Dierlijke mest; mest en mineralen per diercategorie, 1990-2013
| Regio's | Perioden | Mineralenuitscheiding Rundvee Vlees- en weidevee Vrouwelijk vleesvee Stikstofuitscheiding (1 000 kg) | Mineralenuitscheiding Rundvee Vlees- en weidevee Vrouwelijk vleesvee Fosfaatuitscheiding (1 000 kg) | Mineralenuitscheiding Rundvee Vlees- en weidevee Vrouwelijk vleesvee Kali-uitscheiding (1 000 kg) | Veestapel, kerncijfers Vlees- en weidevee Vrouwelijk vleesvee (aantal) |
|---|---|---|---|---|---|
| Nederland | 2013* | 11.800 | 3.900 | 20.300 | 177.774 |
| Noord-Nederland (LD) | 2013* | 1.840 | 620 | 3.190 | 27.217 |
| Oost-Nederland (LD) | 2013* | 4.230 | 1.410 | 7.280 | 64.422 |
| West-Nederland (LD) | 2013* | 2.770 | 920 | 4.780 | 41.096 |
| Zuid-Nederland (LD) | 2013* | 2.960 | 990 | 5.100 | 45.039 |
| Groningen (PV) | 2013* | 450 | 150 | 780 | 6.541 |
| Friesland (PV) | 2013* | 680 | 230 | 1.180 | 9.991 |
| Drenthe (PV) | 2013* | 710 | 240 | 1.230 | 10.685 |
| Overijssel (PV) | 2013* | 1.640 | 550 | 2.820 | 24.976 |
| Flevoland (PV) | 2013* | 50 | 20 | 90 | 758 |
| Gelderland (PV) | 2013* | 2.530 | 840 | 4.370 | 38.688 |
| Utrecht (PV) | 2013* | 580 | 200 | 1.020 | 8.488 |
| Noord-Holland (PV) | 2013* | 730 | 240 | 1.260 | 10.692 |
| Zuid-Holland (PV) | 2013* | 870 | 290 | 1.500 | 12.740 |
| Zeeland (PV) | 2013* | 590 | 190 | 1.000 | 9.176 |
| Noord-Brabant (PV) | 2013* | 1.880 | 630 | 3.240 | 28.586 |
| Limburg (PV) | 2013* | 1.080 | 360 | 1.860 | 16.453 |
| De Marne (LB) | 2013* | 10 | 0 | 20 | 214 |
| Centraal Weidegebied in Groningen (LB) | 2013* | 160 | 50 | 280 | 2.346 |
| Oostelijke Bouwstreek in Groningen (LB) | 2013* | 60 | 20 | 110 | 872 |
| Westerwolde en Gron. Veenkoloniën (LB) | 2013* | 70 | 20 | 120 | 958 |
| Groninger zuidelijk Westerkwartier (LB) | 2013* | 120 | 40 | 210 | 1.775 |
| Oostelijk Hogeland (LB) | 2013* | 30 | 10 | 40 | 376 |
| Noordelijk Friesland (LB) | 2013* | 130 | 40 | 220 | 1.864 |
| Weidestreek in Friesland (LB) | 2013* | 180 | 60 | 320 | 2.611 |
| De Wouden (LB) | 2013* | 340 | 110 | 600 | 5.162 |
| Eilanden (LB) | 2013* | 20 | 10 | 40 | 354 |
| Weidegebied van het Noorderveld (LB) | 2013* | 50 | 20 | 90 | 758 |
| Smilde en Centr. Zandgebied in Dr. (LB) | 2013* | 170 | 60 | 290 | 2.567 |
| Zuidw. Weidegebied in Drenthe (LB) | 2013* | 210 | 70 | 370 | 3.174 |
| Zuidelijk Zandgebied in Drenthe (LB) | 2013* | 140 | 50 | 250 | 2.194 |
| Drentse Veenkoloniën en Hondsrug (LB) | 2013* | 130 | 40 | 230 | 1.992 |
| Weidegebied in Overijssel (LB) | 2013* | 400 | 130 | 690 | 6.003 |
| Noordoost-Overijssel (LB) | 2013* | 210 | 70 | 360 | 3.157 |
| Twente (LB) | 2013* | 760 | 250 | 1.300 | 11.534 |
| Salland (LB) | 2013* | 280 | 90 | 480 | 4.282 |
| Noordoostelijke Polder (LB) | 2013* | 10 | 0 | 20 | 151 |
| Zuidelijke IJsselmeerpolders (LB) | 2013* | 40 | 10 | 70 | 607 |
| Oostelijke Veluwe (LB) | 2013* | 330 | 110 | 580 | 5.063 |
| IJsselstreek (LB) | 2013* | 140 | 50 | 240 | 2.049 |
| Zuidelijk Gelderland (LB) | 2013* | 350 | 120 | 600 | 5.372 |
| Oostelijke Betuwe en Nijmegen (LB) | 2013* | 60 | 20 | 100 | 885 |
| Veluwezoom en Betuwe (LB) | 2013* | 410 | 140 | 710 | 6.258 |
| Bommelerwaard (LB) | 2013* | 100 | 30 | 180 | 1.497 |
| Westelijke Veluwe (LB) | 2013* | 470 | 160 | 820 | 7.278 |
| Achterhoek (LB) | 2013* | 670 | 220 | 1.160 | 10.286 |
| Kromme Rijn-streek en Heuvelrug (LB) | 2013* | 130 | 40 | 220 | 1.942 |
| Westelijk Weidegebied in Utrecht (LB) | 2013* | 350 | 120 | 610 | 5.010 |
| Centraal Tuinbouwgebied in Utrecht (LB) | 2013* | 10 | 0 | 30 | 209 |
| Eemland (LB) | 2013* | 50 | 20 | 80 | 711 |
| Zandgebied in Utrecht (LB) | 2013* | 40 | 10 | 70 | 616 |
