Gezondheid, leefstijl, zorggebruik en -aanbod, doodsoorzaken; kerncijfers
Verklaring van tekens
Tabeltoelichting
Deze tabel biedt een actueel overzicht van de belangrijkste cijfers die op StatLine beschikbaar zijn op het brede gebied van gezondheid en zorg. Alle cijfers zijn rechtstreeks afkomstig uit andere tabellen op StatLine of via een eenvoudige omrekening verkregen. De oorspronkelijke tabellen waaruit de cijfers afkomstig zijn bieden mogelijkheden voor uitsplitsing naar kenmerken van personen of andere eenheden.
Het moment waarop nieuwe cijfers beschikbaar komen is niet voor alle cijferreeksen hetzelfde.
Bij de cijferreeksen over het aantal gediplomeerden/afgestudeerden staat bij verslagjaar t het aantal personen dat in school- of studiejaar t-1 tot t een diploma heeft behaald.
Gegevens beschikbaar vanaf: 2001
Status van de cijfers:
2023:
De beschikbare cijfers zijn definitief.
2022:
Meeste beschikbare cijfers zijn definitief,.
Cijfers zijn voorlopig voor:
- huisartspatiënten naar diagnose;
- verstrekte geneesmiddelen;
- AWBZ/Wlz-gefinancierde zorg met verblijf;
- werkzame personen gezondheids- en welzijnszorg;
- gediplomeerden mbo, afgestudeerde artsen en verpleegkundigen;
- uitgaven aan zorg;
- instellingen: rentabiliteit en opbrengst per arbeidsjaar.
2021:
Meeste beschikbare cijfers zijn definitief.
Cijfers zijn voorlopig voor:
- ziekenhuisopnamen naar diagnose;
- gemiddelde verpleegduur klinische opname ziekenhuis;
- artsen en verpleegkundigen werkzaam in de zorg;
- werkzame personen gezondheids- en welzijnszorg.
Cijfers zijn nader voorlopig voor:
- uitgaven aan zorg.
2020:
Meeste beschikbare cijfers zijn definitief.
Cijfers zijn nader voorlopig voor:
- uitgaven aan zorg.
2019 en eerder: alle beschikbare cijfers zijn definitief.
Wijzigingen per 22 december 2023:
Nieuwe cijfers zijn toegevoegd aan bestaande reeksen voor:
- levendgeborenen, relatief;
- geboorte naar leeftijd moeder;
- doodsoorzaken;
- perinatale sterfte bij zwangerschapsduur 24 weken of meer;
- gezonde levensverwachting;
- huisartspatiënten naar diagnose;
- verstrekte geneesmiddelen;
- AWBZ/Wlz-gefinancierde zorg met verblijf;
- jeugdzorg;
- gemiddelde afstand tot voorzieningen;
- instellingen: rentabiliteit en opbrengst per arbeidsjaar.
Wijzigingen per 7 juli 2023:
De reeksen 'afgestudeerde artsen en verpleegkundigen' zijn vanaf 2016 vervangen voor op tientallen afgeronde cijfers.
Wanneer komen er nieuwe cijfers?
December 2024 verschijnen de op dat moment beschikbare meest recente cijfers.
Toelichting onderwerpen
- Geboorte, sterfte en levensverwachting
- Bruto geboortecijfer, het aantal levendgeborenen uit tienermoeders en oudere moeders, enkele doodsoorzaken, perinatale sterfte, levensverwachting en levensverwachting in als goed ervaren gezondheid.
- Enkele doodsoorzaken
- Overledenen naar enkele doodsoorzaken, per 10 duizend van de gemiddelde bevolking. Naast relatieve cijfers zijn voor wegverkeersongevallen en zelfdoding ook aantallen gegeven.
Doodsoorzaken zijn gecodeerd aan de hand van ICD-codes afkomstig uit de internationaal toegepaste International Statistical Classification of Diseases, 10e revisie.
De gemiddelde bevolking van leeftijd L in jaar t is als volgt berekend: ((Leeftijd (L) op 1 januari jaar t)+(leeftijd (L) op 1 januari jaar t+1))/2.
Het gemiddeld aantal 0-jarigen in jaar t is als volgt berekend: ((levendgeborenen in jaar t)+(0-jarigen op 1 januari jaar t+1))/2.- Ziekten van hart en vaatstelsel
- Ziekten van hart en vaatstelsel.
Bijbehorende ICD-codes:
ICD-10: I00-I99;
ICD-9: 390-459;
ICD-8: 390-458.
- Ziekten van de ademhalingsorganen
- Ziekten van de ademhalingsorganen.
Bijbehorende ICD-codes:
ICD-10: J00-J99;
ICD-9: 460-519;
ICD-8: 460-519.
- Ziekten van de spijsverteringsorganen
- Ziekten van de spijsverteringsorganen.
