Landelijke digit. openb. bibl.; gebruik, accounts en licenties 2015 - 2019

Tabeltoelichting


De tabel bevat cijfers over het gebruik, de accounts en de licenties van de landelijke digitale openbare bibliotheek. De Koninklijke Bibliotheek (KB) verzorgt deze dienstverlening voor leden van alle openbare lokale bibliotheken in Nederland en van de online Bibliotheek.

Allereerst beschrijft de tabel de mate waarin via de geregistreerde accounts gebruik is gemaakt van de verschillende digitale producten die door de landelijke digitale openbare bibliotheek worden aangeboden. In de tweede plaats is vanaf het jaar 2015 de ontwikkeling te zien van het aantal accounts bij de landelijke digitale openbare bibliotheek. Dit aantal is, behalve naar leeftijd van de gebruiker, ook gespecificeerd naar het soort lidmaatschap: enerzijds het lidmaatschap bij de lokale bibliotheek, anderzijds dat bij de digitale bibliotheek. De tabel geeft ook weer hoeveel actieve en niet-actieve accounts er zijn en hoeveel nieuwe accounts er zijn bijgekomen en hoeveel er zijn vervallen. Tenslotte geeft de tabel inzicht in de verschillende soorten licenties voor digitale producten waarover de landelijke digitale openbare bibliotheek beschikt. De meeste daarvan hebben betrekking op e-books, maar ook licenties waarmee toegang verkregen kan worden tot andere digitale producten (zoals cursussen en luisterboeken) zijn in de tabel opgenomen. Deze cijfers zijn zoveel mogelijk gespecificeerd naar doelgroep en genre.

Met ingang van 2016 is in het onderdeel ‘gebruik’ voor het eerst informatie opgenomen over cursussen. In het onderdeel ‘accounts’ is met ingang van 2016 voor het eerst onderscheid gemaakt tussen verschillende typen lidmaatschap van de digitale bibliotheek. Daarnaast zijn zowel de actieve als de niet-actieve accounts sinds 2016 uitgesplitst naar leeftijd van de gebruikers. In 2017 zijn voor het eerst cijfers opgenomen met betrekking tot nieuwe en vervallen accounts. In het onderdeel ‘licenties’ zijn in 2016 voor het eerst cijfers toegevoegd met betrekking tot de luisterboeken en de cursussen. Met ingang van 2017 zijn deze cijfers verder uitgesplitst: de licenties voor de cursussen zijn gespecificeerd naar leeftijd, de licenties voor de luisterboeken zijn uitgesplitst naar zowel leeftijd als genre. Dat laatste geldt ook voor de licenties voor de VakantieBieb.

Met ingang van 2019 is het aanbod van cursussen via de digitale bibliotheek stopgezet. Er zijn sindsdien geen cijfers meer beschikbaar over het gebruik, de accounts en de licenties met betrekking tot het cursusaanbod. Ook zijn er geen gegevens meer beschikbaar over de nieuwe en vervallen digital only lidmaatschappen.

In 2020 is door de KB een nieuw registratiesysteem in gebruik genomen, dat met name de accountgegevens op een andere manier registreert dan het vorige systeem. Ook is een digitaal account sinds 2020 te gebruiken voor zowel het lenen van e-books als het lenen van luisterboeken (voorheen waren daar aparte accounts voor nodig). Daarnaast zijn nieuwe applicaties (zoals ThuisBieb) ingezet om de digitale producten aan te bieden in 2020. Door deze veranderingen zijn de cijfers over accounts niet vergelijkbaar met de eerdere reeks op StatLine. Om die reden is de StatLinetabel in 2021 niet uitgebreid met de voorlopige cijfers over 2020. Wel is er op de CBS-website een aanvullende tabel geplaatst met gegevens over de Landelijke digitale openbare bibliotheek. Deze bevat voor de jaren 2015-2020 een selectie van variabelen uit de StatLinetabel (zie de link onderaan het document).

Gegevens beschikbaar vanaf: 2015 - 2019.

Status van de cijfers:
De cijfers voor 2019 hebben de voorlopige status. De overige cijfers zijn definitief vastgesteld.

Wijzigingen per 28 juli 2022:
De tabel is stopgezet.

Wanneer komen de nieuwe cijfers?
De tabel is stopgezet en naar het archief verplaatst. Er komen geen nieuwe cijfers in de vorm van een StatLine-tabel beschikbaar.

Toelichting onderwerpen

Gebruik digitale bibliotheek
Bij het gebruik van de producten e-books en luisterboeken wordt er gesproken over uitleningen, bij een cursus van gebruik. Wanneer het over alle drie deze producten gaat wordt de term gebruik gehanteerd.
Totaal gebruik digitale bibliotheek
Bij het gebruik van de producten e-books en luisterboeken wordt er gesproken over uitleningen, bij een cursus van gebruik. Wanneer het over alle drie deze producten gaat wordt de term gebruik gehanteerd.
Uitleningen e-books online bibliotheek
Het online platform online Bibliotheek is het reguliere kanaal om e-books te lenen. De uitleningen die via de applicatie VakantieBieb verlopen, horen hier niet bij.

E-books zijn elektronische versies van boeken die via de Online Bibliotheek kunnen worden geleend. Hierbij heeft de lener 4 weken lang via het digitale account toegang tot het e-book. Er is geen verlenging van de leenperiode mogelijk, maar na het verlopen daarvan kan het e-book opnieuw worden geleend.

Totaal
E-books voor de jeugd
Personen tot 18 jaar.
Totaal uitgeleende e-books
Fictie
Teksten die hoofdzakelijk voortkomen uit de fantasie van de schrijver. Met name sprookjes, romans, novellen, toneelstukken, poëzie, stripverhalen worden beschouwd als fictie.
Non-fictie
Teksten die voornamelijk dienen om informatie over te dragen. Bijvoorbeeld algemene informatieve boeken, woordenboeken, essays en andere opstellen, wetenschappelijke werken, studieboeken en reisgidsen. Ook artikelen in kranten en tijdschriften worden tot de non-fictie gerekend.
E-books voor volwassenen
Personen vanaf 18 jaar.
Totaal uitgeleende e-books
Fictie
Teksten die hoofdzakelijk voortkomen uit de fantasie van de schrijver. Met name sprookjes, romans, novellen, toneelstukken, poëzie, stripverhalen worden beschouwd als fictie.
Non-fictie
Teksten die voornamelijk dienen om informatie over te dragen. Bijvoorbeeld algemene informatieve boeken, woordenboeken, essays en andere opstellen, wetenschappelijke werken, studieboeken en reisgidsen. Ook artikelen in kranten en tijdschriften worden tot de non-fictie gerekend.
E-books zonder leeftijdsclassificering
Downloads e-books VakantieBieb
Via de applicatie VakantieBieb worden in de periode van de zomervakantie (juni tot en met augustus) gratis e-books aangeboden op smartphones en tablets met IOS- of Android-besturingssystemen, hiervoor is geen bibliotheeklidmaatschap vereist. Deze dienst staat los van het platform online Bibliotheek, dat het reguliere kanaal vormt om e-books te lenen.

Bij het gebruik van e-books en luisterboeken wordt er gesproken over uitleningen, bij een cursus van gebruik. Wanneer het over alle drie deze producten gaat wordt de term gebruik gehanteerd.