Gezondheid, leefstijl, zorggebruik en -aanbod, doodsoorzaken; kerncijfers

Tabeltoelichting


Deze tabel biedt een actueel overzicht van de belangrijkste cijfers die op StatLine beschikbaar zijn op het brede gebied van gezondheid en zorg. Alle cijfers zijn rechtstreeks afkomstig uit andere tabellen op StatLine of via een eenvoudige omrekening verkregen. De oorspronkelijke tabellen waaruit de cijfers afkomstig zijn bieden mogelijkheden voor uitsplitsing naar kenmerken van personen of andere eenheden.
Het moment waarop nieuwe cijfers beschikbaar komen is niet voor alle cijferreeksen hetzelfde.
Bij de cijferreeksen over het aantal gediplomeerden/afgestudeerden staat bij verslagjaar t het aantal personen dat in school- of studiejaar t-1 tot t een diploma heeft behaald.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2001

Status van de cijfers:
2023:
De beschikbare cijfers zijn definitief.
2022:
Meeste beschikbare cijfers zijn definitief,.
Cijfers zijn voorlopig voor:
- huisartspatiënten naar diagnose;
- verstrekte geneesmiddelen;
- AWBZ/Wlz-gefinancierde zorg met verblijf;
- werkzame personen gezondheids- en welzijnszorg;
- gediplomeerden mbo, afgestudeerde artsen en verpleegkundigen;
- uitgaven aan zorg;
- instellingen: rentabiliteit en opbrengst per arbeidsjaar.
2021:
Meeste beschikbare cijfers zijn definitief.
Cijfers zijn voorlopig voor:
- ziekenhuisopnamen naar diagnose;
- gemiddelde verpleegduur klinische opname ziekenhuis;
- artsen en verpleegkundigen werkzaam in de zorg;
- werkzame personen gezondheids- en welzijnszorg.
Cijfers zijn nader voorlopig voor:
- uitgaven aan zorg.
2020:
Meeste beschikbare cijfers zijn definitief.
Cijfers zijn nader voorlopig voor:
- uitgaven aan zorg.
2019 en eerder: alle beschikbare cijfers zijn definitief.


Wijzigingen per 22 december 2023:
Nieuwe cijfers zijn toegevoegd aan bestaande reeksen voor:
- levendgeborenen, relatief;
- geboorte naar leeftijd moeder;
- doodsoorzaken;
- perinatale sterfte bij zwangerschapsduur 24 weken of meer;
- gezonde levensverwachting;
- huisartspatiënten naar diagnose;
- verstrekte geneesmiddelen;
- AWBZ/Wlz-gefinancierde zorg met verblijf;
- jeugdzorg;
- gemiddelde afstand tot voorzieningen;
- instellingen: rentabiliteit en opbrengst per arbeidsjaar.

Wijzigingen per 7 juli 2023:
De reeksen 'afgestudeerde artsen en verpleegkundigen' zijn vanaf 2016 vervangen voor op tientallen afgeronde cijfers.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
December 2024 verschijnen de op dat moment beschikbare meest recente cijfers.

Toelichting onderwerpen

Zorggebruik
Verpleegduur bij klinische opname, verstrekte geneesmiddelen, aantal contacten met zorgverleners, AWBZ/Wlz-gefinancierde zorg inclusief aantal 80-plussers, jongeren met jeugdzorg
Gemiddelde verpleegduur klinische opname
Gemiddelde verpleegduur per klinische opname.

De gemiddelde verpleegduur is berekend als de som van het aantal klinische verpleegdagen gedeeld door het aantal klinische ziekenhuisopnamen.
Contacten zorgverleners
Contacten met huisarts en fysio- of oefentherapeut in de 12 maanden voorafgaand aan de datum waarop de CBS-gezondheidsenquête is afgenomen.

Als gevolg van een nieuwe waarnemingsmethodiek en vragenlijst bij de Gezondheidsenquête hebben er in 2010 en 2014 trendbreuken plaatsgevonden.
Huisarts
Contacten met de huisarts in Nederland:
- bezoeken op het spreekuur,
- visites van de huisarts,
- telefonische consulten,
- of anders contacten.
Contacten met een vervangende huisarts of met de huisartsenpost tellen hierbij ook mee. Contacten met de praktijkondersteuner en de praktijkverpleegkundige tellen niet mee.

