Zuivering van stedelijk afvalwater; energieproductie en energieverbruik

Zuivering van stedelijk afvalwater; energieproductie en energieverbruik

Kenmerken installaties Perioden Productie en verbruik van biogas Aankoop (1 000 m3) Productie en verbruik van biogas Productie uit slibgisting (1 000 m3) Productie en verbruik van biogas Aflevering extern (1 000 m3) Productie en verbruik van biogas Afgefakkeld (1 000 m3) Productie en verbruik van biogas Afgeblazen (1 000 m3) Productie en verbruik van biogas Verbruik Totaal (1 000 m3) Productie en verbruik van biogas Verbruik Verbruik voor productie aardgas en LNG (1 000 m3) Productie en verbruik van biogas Verbruik Verbruik in gasmotoren WKK installaties (1 000 m3) Productie en verbruik van biogas Verbruik Verbruik voor opwarming slibgistingstank (1 000 m3) Productie en verbruik van biogas Verbruik Overig verbruik (1 000 m3) Aanvoer en verbruik van elektriciteit Aankoop (1000  kWh) Aanvoer en verbruik van elektriciteit Zelf opgewekt via wind- en zonne-energie (1000  kWh) Aanvoer en verbruik van elektriciteit Zelf opgewekt in WKK installaties (1000  kWh) Aanvoer en verbruik van elektriciteit Aflevering extern (1000  kWh) Aanvoer en verbruik van elektriciteit Verbruik Totaal (1000  kWh) Aanvoer en verbruik van elektriciteit Verbruik Verbruik beluchting zuiveringsproces (1000  kWh) Aanvoer en verbruik van elektriciteit Verbruik Verbruik door afvalwatertransportgemalen (1000  kWh) Aanvoer en verbruik van elektriciteit Verbruik Verbruik voor slibontwatering (1000  kWh) Aanvoer en verbruik van elektriciteit Verbruik Overig verbruik (1000  kWh) Aanvoer en verbruik van aardgas Aankoop (1 000 m3) Aanvoer en verbruik van aardgas Productie uit biogas (1 000 m3) Aanvoer en verbruik van aardgas Aflevering extern (1 000 m3) Aanvoer en verbruik van aardgas Verbruik Totaal (1 000 m3) Aanvoer en verbruik van aardgas Verbruik Verbruik gasmotoren van WKK installaties (1 000 m3) Aanvoer en verbruik van aardgas Verbruik Verbruik voor slibontwatering (1 000 m3) Aanvoer en verbruik van aardgas Verbruik Overig verbruik (1 000 m3) Productie en verbruik van warmte Productie warmte in WKK installaties (TJ) Productie en verbruik van warmte Verbruik in zuiveringsproces (TJ) Verbruik van huisbrandolie (1 000 kg)
Totaal alle installaties 2021* 0 137.327 10.065 10.413 81 116.768 24.024 84.078 7.468 1.198 608.627 69.498 218.401 86.871 809.656 371.881 109.385 45.124 283.266 22.963 15.263 14.174 24.053 15.115 4.469 4.469 1.226 893 63
Mechanische installaties 2021*
Oxidatiebedden 2021* 0 419 0 32 0 387 0 230 157 0 1.792 0 513 0 2.306 0 794 0 1.511 5 0 0 5 0 0 5 4 4 0
Aeratietanks 2021* 0 80.488 9.424 6.851 29 64.184 23.000 36.646 3.919 619 198.301 20.057 79.225 23.090 274.493 102.135 39.383 12.824 120.152 2.441 14.504 13.283 3.662 666 2 2.994 467 352 60
Oxidatietanks 2021* 0 13.823 550 1.039 5 12.229 1.025 9.814 1.391 0 89.608 6.639 17.126 784 112.589 51.811 18.279 4.989 37.510 509 759 891 378 0 0 377 90 74 0
Oxidatiesloten 2021* 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 28.633 6.017 0 3.187 31.464 18.550 3.878 692 8.344 68 0 0 68 0 0 68 0 0 0
Carrousels 2021* 0 24.144 90 1.419 47 22.587 0 20.570 1.718 299 204.011 27.267 43.221 14.533 259.966 144.292 33.283 9.302 73.089 667 0 0 667 0 0 667 228 126 2
Discontinue systemen 2021* 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1.676 67 0 12 1.731 927 419 0 385 5 0 0 5 0 0 5 0 0 0
Parallelle installaties 2021* 0 2.664 0 144 0 2.519 0 2.481 23 15 24.791 5.029 4.750 5.865 28.704 13.681 5.624 1.789 7.610 118 0 0 118 0 9 109 25 16 0
