage personen van 12 jaar of ouder dat minder dan 60 scoort op de Mental Health Inventory (MHI) voor adolescenten vanaf 12 jaar en volwassenen. De cijfers hebben betrekking op de 'Mental Health Inventory 5' ofwel 'MHI-5'. Dit is een internationale standaard voor een specifieke meting van de psychische klachten, bestaande uit 5 vragen. De MHI-5 is feitelijk een deelschaal van de Short Format 36 ofwel SF-36, een uitvoerige internationale standaard voor de meting van gezondheid. De MHI-5 betreft vragen die steeds betrekking hebben op hoe men zich in de afgelopen 4 weken voelde.
Gevraagd is:
1. Voelde u zich erg zenuwachtig?
2. Zat u zo erg in de put dat niets u kon opvrolijken?
3. Voelde u zich kalm en rustig?
4. Voelde u zich neerslachtig en somber?
5. Voelde u zich gelukkig?
Iedere vraag heeft de volgende 6 antwoordcategorieën: voortdurend-meestal-vaak-soms-zelden-nooit. Bij de positief geformuleerde vragen van de MHI vragenlijst (vraag 3 en 5) zijn voor de antwoordcategorieën in volgorde de waarden 5, 4, 3, 2, 1, en 0 toegekend. Bij de negatief geformuleerde vragen (vraag 1, 2 en 4) zijn precies de omgekeerde waarden toegekend. Vervolgens zijn per persoon de somscores berekend en zijn deze vermenigvuldigd met 4, zodat de minimale somscore van een persoon 0 (zeer ongezond)en de maximale score 100 (perfect gezond) kan bedragen. Een score van 60 of meer betekent dat een respondent geen psychische klachten heeft. Een score van minder dan 60 betekent dat iemand wel psychische klachten heeft.
Tot 2023 werd, in plaats van ‘psychische klachten’, de term ‘psychisch ongezond’ gebruikt. - Pijn, 12 jaar of ouder
- Pijn
- Percentage personen van 12 jaar of ouder met de antwoordcategorie ‘niet veel maar ook niet weinig’, ‘veel’ of ‘heel veel’ op de vraag ‘Hoeveel pijn heeft u de afgelopen 4 weken gehad? Is dat ‘geen’, ‘heel weinig’, ‘weinig’, ‘niet veel maar ook niet weinig’, ‘veel’, ‘heel veel’.
- Langdurige aandoeningen
- Aan alle respondenten wordt gevraagd: Heeft u / uw kind één of meer langdurige ziekten of aandoeningen? Langdurig is (naar verwachting) 6 maanden of langer. Vervolgens worden 23 aandoeningen en een restcategorie 'overige aandoeningen' voorgelegd en gevraagd of mensen deze aandoening in de afgelopen 12 maanden hebben gehad. Van drie van die aandoeningen wordt ook gevraagd of men die ooit heeft gehad. Daarnaast wordt (uitgebreider) gevraagd naar suikerziekte (diabetes). De meeste vragen naar specifieke langdurige aandoeningen worden aan personen van alle leeftijden gesteld. Aandoeningen die niet vaak voorkomen bij jongeren worden gesteld aan personen van 12 jaar of ouder.
- 1 of meer langdurige aandoeningen
- Percentage personen met de antwoordcategorie 'ja' op de vraag: Heeft u / uw kind één of meer langdurige ziekten of aandoeningen? Langdurig is (naar verwachting) 6 maanden of langer.
- Beperkingen
- Beperkingen
Er worden 3 indicatoren voor lichamelijke beperkingen berekend:
a De OESO-indicator voor personen van 12 jaar of ouder en
b De ADL-indicator voor personen vanaf 55 jaar en.
c de iADL-indicator voor personen vanaf 55 jaar.
Daarnaast wordt een globale vraag over beperkingen gesteld (GALI-indicator).- Personen met GALI beperking, 4 of ouder
- Percentage personen dat vanwege problemen met de gezondheid sinds 6 maanden of langer beperkt is in activiteiten die mensen / kinderen gewoonlijk doen. Hieronder vallen zowel de mensen die aangeven dat ze ‘ernstig beperkt’ zijn als de mensen die aangeven dat ze ‘wel beperkt maar niet ernstig’ zijn.
Deze internationaal gebruikte en afgestemde indicator voor gezondheidsbeperking wordt de GALI-indicator genoemd. GALI staat voor Global Activity Limitation Indicator. Deze indicator wordt bepaald voor personen van 4 jaar of ouder.
In 2014 en vanaf 2019 wordt deze indicator bepaald aan de hand van 2 vragen, in de periode 2015 tot en met 2018 zijn beide vragen in 1 vraag gecombineerd. Dit lijkt de uitkomst echter niet of nauwelijks te hebben beïnvloed.