Teelt eiwitrijke gewassen iets toegenomen

Rijpe sojabonen die klaar zijn voor de oogst
© Getty Images/iStockphoto
De teelt van eiwitrijke gewassen zoals luzerne, veldbonen en sojabonen is in 2022 iets toegenomen. Het Nederlandse areaal steeg met 1 procent vergeleken met een jaar eerder. Vooral het areaal sojabonen nam toe. Dit jaar wordt er op 185 hectare sojabonen verbouwd, ruim 2 keer zoveel als vorig jaar. Dit blijkt uit voorlopige cijfers van de landbouwtelling 2022 van het CBS.

In Nederland wordt er op 9,5 duizend hectare eiwitrijke gewassen geteeld. De teelt is voor menselijke consumptie, als diervoeder of als groenbemester. Deze gewassen staan volop in de belangstelling vanwege de rol die ze vervullen in de voedseltransitie (meer plantaardige eiwitten in het voedselpakket) en de kringlooplandbouw (eiwit van eigen bodem voor krachtvoer).

Sojabonen en lupinebonen worden in Nederland vooral geteeld voor menselijke consumptie, bijvoorbeeld als grondstof voor vleesvervangers. Veldbonen en voedererwten worden geteeld als voedergewassen.

Areaal eiwitrijke akkerbouwgewassen
 Luzerne (ha)Veldbonen (ha)Voedererwten (ha)Sojabonen (ha)Niet-bittere lupinen (ha)
20106422,43346,47493,190,0548,49
20116388,48305,78157,446,6630,13
20125908,43331,54141,3311,1863,44
20135484,63228,29230,9733,366,92
20145256,53279,58189,41110,15101,6
20157782,07360,43272,94193,5478,2
20168356,15427,08201140,2935,18
20177494,67572,94263,06446,8750,87
20187559,31704,9257,24540,8456,05
20197619,53949,34312,74475,6257,58
20207505,991091,78276,99132,38100,22
20217320,351481,67393,8280,7384,41
2022*6734,612020,05427,59185,23119,52
* voorlopige cijfers

Areaal eiwitgewassen bestaat vooral uit luzerne

De eiwitrijke gewassen nemen ongeveer 0,5 procent van het totale Nederlandse landbouwareaal in beslag. Het areaal bestaat voornamelijk uit luzerne. Het areaal luzerne neemt al een aantal jaren af. In 2022 is de oppervlakte 6,7 duizend hectare, 8 procent minder dan een jaar eerder. Luzerne wordt gebruikt als veevoer en als groenbemester.

Meer veldbonen en lupinen geteeld

Groei was er wel in de arealen veldbonen en lupine. De oppervlakte veldbonen groeide in 2022 met 538 hectare naar 2 020 hectare, een toename van 36 procent. Het areaal niet-bittere lupine groeide van 84 hectare in 2021 naar 120 hectare dit jaar (+42 procent).

Areaal sojabonen EU-lidstaten nagenoeg onveranderd

In de Europese Unie als geheel is het areaal sojabonen nauwelijks gewijzigd. In 2021 bedroeg het areaal sojabonen in de EU 940 duizend hectare, een jaar eerder was dat nog 941 duizend hectare.

Areaal sojabonen, EU-27
 Sojabonen (x 1 000 ha)
2010437,89
2011457,42
2012444,35
2013477,52
2014580,85
2015893,39
2016831,18
2017962,39
2018955,4
2019907,91
2020941,96
2021940,28
De EU streeft ernaar de afhankelijkheid van ingevoerde soja te verkleinen door onder andere zelf meer sojabonen te gaan verbouwen. Het zijn vooral de EU-landen Italië, Frankrijk en Roemenië waar met een oppervlakte van achtereenvolgens 285 duizend, 154 duizend en 139 duizend hectare soja wordt geteeld.