| Wieringen en Wieringermeer (LB) | 2013* | 20 | 10 | 40 | 318 |
| Haarlemmermeer (LB) | 2013* | 20 | 10 | 40 | 330 |
| Amstelland en Aalsmeer (LB) | 2013* | 40 | 10 | 60 | 537 |
| Texel en Land van Zijpe (LB) | 2013* | 120 | 40 | 200 | 1.708 |
| West-Friesland en omgeving (LB) | 2013* | 80 | 30 | 130 | 1.106 |
| Waterland en NH.'se Droogmakerijen (LB) | 2013* | 310 | 100 | 530 | 4.535 |
| 't Gein en Gooiland (LB) | 2013* | 100 | 30 | 170 | 1.489 |
| Kennemerland (LB) | 2013* | 50 | 20 | 80 | 669 |
| Voorne-Putten en Hoeksche Waard (LB) | 2013* | 120 | 40 | 210 | 1.812 |
| Rotterdam en omgeving (LB) | 2013* | 10 | 0 | 20 | 178 |
| Goeree-Overflakkee (LB) | 2013* | 50 | 20 | 90 | 731 |
| Westelijk Rijnland (LB) | 2013* | 170 | 60 | 290 | 2.473 |
| Boskoop en Rijneveld (LB) | 2013* | 20 | 10 | 40 | 356 |
| Krimpenerwaard en Oostel. Rijnland (LB) | 2013* | 140 | 50 | 240 | 2.106 |
| Alblasserwaard en Vijfherenlanden (LB) | 2013* | 160 | 50 | 280 | 2.347 |
| Bollenstreek (LB) | 2013* | 50 | 20 | 90 | 717 |
| Westland en ZH.'se Droogmakerijen (LB) | 2013* | 140 | 50 | 240 | 2.020 |
| Noordelijk Zeeland (LB) | 2013* | 90 | 30 | 150 | 1.349 |
| Walcheren en Zuid-Beveland (LB) | 2013* | 170 | 50 | 280 | 2.619 |
| Zeeuwsch-Vlaanderen (LB) | 2013* | 330 | 110 | 570 | 5.208 |
| Noordwesthoek (LB) | 2013* | 70 | 20 | 120 | 1.015 |
| Westelijke Langstraat (LB) | 2013* | 90 | 30 | 150 | 1.324 |
| Biesbosch (LB) | 2013* | 30 | 10 | 60 | 524 |
| Oostelijke Langstraat (LB) | 2013* | 170 | 60 | 290 | 2.562 |
| Westelijke Zandgronden (LB) | 2013* | 210 | 70 | 350 | 3.202 |
| Land van Breda (LB) | 2013* | 170 | 60 | 290 | 2.591 |
| De Kempen (LB) | 2013* | 210 | 70 | 370 | 3.162 |
| Midden-Noord-Brabant (LB) | 2013* | 340 | 110 | 590 | 5.219 |
| Maaskant en Land van Cuijk (LB) | 2013* | 230 | 80 | 410 | 3.548 |
| Westelijk Peelgebied (LB) | 2013* | 360 | 120 | 610 | 5.439 |
| Noord-Limburg (LB) | 2013* | 580 | 190 | 990 | 8.796 |
| Zuid-Limburg (LB) | 2013* | 500 | 170 | 860 | 7.657 |
| Bouwhoek en Hogeland (LG) | 2013* | 170 | 60 | 290 | 2.454 |
| Veenkoloniën en Oldambt (LG) | 2013* | 430 | 140 | 750 | 6.389 |
| Noordelijk Weidegebied (LG) | 2013* | 1.500 | 500 | 2.600 | 22.183 |
| Oostelijk Veehouderijgebied (LG) | 2013* | 2.540 | 850 | 4.380 | 38.874 |
| Centraal Veehouderijgebied (LG) | 2013* | 850 | 280 | 1.470 | 12.957 |
| IJsselmeerpolders (LG) | 2013* | 70 | 20 | 120 | 1.076 |
| Westelijk Holland (LG) | 2013* | 690 | 230 | 1.200 | 10.094 |
| Waterland en Droogmakerijen (LG) | 2013* | 310 | 100 | 530 | 4.535 |
| Hollands/Utrechts Weidegebied (LG) | 2013* | 800 | 270 | 1.390 | 11.663 |
| Rivierengebied (LG) | 2013* | 880 | 290 | 1.520 | 13.353 |
| Zuidwestelijk Akkerbouwgebied (LG) | 2013* | 870 | 290 | 1.480 | 13.258 |
| Zuidwest-Brabant (LG) | 2013* | 380 | 120 | 640 | 5.793 |
| Zuidelijk Veehouderijgebied (LG) | 2013* | 1.810 | 600 | 3.120 | 27.488 |
| Zuid-Limburg (LG) | 2013* | 500 | 170 | 860 | 7.657 |
| Concentratiegebied Oost | 2013* | 3.000 | 1.000 | 5.160 | 45.639 |
| Concentratiegebied Zuid | 2013* | 2.000 | 670 | 3.450 | 30.400 |
| Niet-concentratiegebied | 2013* | 6.800 | 2.270 | 11.730 | 101.735 |
| Bron: CBS | |||||
Tabeltoelichting
De tabel bevat cijfers over de mestproductie en de daarmee uitgescheiden hoeveelheid stikstof, fosfaat en kali. De mestproductie wordt naar soort mest onderscheiden. De soorten mest en de mineralenuitscheiding worden uitgesplitst naar verschillende soorten vee binnen de veestapel. Tevens wordt in de tabel een overzicht gegeven van de oppervlakte bemestbare cultuurgrond en van de omvang in aantallen van de onderscheiden soorten vee.