Tweetrapsinstallaties 2021* 0 9.846 0 622 0 9.224 0 8.830 191 204 29.873 1.460 19.731 781 50.284 22.786 5.108 2.100 20.290 127 0 0 127 0 0 127 124 43 0
Membraanbioreactors 2021*
Compactinstallaties 2021* 0 613 0 69 0 545 0 528 17 0 1.186 1.179 1.270 707 2.927 845 233 0 1.848 5 0 0 5 0 0 5 6 3 0
Nereda korrelslib reactor 2021* 0 1.054 0 48 0 1.006 0 893 52 61 18.540 1.634 2.426 1.014 21.586 10.931 1.485 89 9.081 48 0 0 48 0 0 48 8 6 0
Hybride Nereda - actief slib systeem 2021* 0 4.275 0 189 0 4.086 0 4.086 0 0 3.217 149 8.692 991 11.067 5.923 898 800 3.445 16 0 0 16 0 0 16 54 48 0
Slibverwerkingsinrichtingen 2021* 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 6.999 0 41.447 35.907 12.539 0 0 12.539 0 18.953 0 0 18.953 14.448 4.458 46 220 220 0
Koude slibgisting 2021*
Warme slibgisting, enkeltraps 2021* 0 109.043 10.009 8.395 78 90.561 21.817 63.407 4.139 1.198 222.168 17.076 130.584 17.757 352.070 136.618 47.393 17.197 150.862 2.613 14.037 14.042 2.608 666 0 1.942 763 518 60
Warme slibgisting, tweetraps 2021* 0 28.284 55 2.018 3 26.208 2.208 20.671 3.329 0 26.814 9.538 46.370 14.245 68.477 33.155 5.997 5.687 23.638 294 1.226 132 1.389 0 0 1.389 243 154 0
Simultaan aërobe slibstabilisatie 2021* 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 261.741 37.256 0 16.687 282.310 158.865 42.077 7.493 73.875 868 0 0 868 0 9 859 0 0 2
Separaat aërobe slibstabilisatie 2021*
Thermische slibstabilisatie 2021*
Geen voorziening slibgisting/onbekend 2021* 97.905 5.628 41.447 38.182 106.799 43.242 13.918 14.748 34.891 19.188 0 0 19.188 14.448 4.460 279 220 220 0
0 inwonerequivalenten 2021* 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 6.999 0 41.447 35.907 12.539 0 0 12.539 0 18.953 0 0 18.953 14.448 4.458 46 220 220 0
1 tot 5 000 inwonerequivalenten 2021* 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1.492 99 0 4 1.587 876 238 0 474 1 0 0 1 0 0 1 0 0 0
5 000 tot 10 000 inwonerequivalenten 2021* 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 7.613 539 0 342 7.810 4.334 1.251 0 2.225 12 0 0 12 0 0 12 0 0 0
10 000 tot 25 000 inwonerequivalenten 2021* 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 34.731 7.937 0 5.223 37.445 19.978 6.360 0 11.107 104 0 0 104 0 0 104 0 0 0
25 000 tot 50 000 inwonerequivalenten 2021* 0 2.096 0 395 0 1.701 241 1.099 300 61 87.558 13.895 1.894 7.777 95.570 46.678 16.338 1.060 31.494 423 171 171 423 0 0 423 13 4 0
50 000 tot 100 000 inwonerequivalenten 2021* 0 14.845 762 764 2 13.316 2.208 10.087 414 607 120.452 14.583 19.867 11.089 143.812 67.634 21.884 4.499 49.795 669 1.226 132 1.763 10 0 1.754 115 70 2
100 000 tot 250 000 inwonerequivalenten 2021* 0 59.781 55 4.445 76 55.204 3.223 48.324 3.506 152 171.622 23.950 100.161 20.495 275.238 131.883 35.999 16.622 90.734 1.021 2.138 2.138 1.021 12 9 1.001 528 322 2
Meer dan 250 000 inwonerequivalenten 2021* 0 60.605 9.247 4.808 3 46.547 18.353 24.568 3.248 378 178.161 8.494 55.033 6.033 235.654 100.498 27.315 10.404 97.437 1.780 11.728 11.733 1.775 644 2 1.129 349 277 58
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat cijfers over het energieverbruik en de energieopwekking bij het zuiveren van afvalwater in stedelijke ofwel openbare rioolwaterzuiveringsinstallaties die in beheer zijn bij de waterschappen.
De uitkomsten worden uitgesplitst naar type zuivering, slibstabilisatiemethode en grootteklasse van de zuiveringsinstallaties.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2013.

