Bijna een derde minder kilometers afgelegd in 2020

Reizigers met mondkapjes op het Centraal Station van Eindhoven
© Hollandse Hoogte / Rob Engelaar
Nederlanders legden in 2020 in eigen land 147 miljard reizigerskilometer af te voet, met fiets, auto, trein of een ander vervoermiddel. Dat is bijna een derde minder dan de 211 miljard kilometer een jaar eerder. Er werd meer gelopen, maar voor alle andere vervoerwijzen nam het aantal gereisde kilometers af. Dit is mede toe te schrijven aan de coronamaatregelen, zoals de ‘intelligente lockdown’ vanaf maart met onder meer tijdelijke sluitingen van horeca, scholen en kinderopvang. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers over de mobiliteit van de Nederlandse bevolking van 6 jaar of ouder.

De afname van de mobiliteit deed zich voor in een periode dat er vanwege de coronapandemie diverse mobiliteitsbeperkende maatregelen en adviezen van kracht waren, zoals de tijdelijke sluiting van een aantal bedrijfstakken en de oproep om zoveel mogelijk thuis te werken. Hoewel de mate waarin deze maatregelen van invloed waren niet is vastgesteld en er ook andere factoren een rol kunnen hebben gespeeld, tekenden de duur en diversiteit van de maatregelen het wekelijkse mobiliteitsbeeld in 2020.

In week 11 van 2020 (9 tot en met 15 maart) ging de zogenoemde ‘intelligente’ lockdown in. De gemiddeld afgelegde afstand per persoon per dag daalde van 34,0 kilometer in week 10 (2 tot en met 8 maart) naar 12,3 kilometer in week 14 (30 maart tot en met 5 april). Daarna nam de afgelegde afstand per dag weer geleidelijk toe, tot in week 31 (27 juli tot en met 2 augustus) weer bijna hetzelfde niveau werd bereikt als in dezelfde periode in 2019 (31,5 kilometer per dag). Na de zomer nam het aantal COVID-besmettingen weer toe, en greep de overheid in met nieuwe maatregelen. De mobiliteit nam weer af, maar minder dan tijdens de eerste lockdown. In de laatste weken van 2020 daalde de gemiddelde afstand tot iets onder de 20 kilometer per persoon per dag.

Gemiddeld afgelegde afstand per persoon per dag1)
Week2020 (km)3-weeks gemiddelde, 2020 (km)3-weeks gemiddelde, 2019 (km)
130,7930,7233,98
231,6731,7834,55
332,8832,0834,74
431,6931,7732,29
530,7531,5131,81
632,0932,5532,71
734,833,8335,86
834,634,4336,24
933,8834,1635,51
1033,9932,234,5
1128,7426,7534,61
1217,5320,2333,99
1314,4114,7533,99
1412,313,5835,36
1514,0413,4136,32
1613,8714,1736,55
1714,614,8736,24
1816,1216,6336,94
1919,1618,5837,72
2020,4520,7136,68
2122,5120,8437,06
2219,5721,8935,29
2323,5921,9536,78
2422,6924,0636,53
2525,8925,0839,52
2626,6626,1138,51
2725,7727,337,23
2829,4628,8236,59
2931,2230,1135,56
3029,6530,7734,66
3131,4629,8731,85
3228,529,4833,32
3328,4828,9936,48
3429,9928,6338,04
3527,4228,0438,31
3626,727,9936,94
3729,852937,85
3830,4329,4438,9
3928,0327,5638,98
4024,2124,6736,91
4121,7923,2335,74
4223,723,2136,83
4324,1522,8938,45
4420,8422,0138,51
4521,0421,6237,06
4622,9822,2538,02
4722,7423,137,6
4823,5922,7638,46
4921,9522,2136,61
5021,120,4336,19
5118,2419,6133,3
5219,4717,6231,83
5315,14
1)Het 3-weeks gemiddelde is berekend op basis van de betreffende week, de week ervoor en de week erna.

Meer gelopen, grootste krimp in openbaar vervoer

Voor alle vervoerwijzen nam in 2020 het totaal aantal afgelegde kilometers af, behalve voor lopen. Lopend werd 6,6 miljard kilometer afgelegd, bijna 1,5 miljard (29 procent) meer dan in 2019. Achter het stuur van een personenauto werden 27,9 miljard (26 procent) minder kilometers afgelegd dan in 2019. Het aantal kilometers op de passagiersstoel daalde met 13,2 miljard (34 procent). De grootste krimp in het aantal afgelegde kilometers deed zich voor bij het openbaar vervoer: het aantal reizigerskilometers met de trein daalde met 14,4 miljard kilometer (60 procent). Het aantal kilometers dat werd afgelegd met bus, tram en metro daalde met 54 procent. Ook de op een fiets afgelegde afstand nam af, van 17,6 miljard kilometer in 2019 naar 15,4 miljard kilometer in 2020 (bijna 13 procent).

Afgelegde afstand1)
Vervoerwijze2019 (mld km)2020 (mld km)
Personenauto - bestuurder105,677,7
Personenauto - passagier39,025,8
Trein23,99,5
Bus, tram, metro6,22,8
Fiets17,615,4
Lopen5,26,6
Overig13,59,2
1)Personen van 6 jaar of ouder.

Toeren en wandelen in trek

In 2020 was er een daling van de afgelegde afstand voor alle reismotieven, behalve bij toeren of wandelen. Met die reden, een rondje rijden of lopen ter ontspanning, legden Nederlanders in 2020 bijna 29 procent meer kilometers af dan in 2019. Gedurende de coronapandemie waren er periodes dat dit, soms beperkt tot een maximaal aantal personen of alleen met gezinsleden, een van de weinige mogelijkheden was om buitenshuis te ontspannen. In 2020 werd in totaal 12,2 miljard kilometer afgelegd om te toeren of te wandelen, tegen 9,5 miljard kilometer in 2019.

Bij alle andere reismotieven was het aantal afgelegde kilometers vaak aanzienlijk minder dan in 2019. Vooral na de oproep van de overheid om zo veel mogelijk thuis te werken daalde het aantal kilometers van en naar het werk. Dit nam in 2020 af met ruim 36 procent. Ook waren de mogelijkheden om te winkelen in niet-essentiële winkels beperkt door perioden van winkelsluitingen, of beperkte toegang onder strikte voorwaarden (daling van 20 procent). Uitgaansgelegenheden, sportscholen (daling 40 procent) en scholen en kinderopvang (50 procent minder kilometers) waren een deel van 2020 niet geopend.

Afgelegde afstand naar reismotief1)
Reismotief2020 (mld km)2019 (mld km)
Van en naar het werk36,457,0
Visite, logeren24,034,2
Uitgaan, sport, hobby23,739,2
Overige reismotieven15,417,2
Winkelen, boodschappen doen14,718,3
Toeren, wandelen12,29,5
Zakelijk, beroepsmatig10,919,2
Onderwijs volgen, cursus, kinderopvang6,012,0
Diensten, persoonlijke verzorging3,64,3
1)Personen van 6 jaar of ouder.