Vertrouwen in economie brokkelt af
Hoewel de consumenten al enige tijd ronduit negatief zijn over de economie, zijn ondernemers nog steeds positief. Maar ook het vertrouwen van de industriële producenten en zakelijke dienstverleners neemt de laatste maanden gestaag af. Onder de bouwers daarentegen is de stemming nog altijd opperbest. Het afgenomen optimisme past in het beeld van een iets minder gunstige conjunctuur.
Producentenvertrouwen industrie en consumentenvertrouwen
Producenten industrie nog altijd positief
De stemming onder de industriële ondernemers is nog altijd positief, maar niet meer zo uitbundig als in 2007 en de eerste maanden van dit jaar. In januari 2008 bereikte de stemmingsindicator zelfs een recordwaarde. Sindsdien is het vertrouwen afgezwakt. In juli was de indicator met een waarde van 2,4 op het laagste punt sinds september 2005.
Het consumentenvertrouwen is sinds de zomer van 2007 helemaal weggezakt. De pessimisten hebben nu ruim de overhand. In juli is de vertrouwensindicator ver teruggevallen tot -31, bijna het laagste punt ooit. Het afgelopen jaar kelderde vooral de stemming over het economisch klimaat. De koopbereidheid nam ook af, maar aanzienlijk minder.
Oordelen zakelijke dienstverlening
Vertrouwen onder zakelijke dienstverleners over de top
De stemming onder de ondernemers in de zakelijke dienstverlening bereikte medio 2007 een piek. Sindsdien is het vertrouwen echter gestaag aan het afzwakken. Het oordeel over de orderontvangsten is weliswaar nog altijd positief, maar verslechtert elk kwartaal iets. Hetzelfde beeld is te zien bij het oordeel over het economisch klimaat.
Vertrouwen van de Nederlandse bouwsector
Stemming bouwers opperbest
Ook het optimisme onder de bouwers leek de afgelopen maanden iets getemperd te zijn. Uit cijfers van de Europese Commissie blijkt echter dat de Nederlandse bouwsector in juli weer zeer positief tegen de economie aankijkt. Het vertrouwen van de bouwers was alleen eind 2000 nog hoger.
Karlijn Bakker, Sidney Vergouw
Bron: Dossier Conjunctuur