Overheidsbalans; activa en passiva

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat gegevens over de (eind)balans van de sector overheid. Dit geeft inzicht in de bezittingen, schulden en het vermogen van de overheid. De bezittingen bestaan uit financiële activa (bijvoorbeeld leningen) en niet-financiële activa (zoals bedrijfsgebouwen of grond-, weg- en waterbouwkundige werken). De schulden plus het vermogen vormen de passiva van de balans. De balansposten worden in het algemeen tegen marktwaarde gewaardeerd. De marktwaarde geeft het bedrag weer waarvoor een activum verkocht kan worden. Indien er geen markt bestaat voor een activum wordt een zo goed mogelijke benadering gegeven van de marktwaarde. Financiële balansposten die niet op de markt verhandeld worden zoals chartaal geld, deposito's, leningen, handelskredieten en transitoria worden tegen de nominale waarde gewaardeerd.

De Overheidsbalans is geconsolideerd op het niveau van de overheid. Dat wil zeggen dat de vorderingen en schulden tussen overheidsinstellingen onderling zijn geëlimineerd.

De gebruikte begrippen sluiten aan bij de Nationale rekeningen. De Nationale rekeningen zijn gebaseerd op de internationale definities van het Europees Systeem van Rekeningen (ESR 2010). De gepresenteerde gegevens sluiten aan bij de publicaties over de Nationale rekeningen, respectievelijk de overheidsrekeningen.

Gegevens beschikbaar vanaf: 1995

Status van de cijfers:
Het meest recente verslagjaar 2022 heeft de status voorlopig, de verslagjaren 2021 en eerder hebben de status definitief.

Wijzigingen per 22 september 2023:
De cijfers over 2021 en 2022 zijn aangepast. De financiële- activa en passiva en het exploitatiesaldo van de overheid zijn als gevolg van geactualiseerde informatie bijgesteld.

Wijzigingen per 31 augustus 2023:
Cijfers over het jaar 2022 zijn beschikbaar.
In het kader van het revisiebeleid van de Nationale rekeningen zijn voor de financiële rekeningen van de overheid de jaarcijfers vanaf 1995 herzien. De cijfers sluiten aan op publicaties van de Nationale rekeningen.
De cijfers over het jaar 2021 zijn nu definitief.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
De tabel wordt elk jaar in de zomer (juli/augustus) geactualiseerd. Dan worden de cijfers over het voorafgaande jaar toegevoegd, en de voorlopige jaarcijfers herzien.
Informatie over het revisiebeleid van de Nationale Rekeningen is te vinden onder paragraaf 3 'relevante artikelen'.

Toelichting onderwerpen

Activa
Totaal van alle bezittingen.

Een economisch actief (meervoud activa) is een waardeobject waarvan het bezit of gebruik gedurende een bepaalde tijd de economische eigenaar baten oplevert. Het is een middel om waarde mee te nemen van de ene verslagperiode naar de volgende.
Financiële activa
Financiële activa zijn economische activa; hiertoe behoren financiële aanspraken en de component ongemunt goud van monetair goud. Financiële activa zijn waardeobjecten, te weten baten die de economische eigenaar krijgt wanneer hij ze gedurende een bepaalde tijd behoudt. Zij zijn een middel om waarden van de ene verslagperiode naar de volgende over te brengen. Baten of reeksen baten worden uitgewisseld door middel van betalingen. Tot de betaalmiddelen behoren monetair goud, bijzondere trekkingsrechten, chartaal geld en girale deposito's. Financiële aanspraken, ook financiële instrumenten genoemd, zijn financiële activa, waartegenover financiële passiva staan.
AF4 Leningen
Leningen omvatten kredieten die niet het karakter dragen van deposito's.
AF41 Kortlopende leningen
Kortlopende leningen omvatten alle kredieten die niet het karakter dragen van deposito's en waarvan de vooraf bepaalde contractuele looptijd doorgaans korter is dan een jaar. Hieronder vallen onder meer kortlopende leningen bij financiële instellingen, rekening-courant verhoudingen (uitgezonderd giraal geld), kortlopend consumptief krediet, wissels en promessen.
AF42 Langlopende leningen
Langlopende leningen omvatten alle kredieten die niet het karakter dragen van deposito's en waarvan de vooraf bepaalde contractuele looptijd in principe gelijk dan wel langer is dan een jaar. Het gaat voornamelijk om langlopende leningen op schuldbekentenis (vooral aangegaan bij institutionele beleggers), hypothecaire leningen en langlopend consumptief krediet.
Passiva
Totaal van alle schulden plus het vermogenssaldo.
Financiële passiva
Financiële passiva komen tot stand wanneer debiteuren verplicht zijn hun crediteuren betalingen of reeksen betalingen te doen.
AF4 Leningen
Leningen omvatten kredieten die niet het karakter dragen van deposito's.
AF41 Kortlopende leningen
Kortlopende leningen omvatten alle kredieten die niet het karakter dragen van deposito's en waarvan de vooraf bepaalde contractuele looptijd doorgaans korter is dan een jaar. Hieronder vallen onder meer kortlopende leningen bij financiële instellingen, rekening-courant verhoudingen (uitgezonderd giraal geld), kortlopend consumptief krediet, wissels en promessen.
AF42 Langlopende leningen
Langlopende leningen omvatten alle kredieten die niet het karakter dragen van deposito's en waarvan de vooraf bepaalde contractuele looptijd in principe gelijk dan wel langer is dan een jaar. Het gaat voornamelijk om langlopende leningen op schuldbekentenis (vooral aangegaan bij institutionele beleggers), hypothecaire leningen en langlopend consumptief krediet.