Weduwe sterker in inkomen achteruit dan weduwnaar

Na verlies van een partner daalt het besteedbaar huishoudensinkomen. Voor weduwen is de daling sterker dan voor weduwnaren. In doorsnee daalt de koopkracht na overlijden van een partner niet, omdat er minder personen van het inkomen hoeven te leven. Uit berekeningen over de periode 2001–2003 blijkt echter dat vrouwen die voor hun 65ste weduwe worden er wel licht in koopkracht op achteruitgaan.

Jaarlijks 55 duizend verweduwingen

Jaarlijks verliezen circa 55 duizend gehuwden hun partner. Het betreft vooral vrouwen. Dat komt omdat deze vaak een oudere partner hebben. Daarbij is hun gemiddelde levensverwachting hoger dan die van mannen. In 2006 bleven 38 duizend vrouwen als weduwe achter tegenover 17 duizend mannen. Van de vrouwen die weduwe werden, waren er 11 duizend jonger dan 65 jaar.

Verweduwingen naar geslacht

Financiële gevolgen voor weduwe groter

Mensen gingen er bij verweduwing in doorsnee 25 procent in besteedbaar huishoudensinkomen op achteruit. Vrouwen gingen er meer op achteruit dan mannen. Het verschil was vooral groot bij degenen die hun partner voor hun 65ste verloren. Bij de jong verweduwde mannen daalde het besteedbaar inkomen met 13 procent, bij de vrouwen met 27 procent. Deze laatste groep ging er ook in koopkracht ruim 2 procent op achteruit.

Mutatie besteedbaar huishoudensinkomen bij verweduwing, 2001/2003

Vrouwen jonger dan 65 vallen vaak terug op Anw

Dat de inkomensveranderingen als gevolg van verweduwing voor jongere vrouwen vaak ingrijpender zijn dan voor jongere mannen, komt doordat deze vrouwen veelal geen eigen inkomen hadden. Om deze reden worden ze na het overlijden van de partner ook vaker afhankelijk van een uitkering uit de Algemene Nabestaandenwet (Anw).
Bij oudere vrouwen was en bleef pensioen de voornaamste bron van het besteedbaar huishoudensinkomen. Bij hen nam de hoogte van dit inkomen met ruim een kwart af, terwijl hun koopkracht op peil bleef. 

Belangrijkste inkomensbron vrouwen jonger dan 65, voor en na verweduwing, 2001/2003

Geen koopkrachtverlies voor mannen

Het besteedbaar inkomen van mannen ging er bij verweduwing veel minder op achteruit, omdat hun partners vaak geen of slechts een klein inkomen hadden. Doordat het huishoudensinkomen nu over minder mensen verdeeld hoefde te worden, nam hun koopkracht zelfs toe.

Jan-Willem Bruggink, Saskia te Riele en Jan Latten

Bron:

• StatLine, Verweduwen; geslacht, leeftijd en huwelijksduur
• ‘Inkomen en koopkracht van weduwen en weduwnaars’. Sociaaleconomische trends 4 (2007), afl. 3, 42-46.