Overgewichtsproblematiek begon in Noord-oost Nederland

Er is een opvallend patroon in de ontwikkeling van de regionale spreiding van overgewicht. Begin jaren tachtig kampten in Groningen, Friesland, Drenthe en Overijssel al meer dan 35 procent van de volwassenen (20 jaar en ouder) met overgewicht. De zuidelijke provincies Limburg, Noord-Brabant en Zeeland overschreden de 35-procentsgrens later in de jaren tachtig. Pas in de eerste helft van de jaren negentig volgden de overige provincies.

Overgewicht per provincie, 1981-1983 en 1987-1989

Overgewicht per provincie, 1990-1992 en 1993-1995

Overgewicht per provincie, 1999-2001 en 2002-2003

Drenthe voortdurend aan kop

In Drenthe werden gedurende de hele periode de hoogste percentages gemeten. In 1981–1983 was hier 41 procent te dik. In 2002–2003 was dit opgelopen tot 51 procent.

Utrecht had in 1981–1983 nog de minste mensen met overgewicht. Deze gunstige positie bleef de hele periode gehandhaafd. Ook in 2002–2003 had Utrecht met 41procent het laagste percentage volwassenen met overgewicht.

De verschillen in overgewicht tussen de provincies, ook tussen Utrecht en Drenthe, worden slechts zeer beperkt verklaard door een verschillende leeftijdsopbouw in de bevolking.

Meer dan 45 procent van de volwassenen te dik

Eind jaren negentig is de situatie in Nederland aanzienlijk verslechterd ten opzichte van begin jaren tachtig. In alle provincies kampt meer dan 40 procent van de volwassen bevolking met overgewicht. Vanaf 2002 is in bijna alle provincies al meer dan 45 procent van de volwassenen te dik. Utrecht en Noord-Holland zijn de enige uitzonderingen.

Vergrijzing speelt een rol

Overgewicht hangt samen met leeftijd. Bij de volwassen bevolking tot zeventig jaar zien we dat naarmate de mensen ouder zijn ze vaker met overgewicht kampen. Gedurende 1981 en 2003 is de bevolking verder verouderd. Dit vergrijzingseffect heeft het aandeel personen met overgewicht in 2003 met 2 procentpunt opgestuwd, in alle provincies.

Ferdy Otten, Frans Frenken (CBS), Wanda Bemelmans (RIVM)

Bron:

• StatLine:
• Gezondheidstoestand van de Nederlandse bevolking
• Gerapporteerde gezondheid en leefstijl
• RIVM