Bijbehorende ICD-codes:
ICD-10: K00-K93;
ICD-9: 520-579;
ICD-8: 520-577.
- Gezondheid en ziekte
- Ervaren gezondheid, contacten met de huisarts en ziekenhuisopnamen voor enkele diagnosen, ziekteverzuim
- Bij de eigen huisarts bekend met
- Personen die bij de eigen huisarts bekend zijn met genoemde diagnosen.
De diagnosen worden gecodeerd volgens de International Classification of Primary Care (ICPC-1).- Klachten of ziekten spijsverteringsorg.
- Symptomen, klachten en ziekten van de spijsverteringsorganen.
Deze groep omvat de ICPC-codes: D01-D29, D70-D99
- Klachten of ziekten hartvaatstelsel
- Symptomen, klachten en ziekten van het hartvaatstelsel.
Deze groep omvat de ICPC-codes: K01-K29, K70-K99
- Klachten of ziekten luchtwegen
- Symptomen, klachten en ziekten van de luchtwegen.
Deze groep omvat de ICPC-codes: R01-R29, R70-R99.
Tot deze groep behoort ook ICPC-code R83 (overige luchtweginfecties), waar nu ook SARS-CoV-2 (COVID19) en post-COVID-syndroom onder vallen. Door tussentijdse wijzigingen in het coderingsadvies en wijzigingen in het testbeleid en de rapportage van testuitslagen aan de huisarts zijn de gegevens in deze groep over de jaren 2020-2022 niet goed met elkaar te vergelijken.
- Klachten of ziekten urinewegen
- Symptomen, klachten en ziekten van de urinewegen.
Deze groep omvat de ICPC-codes: U01-U29, U70-U99
- Ziekenhuisopnamen: enkele diagnosen
- Het totaal aan klinische opnamen, dagopnamen en langdurige observaties zonder overnachting (vanaf 2015) in algemene, academische en twee categorale ziekenhuizen.
De diagnosen zijn tot 2013 geregistreerd volgens de 'International Classification of Diseases' versie 9 (ICD9-CM). Vanaf 2013 wordt de ICD-10 gebruikt.
De indeling van de diagnosen volgt de afbakening zoals gedefinieerd in de ISHMT (International Shortlist for Hospital Morbidity Tabulation), Er zijn kleine verschillen in de afbakening volgens ICD-9 (tot 2013) en ICD-10 (vanaf 2013).
De cijfers naar diagnose zijn gebaseerd op de hoofddiagnose die geregistreerd is bij elke ziekenhuisopname. De hoofddiagnose is de diagnose die bij ontslag wordt beschouwd als de voornaamste reden van opname in het ziekenhuis.
De aantallen opgenomen personen worden gepresenteerd per 10 000 personen in de bevolking in het betreffende kalenderjaar.- Ziekten van hart- en vaatstelsel
- Ziekten van het hart- en vaatstelsel.
Bijbehorende ICD-codes:
ICD-9: 390-434, 436-445, 447-459
ICD-10: I00-I99.
- Ziekten van ademhalingsstelsel
- Ziekten van het ademhalingsstelsel.
Bijbehorende ICD-codes:
ICD-9: 034.0, 460-519
ICD-10: J00-J99.
- Ziekten van spijsverteringsstelsel
- Ziekten van het spijsverteringsstelsel.
Bijbehorende ICD-codes:
ICD-9: 520-579
ICD-10: K00-K93.
- Zkt. van spieren, beenderen, bindweefsel
- Ziekten van spieren, beenderen en bindweefsel.
Bijbehorende ICD-codes:
ICD-9: 099.3, 136.1, 279.4, 446, 710-739
ICD-10: M00-M99.
- Zorggebruik
- Verpleegduur bij klinische opname, verstrekte geneesmiddelen, aantal contacten met zorgverleners, AWBZ/Wlz-gefinancierde zorg inclusief aantal 80-plussers, jongeren met jeugdzorg
- Personen met verstrekte geneesmiddelen
- Het aantal personen aan wie in het verslagjaar geneesmiddelen zijn verstrekt die vergoed worden door de verplichte basisverzekering voor geneeskundige zorg, uitgedrukt als percentage van de totale bevolking die op enig moment in verslagjaar ingeschreven staan in de Gemeentelijke Basisadministratie Persoonsgegevens (BRP).
De geneesmiddelen zijn op basis van de artikelcodes ingedeeld naar ATC-klasse. ATC staat voor 'Anatomisch Therapeutisch Chemisch'. In dit classificatiesysteem van de WHO (World Health Organization) worden geneesmiddelen eerst ingedeeld in groepen naar het orgaan of systeem waarop ze werkzaam zijn en daarna op therapeutische en chemische eigenschappen.- Totaal alle middelen
- Het percentage personen dat in het verslagjaar één of meer geneesmiddelen verstrekt heeft gekregen.