In 2014 heeft als gevolg van een nieuwe waarnemingsmethodiek en vragenlijst bij de Gezondheidsenquête in deze variabele een trendbreuk plaatsgevonden.
Fysiotherapeut of oefentherapeut
Contacten met een therapeut voor fysiotherapie en/of oefentherapie.
Fysio- of oefentherapie tijdens ziekenhuis- of dagopname telt niet mee.
Tot en met 2009 hebben de cijfers alleen betrekking op contacten met de fysiotherapeut.
Wlz/AWBZ-gefinancierde zorg
Wlz/AWBZ-gefinancierde zorg met verblijf
Personen van 80 jaar of ouder
Het aantal inwoners met een leeftijd van 80 jaar of ouder op 1 januari van het verslagjaar, die ingeschreven staan in de Basisregistratie Personen (BRP).
Personen met Wlz/AWBZ-zorg met verblijf
Het aantal personen van 18 jaar of ouder dat ultimo verslagjaar (tweede vrijdag van november) zorg met verblijf heeft ontvangen waarvan de kosten ten laste van de Wlz (Wet langduige zorg) of AWBZ (Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten) komen en waarvoor een eigen bijdrage betaald moet worden.

Zorg met verblijf omvat alle zorg in natura die ontvangen is in een instelling, waarvoor een eigen bijdrage betaald moet worden en waarvan de kosten voor rekening van Wlz/AWBZ komen. Ook logeeropvang in een instelling met de indicatie kort verblijf is opgenomen onder het gebruik van zorg met verblijf.

Personen onder de 18 jaar hoeven geen eigen bijdrage te betalen.

Zorg met verblijf wordt vanaf 2011 ingedeeld naar het type zorg dat men heeft ontvangen, uitgedrukt in zorgzwaartepakketten (zzp's).

Er zijn zzp's voor de sectoren Verpleging en Verzorging (VV), Gehandicaptenzorg (GHZ) en de langdurige Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ).
Totaal zorg met verblijf
Het totaal van personen met een zorgzwaartepakket (zzp) voor verpleging en verzorging, gehandicaptenzorg of geestelijke gezondheidszorg of waarvoor geen zzp bekend is.
Een zzp bevat een bepaalde soort en hoeveelheid zorg die een persoon kan ontvangen. De zorg betreft het hele pakket zorg, wonen en diensten dat nodig is omdat een persoon niet alles zelf kan.

Zorg waarvoor geen zzp bekend is, komt onder andere voor in de volgende situaties:
- Bij oude indicaties voor AWBZ-zorg is niet altijd een zzp bekend. Oude indicaties voor verblijf blijven rechtgevend voor de duur van de indicatie. Het ontbreken van het zzp bij de indicatie betekent dat het zzp ook ontbreekt bij gegevens over gebruik van zorg.
- Bij gebruik van bijdrageplichtige Wlz-zorg in de vorm van kortdurend verblijf is geen zzp bekend.
- Bij gebruik van zorg in de vorm van pgb voor Wlz-indiceerbaren.
- Bij gebruik van zorg in de vorm van modulair pakket thuis (mpt). Personen met mpt die een geregistreerd zzp hebben, worden meegeteld bij 'Geen zorgzwaartepakket (zzp)' ten behoeve van de vergelijkbaarheid van de cijfers. Dit komt in 2017 voor het eerst voor.
Geen zorgzwaartepakket (zzp)
Zorg waarvoor geen zzp bekend is, komt onder andere voor in de volgende situaties:
- Bij oude indicaties voor AWBZ-zorg is niet altijd een zzp bekend. Oude indicaties voor verblijf blijven rechtgevend voor de duur van de indicatie. Het ontbreken van het zzp bij de indicatie betekent dat het zzp ook ontbreekt bij gegevens over gebruik van zorg.
- Bij gebruik van bijdrageplichtige Wlz-zorg in de vorm van kortdurend verblijf is geen zzp bekend.
- Bij gebruik van zorg in de vorm van pgb voor Wlz-indiceerbaren.
- Bij gebruik van zorg in de vorm van modulair pakket thuis (mpt). Personen met mpt die een geregistreerd zzp hebben, worden meegeteld bij 'Geen zorgzwaartepakket (zzp)' ten behoeve van de vergelijkbaarheid van de cijfers. Dit komt in 2017 voor het eerst voor.
zzp Verpleging en verzorging
Personen met een zorgzwaartepakket (zzp) Verpleging en verzorging.

Zorg voor ouderen en chronisch zieken op basis van een zorgzwaartepakket/zorgprofiel (zzp) in de sector Verpleging en Verzorging (VV).

zzp Gehandicaptenzorg
Personen met een zorgzwaartepakket (zzp) Gehandicaptenzorg.

Zorg voor personen met een lichamelijke, verstandelijke of zintuiglijke handicap op basis van een zorgzwaartepakket/zorgprofiel (zzp) in de sector Gehandicaptenzorg (GHZ).
zzp Geestelijke gezondheidszorg
Personen met een zorgzwaartepakket (zzp) Geestelijke gezondheidszorg.

Zorg voor personen met psychische en/of psychiatrische problemen op basis van een zorgzwaartepakket/zorgprofiel (zzp) in de sector Geestelijke gezondheidszorg (GGZ), voor zover die gefinancierd wordt vanuit de Wlz/AWBZ (ook wel langdurige GGZ).