Goederenoverslag zeevaart daalt ruim 8 procent in 2020

Containerschip aan kade met rij containerkranen
© Hollandse Hoogte / Peter Hilz
De aan- en afvoer van goederen in Nederlandse zeehavens is in 2020 gedaald tot bijna 558 miljoen ton. Dat is 8,2 procent minder dan in 2019. Dit was de grootste daling sinds de economische crisis van 2009. Vooral de aanvoer van droge en natte bulkgoederen is flink gekrompen, met name door de coronacrisis. De overslag van goederen in containers is juist met 0,4 procent gestegen. Dit blijkt uit nieuwe cijfers van het CBS.

Aan- en afvoer goederen zeevaart
JaarAanvoer (x mln ton)Afvoer (x mln ton)Totaal (x mln ton)
2000315,8589,95405,80
2001317,3388,52405,85
2002318,0995,22413,31
2003318,4991,84410,33
2004339,51101,21440,72
2005350,95109,99460,94
2006358,91118,33477,24
2007377,13130,34507,46
2008396,73133,63530,36
2009342,77140,37483,13
2010386,34152,37538,70
2011387,08163,66550,74
2012385,93171,33557,26
2013387,10171,45558,54
2014396,81174,82571,64
2015406,67187,60594,27
2016398,28190,49588,77
2017401,33194,48595,81
2018407,51197,03604,54
2019411,61195,92607,52
2020365,32192,26557,58

De overslag van de geloste goederen, 65,5 procent van de totale overslag, was in 2020 11,2 procent lager dan in 2019. De afvoer van goederen via de zee naar het buitenland daalde in gewicht met 1,9 procent. Bij de aanvoer was de afname van droge bulkgoederen met 19,9 procent het grootst. Er werd vooral minder steenkool (-34,7 procent) en ertsen (-22,1 procent) aangevoerd, vooral veroorzaakt door de sterk afgenomen staalproductie in Duitsland.

Aanvoer droge en natte bulkgoederen zeevaart, 2020
goederenVerandering (% verandering t.o.v. een jaar eerder)
Steenkool-34,7
Ertsen-22,1
Aardolieprodukten-14,7
Andere vloeibare bulkprodukten-14,0
Ruwe aardolie-8,4
Vloeibaar gas-6,4
Landbouwprodukten (bv. Granen, soja, tapioca)-4,9
Andere droge bulkgoederen2,5

De afname van de aanvoer van natte bulkgoederen werd vooral veroorzaakt door de afname in olieproducten en ruwe olie, waarvan uitgedrukt in gewicht respectievelijk 14,7 en 8,4 procent minder werd aangevoerd dan een jaar eerder. Dit komt onder andere door een afname van de overslag van stookolie, gasolie en diesel. Minder vliegen en minder personenvervoer tijdens de coronacrisis spelen hierbij een rol.

Minder kolen uit Rusland en VS en ertsen uit Brazilië

16,5 procent van alle goederen die gelost werden in de Nederlandse zeehavens kwam in 2020 uit Rusland. In 2020 daalde het volume van de overslag uit Rusland met 13,1 procent. Dit kwam vooral doordat de aanvoer van kolen vanuit dit land met 23,3 procent afnam. Vanuit de Verenigde Staten werd 38,0 procent minder kolen aangevoerd. De daling van de hoeveelheid geloste ertsen (-22,1 procent) kwam voor een groot deel voor rekening van Brazilië. Hier zakte het volume in met 6 miljoen ton (-41,6 procent), terwijl de totale daling in de aanvoer van ertsen 7,5 miljoen ton bedraagt.

Goederenaanvoer via de zeevaart, naar herkomstland
Land2020 (mln ton)2019 (mln ton)
Rusland60,4469,53
Verenigd Koninkrijk41,2740,21
Verenigde Staten30,0734,14
Noorwegen23,7228,71
Brazilië20,6225,48
China15,4915,47
Canada10,1611,37
Egypte8,819,56
Zuid-Afrika8,058,52
Nigeria7,9110,55

Van de overige landen in de top tien van overgeslagen goederen, nam alleen de aanvoer uit het Verenigd Koninkrijk toe (2,6 procent) vergeleken met 2019. Dit komt door een stijging van de aanvoer van ruwe olie met 16,0 procent.

Gewicht containers stijgt, aantallen dalen

Terwijl de bulkgoederen een forse daling in de overslag noteerden, steeg de containeroverslag. In 2020 bedroegen de totale aan- en afgevoerde goederen in containers 134 miljoen ton, 0,4 procent meer dan in 2019. De afvoer van goederen in containers steeg met 1,5 procent, terwijl de aanvoer licht daalde. De ontwikkeling in de aan- en afvoer in het eerste half jaar van 2020 waren vrijwel gelijk aan elkaar, -1,1 om -1,5 procent. In de tweede helft van 2020 was er een duidelijk verschil; het gewicht van geloste goederen in containers was vrijwel hetzelfde als een jaar eerder, het gewicht geladen containergoederen was 4,0 procent hoger.

TEU in grootste Europese containerhavens, 2020
HavenVerandering (% verandering t.o.v. een jaar eerder)
Hamburg-7,9
Rotterdam-3,1
Antwerpen1,4

Bijna 98 procent van de containers in Nederland wordt gelost en geladen in de haven van Rotterdam. Dit aantal wordt vaak uitgedrukt in TEU, de standaardmaat voor een container. Rotterdam is de grootste containerhaven van Europa met ruim 14,3 miljoen TEU, gevolgd door Antwerpen en Hamburg met respectievelijk 12,0 en 8,5 miljoen TEU. Het aantal containers in Rotterdam daalde in 2020 met 3,1 procent ten opzichte van een jaar eerder. In de haven van Hamburg daalde het met 7,9 procent nog sterker, terwijl Antwerpen een kleine plus noteerde (1,4 procent).