Status van de cijfers:
De cijfers over 2021 in deze tabel zijn voorlopig, alle overige cijfers zijn definitief.

Wijzigingen per 22 maart 2023:
De tabel is aangevuld met voorlopige cijfers over 2021 en definitieve cijfers over 2020.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
De voorlopige cijfers over 2022 en de definitieve cijfers over 2021 verschijnen in september 2023.

Toelichting onderwerpen

Productie en verbruik van biogas
Aankoop
De afname van een energiedrager van het openbare net of externe leverancier.
Productie uit slibgisting
Hoeveelheid geproduceerd biogas uit het vergisten van zuiveringsslib.

Slibgisting: het onder anaerobe (=zuurstofloze) omstandigheden afbreken van organische stoffen in zuiveringsslib door bacteriën, onder vorming van biogas. Het proces verloopt optimaal bij temperaturen om en nabij 35 graden Celsius.
Aflevering extern
De aflevering of teruglevering van een energiedrager aan het openbare net of een externe afnemer.
Afgefakkeld
Niet-verbruikt biogas wordt met behulp van een affakkelinstallatie verbrand.
Afgeblazen
In incidentele gevallen wordt niet-verbruikt biogas rechtstreeks naar de lucht uitgestoten.
Verbruik
De hoeveelheid die totaal op de rioolwaterzuiveringsinstallatie en afvalwatertransportgemalen wordt verbruikt.
Totaal
Verbruik voor productie aardgas en LNG
De hoeveelheid biogas die wordt ingezet voor de productie van aardgas en/of LNG.

LNG: Liquid Natural Gas
Verbruik in gasmotoren WKK installaties
De hoeveelheid biogas of aardgas die als brandstof in gasmotoren wordt ingezet in een WKK installatie.

WKK: Warmte Kracht Koppeling. In een WKK installatie wordt via een generator elektriciteit opgewekt. De vrijkomende afvalwarmte van de gasmotor wordt benut voor verwarmingsdoeleinden.


Verbruik voor opwarming slibgistingstank
Het biogas wordt in een verwarmingsketel gebruikt. Met de vrijkomende warmte worden de slibgistingstanks op temperatuur gehouden.