De gegevens voor totaal Nederland kunnen verder worden uitgesplitst naar landsdeel, provincie, landbouwgebied, concentratiegebied en stroomgebied. Voor de meeste onderwerpen kunnen op aanvraag uitkomsten per gemeente worden verstrekt.
Gegevens beschikbaar vanaf: 1990
Status van de cijfers:
- cijfers tot en met 2012 zijn definitief;
- cijfers over 2013 zijn voorlopig. Aangezien deze tabel is stopgezet, worden de gegevens niet meer definitief gemaakt.
Deze tabel wordt opgevolgd door: Dierlijke mest; mestproductie en mineralenuitscheiding per diercategorie.
Toelichting onderwerpen
- Mineralenuitscheiding
- De hoeveelheid uitgescheiden mineralen stikstof, fosfaat en kali in
dierlijke mest.- Rundvee
- Rundvee omvat de runderen die worden gehouden voor de melkproductie, voor de instandhouding of uitbreiding van de melkveestapel, of voor de vleesproductie.
- Vlees- en weidevee
- Vleesvee is rundvee dat uitsluitend voor de vleesproductie wordt gehouden.
- Vrouwelijk vleesvee
- Vrouwelijk jongvee dat nog nooit gekalfd heeft en voor de vleesproductie
wordt gehouden. Ook zoogkoeien (koeien van vleesrassen, die ten minste
eenmaal gekalfd hebben) en weidekoeien (uitgemolken melkkoeien van 2 jaar en ouder die worden vetgemest of vetgeweid na één of meer keren te hebben gekalfd) behoren tot deze categorie.- Stikstofuitscheiding
- De uitgescheiden hoeveelheid stikstof (N-totaal) zonder aftrek van
stikstof die vervluchtigt in de vorm van NH3, N2, NO en N2O.
- Fosfaatuitscheiding
- De uitgescheiden hoeveelheid fosfaat (als P2O5).
- Kali-uitscheiding
- De uitgescheiden hoeveelheid kali (als K2O).
- Veestapel, kerncijfers
- Selectie van diercategorieën die in de Landbouwtelling worden geteld:
- rundvee;
- schapen (ooien) en geiten (melkgeiten ouder dan 1 jaar);
- paarden en pony's;
- vlees- en fokvarkens (exclusief biggen);
- pluimvee (kippen, vleeseenden en kalkoenen; exclusief overig pluimvee:
legeenden, ganzen, parelhoenders en dergelijke);
- moederdieren van konijnen, nertsen en vossen.
De resultaten van de landbouwtelling van 2000 tot heden kunnen sinds de eerste publicatie op de CBS-website zijn aangepast. Dit kan bijvoorbeeld het gevolg zijn van een bijstelling of een met terugwerkende kracht doorgevoerde wijziging van de afbakening van landbouwbedrijven, waarbij bedrijven die uitsluitend natuurterreinen beheren worden uitgesloten. De aantallen dieren in de landbouwtelling kunnen dus afwijken van de aantallen dieren in deze tabel die gebaseerd zijn op niet-aangepaste uitkomsten. Deze eerdere uitkomsten vormen de basis van de berekening van de mest- en mineralenuitscheiding.- Vlees- en weidevee
- Vlees- en weidevee is rundvee dat uitsluitend voor de vleesproductie
wordt gehouden.- Vrouwelijk vleesvee
- Vrouwelijk jongvee dat nog nooit gekalfd heeft en voor de vleesproductie
wordt gehouden. Ook zoogkoeien (koeien van vleesrassen, die ten minste
eenmaal gekalfd hebben) en weidekoeien (uitgemolken melkkoeien van 2 jaar en ouder die worden vetgemest of vetgeweid na één of meer keren te hebben gekalfd) behoren tot deze categorie.