- Wlz/AWBZ-gefinancierde zorg
- Wlz/AWBZ-gefinancierde zorg met verblijf
- Personen van 80 jaar of ouder
- Het aantal inwoners met een leeftijd van 80 jaar of ouder op 1 januari van het verslagjaar, die ingeschreven staan in de Basisregistratie Personen (BRP).
- Personen met Wlz/AWBZ-zorg met verblijf
- Het aantal personen van 18 jaar of ouder dat ultimo verslagjaar (tweede vrijdag van november) zorg met verblijf heeft ontvangen waarvan de kosten ten laste van de Wlz (Wet langduige zorg) of AWBZ (Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten) komen en waarvoor een eigen bijdrage betaald moet worden.
Zorg met verblijf omvat alle zorg in natura die ontvangen is in een instelling, waarvoor een eigen bijdrage betaald moet worden en waarvan de kosten voor rekening van Wlz/AWBZ komen. Ook logeeropvang in een instelling met de indicatie kort verblijf is opgenomen onder het gebruik van zorg met verblijf.
Personen onder de 18 jaar hoeven geen eigen bijdrage te betalen.
Zorg met verblijf wordt vanaf 2011 ingedeeld naar het type zorg dat men heeft ontvangen, uitgedrukt in zorgzwaartepakketten (zzp's).
Er zijn zzp's voor de sectoren Verpleging en Verzorging (VV), Gehandicaptenzorg (GHZ) en de langdurige Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ).- Totaal zorg met verblijf
- Het totaal van personen met een zorgzwaartepakket (zzp) voor verpleging en verzorging, gehandicaptenzorg of geestelijke gezondheidszorg of waarvoor geen zzp bekend is.
Een zzp bevat een bepaalde soort en hoeveelheid zorg die een persoon kan ontvangen. De zorg betreft het hele pakket zorg, wonen en diensten dat nodig is omdat een persoon niet alles zelf kan.
Zorg waarvoor geen zzp bekend is, komt onder andere voor in de volgende situaties:
- Bij oude indicaties voor AWBZ-zorg is niet altijd een zzp bekend. Oude indicaties voor verblijf blijven rechtgevend voor de duur van de indicatie. Het ontbreken van het zzp bij de indicatie betekent dat het zzp ook ontbreekt bij gegevens over gebruik van zorg.
- Bij gebruik van bijdrageplichtige Wlz-zorg in de vorm van kortdurend verblijf is geen zzp bekend.
- Bij gebruik van zorg in de vorm van pgb voor Wlz-indiceerbaren.
- Bij gebruik van zorg in de vorm van modulair pakket thuis (mpt). Personen met mpt die een geregistreerd zzp hebben, worden meegeteld bij 'Geen zorgzwaartepakket (zzp)' ten behoeve van de vergelijkbaarheid van de cijfers. Dit komt in 2017 voor het eerst voor.
- Geen zorgzwaartepakket (zzp)
- Zorg waarvoor geen zzp bekend is, komt onder andere voor in de volgende situaties:
- Bij oude indicaties voor AWBZ-zorg is niet altijd een zzp bekend. Oude indicaties voor verblijf blijven rechtgevend voor de duur van de indicatie. Het ontbreken van het zzp bij de indicatie betekent dat het zzp ook ontbreekt bij gegevens over gebruik van zorg.
- Bij gebruik van bijdrageplichtige Wlz-zorg in de vorm van kortdurend verblijf is geen zzp bekend.
- Bij gebruik van zorg in de vorm van pgb voor Wlz-indiceerbaren.
- Bij gebruik van zorg in de vorm van modulair pakket thuis (mpt). Personen met mpt die een geregistreerd zzp hebben, worden meegeteld bij 'Geen zorgzwaartepakket (zzp)' ten behoeve van de vergelijkbaarheid van de cijfers. Dit komt in 2017 voor het eerst voor.
- zzp Verpleging en verzorging
- Personen met een zorgzwaartepakket (zzp) Verpleging en verzorging.
Zorg voor ouderen en chronisch zieken op basis van een zorgzwaartepakket/zorgprofiel (zzp) in de sector Verpleging en Verzorging (VV).
- zzp Gehandicaptenzorg
- Personen met een zorgzwaartepakket (zzp) Gehandicaptenzorg.
Zorg voor personen met een lichamelijke, verstandelijke of zintuiglijke handicap op basis van een zorgzwaartepakket/zorgprofiel (zzp) in de sector Gehandicaptenzorg (GHZ).
- zzp Geestelijke gezondheidszorg
- Personen met een zorgzwaartepakket (zzp) Geestelijke gezondheidszorg.
Zorg voor personen met psychische en/of psychiatrische problemen op basis van een zorgzwaartepakket/zorgprofiel (zzp) in de sector Geestelijke gezondheidszorg (GGZ), voor zover die gefinancierd wordt vanuit de Wlz/AWBZ (ook wel langdurige GGZ).