Slibgisting: het onder anaerobe (=zuurstofloze) omstandigheden afbreken van organische stoffen in zuiveringsslib door bacteriën, onder vorming van biogas. Het proces verloopt optimaal bij temperaturen om en nabij 35 graden Celsius.
Overig verbruik
Het resterende, niet verder gespecificeerde gebruik.
Aanvoer en verbruik van elektriciteit
Aankoop
De afname van een energiedrager van het openbare net of externe leverancier.
Zelf opgewekt via wind- en zonne-energie
Elektriciteit die op het eigen terrein van de rioolwaterzuiveringsinstallatie wordt opgewekt met behulp van zonnepanelen en/of windmolens.
Zelf opgewekt in WKK installaties
Eigen elektriciteitsproductie met behulp van gasmotoren en generatoren in een Warmte Kracht Koppeling installatie (WKK).

WKK: Warmte Kracht Koppeling. In een WKK installatie wordt via een generator elektriciteit opgewekt. De vrijkomende afvalwarmte van de gasmotor wordt benut voor verwarmingsdoeleinden.
Aflevering extern
De aflevering of teruglevering van een energiedrager aan het openbare net of een externe afnemer.
Verbruik
De hoeveelheid die totaal op de rioolwaterzuiveringsinstallatie en afvalwatertransportgemalen wordt verbruikt.
Totaal
Verbruik beluchting zuiveringsproces
De hoeveelheid elektriciteit die wordt gebruikt voor de beluchting van de zuiveringsbassins.

Beluchting is het inbrengen van zuurstof die nodig is voor de biologische afbraak van de verontreinigingen in het afvalwater. Dit gebeurt door middel van pompen, blowers of beluchters die elektrisch worden aangedreven.
Verbruik door afvalwatertransportgemalen
De hoeveelheid elektriciteit die wordt gebruikt door de afvalwatertransportgemalen.
Verbruik voor slibontwatering
De hoeveelheid elektriciteit die wordt gebruikt voor apparatuur voor de kunstmatige slibontwatering.

Slibontwatering: proces waarin het zuiveringsslib op kunstmatige wijze ontdaan wordt van 20 tot 40% van het daarin aanwezige water.
Overig verbruik
Het resterende, niet verder gespecificeerde gebruik.
Aanvoer en verbruik van aardgas
Aankoop
De afname van een energiedrager van het openbare net of externe leverancier.
Productie uit biogas
Aflevering extern
De aflevering of teruglevering van een energiedrager aan het openbare net of een externe afnemer.
Verbruik
De hoeveelheid die totaal op de rioolwaterzuiveringsinstallatie en afvalwatertransportgemalen wordt verbruikt.
Totaal
Verbruik gasmotoren van WKK installaties
De hoeveelheid biogas of aardgas die als brandstof in gasmotoren wordt ingezet in een WKK installatie.

WKK: Warmte Kracht Koppeling. In een WKK installatie wordt via een generator elektriciteit opgewekt. De vrijkomende afvalwarmte van de gasmotor wordt benut voor verwarmingsdoeleinden.
Verbruik voor slibontwatering
De hoeveelheid aardgas die wordt gebruikt voor apparatuur voor de kunstmatige slibontwatering.

Slibontwatering: proces waarin het zuiveringsslib op kunstmatige wijze.
Overig verbruik
Het resterende, niet verder gespecificeerde gebruik.
Productie en verbruik van warmte
Productie warmte in WKK installaties
Productie van warmte door warm water of stoom in een WKK installatie.

WKK: Warmte Kracht Koppeling. In een WKK installatie wordt via een generator elektriciteit opgewekt. De vrijkomende afvalwarmte van de gasmotor wordt benut voor verwarmingsdoeleinden.
Verbruik in zuiveringsproces
Het verbruik van warmte in diverse onderdelen van het zuiveringsproces. De warmte kan zijn geproduceerd in een Warmte-Kracht Koppeling (WKK) installatie bij de rioolwaterzuiveringsinstallatie, of kan zijn ingekocht of aangevoerd van derden.
Verbruik van huisbrandolie
De hoeveelheid die totaal op de rioolwaterzuiveringsinstallatie en afvalwatertransportgemalen wordt verbruikt.